Zamiast produkowania pojazdów o napędzie alternatywnym, obecna ekipa wzięła się za produkowanie przepisów, regulujących ich ruch.
W Polsce zwykle jest tak, że występują jakieś nowe zjawiska w życiu publicznym, a dopiero potem pojawiają się przepisy, mające uregulować to, co się dynamicznie i żywiołowo rozwija. Przykładem mogą być choćby uliczne targowiska.
Za rządów Prawa i Sprawiedliwości jest jednak zupełnie odwrotnie – uchwala się nowe regulacje, niekiedy nawet dosyć szczegółowe, ale nie pojawiają się zjawiska, do których możnaby je zastosować.
Wynika to z faktu, iż znacznie łatwiej napisać nowe przepisy, niż stworzyć cokolwiek rzeczywistego. Obecna ekipa jest zaś mistrzem w składaniu obietnic, ale budowanie czegokolwiek przychodzi jej z wielkim trudem – więc zamiast tego chętnie tworzy przynajmniej przepisy.
Programy już mamy
Radosną twórczość prawną widać i w przypadku elektromobilności. Samochodów elektrycznych wprawdzie u nas nie ma i z pewnością bardzo długo nie będzie (jeżeli w ogóle), ale mamy bardzo piękny program elektromobilności, zaś Mateusz Morawiecki, jeszcze jako wicepremier, obiecał, że po naszych drogach będzie ich jeździć milion.
Ponieważ jednak w rzeczywistości w Polsce nie ma żadnego postępu w elektromobilności, więc stworzono przepisy, żeby można było powiedzieć, że cokolwiek się robi.
Zasłużyło się tu Ministerstwo Energii, które przy okazji postanowiło zaproponować pomysł na rozładowanie korków w miastach. Wyszło to jednak nienajlepiej, gdyż jeśli gminy wykorzystają wszystkie uprawnienia, jakie nadaje im ustawa o elektromobilności, do centrów gminnych metropolii nie wjadą nawet rowery.
Jest tak dlatego, że obecny kształt zapisów ustawy o elektromobilności wyklucza wjazd do stref czystego transportu niemal wszystkim.
Sprawą zajęła się Najwyższa Izba Kontroli, która oceniła ustawę zawierającą przepisy dotyczące czystych stref w centrach miast.
– Jeżeli te przepisy wprowadzić wprost, to ilość pojazdów, które spełniają wymogi jest tak mała, że w praktyce w ogóle wyeliminowalibyśmy transport i komunikację samochodową w centrach miast – stwierdził prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski.
Prezes NIK zwrócił uwagę na błąd w ustawie, wskazany w opinii na temat tego aktu prawnego. – Analizy prawne wskazują, że w świetle powyższych uregulowań nawet rowerzyści nie będą uprawnieni do wjazdu do strefy czystego transportu, chyba że taką możliwość dopuści rada gminy. Ale to wiązałoby się z obowiązkiem uiszczenia przez rowerzystów stosownej opłaty – powiedział prezes NIK. Według niego, nie to było ideą przyjętych rozwiązań.
Krzysztof Kwiatkowski poinformował, że NIK przesłała wnioski z oceny ustawy do premiera. Izba postuluje, aby nowe przepisy były inaczej skonstruowane – i nie uniemożliwiały prawie wszystkim wjazdu do centrów miast.
Oczywiście wiadomo, że i tak będzie się wjeżdżać do centrów miast, ale lepiej, aby czyniono to zgodnie z obowiązującymi regulacjami.
NIK liczy promile
Izba ma zastrzeżenia do art. 39 ustęp 1 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Ustanowiono w nim ograniczenia do wjazdu w strefy czystego transportu dla pojazdów innych niż elektryczne, napędzane wodorem lub gazem ziemnym (nie chodzi tu o samochody napędzane autogazem LPG).
Z wspomnianego artykułu jasno wynika, że chodzi tu rónież o rowery, które nie są wszak napędzane wodorem lum gazem ziemnym. Są natomiast już u nas rowery elektryczne, które przy mniej rygorystycznym zastosowaniu nowych przepisów będą mogły wjeżdżać wszędzie (w tej dziedzinie naprawdę widać postęp w elektromobilności) – ale stanowią one tylko drobny ułamek całej rzeszy bicykli w Polsce.
Ponadto, ustawodawca nie zdefiniował w ustawie pojęcia „pojazd”. Oznacza to, że trzeba tu posłużyć się przepisami ustawy prawo o ruchu drogowym.
W myśl tej ustawy, słowo pojazd oznacza środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane (art. 2 pkt 31 prawa o ruchu drogowym). Definicja ta obejmuje również rower, który zgodnie z prawem stanowi pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem (art. 2 pkt 47 ustawy).
Gdyby literalnie stosować tę regulację, to zakazem wjazdu do czystych stref byłyby objęte także i elektrocykle – bo w rowerach elektrycznych trzeba pedałować, żeby uruchomić silniczek elektryczny.
NIK dokonała głębokiej i wszechstronnej analizy ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zwłaszcza w kontekście rozwiązań dotyczących możliwości tworzenia przez gminy stref czystego transportu.
Analiza ta, przeprowadzona przez NIK na przykładzie pięciu największych miast Polski, wykazała, że według kryteriów ustawowych, uprawnienia do wjazdu do takich stref posiadałoby zaledwie 0,03 procenta wszystkich zarejestrowanych w tych miastach pojazdów silnikowych, czyli niecały 1000 pojazdów. Jak widać, specjaliści z NIK zaliczają się do grona zdecydowanych pesymistów i nie przewidują, by w dalszej przyszłości wzrosła liczba aut na prąd i paliwa alternatywne (
Na przykład w Łodzi, jak dokładnie policzyli specjaliści z NIK, byłoby ich tylko 63. Zakazem wjazdu byłyby zaś objęte oczywiście także i rowery.
Za pieniądze wolno wszystko
Jest jednak także pewna nadzieja dla rowerzystów. Zgodnie z zapisami art. 39 ustęp 4a ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, rada gminy, w uchwale ustanawiającej strefę czystego transportu, może dopuścić poruszanie się po tej strefie pojazdów innych niż określone w art. 39 ust. 1 tej ustawy, ale pod warunkiem uiszczenia stosownej opłaty (maksymalnie 2,50 zł za godzinę).
Ten zapis praktycznie podważa jakikolwiek sens przepisów o strefach czystego transportu, gdyż oczywiste jest, że polskie samorządy, za stosowną opłatą, zezwoliłyby na wjeżdżanie do centrów miast nawet lokomobilom parowym.
Z drugiej strony zaś przepisy ustawy o elektromobilności nie zablokują importu samochodów używanych. Nie zablokują go też żadne inne ustawy, bo przecież PiS nie będzie wprowadzać rozwiązań utrudniających życie swemu elektoratowi, masowo sprowadzajacemu stare rzęchy zza Łaby.
Dlatego więc do Polski nadal będą trafiać samochody z silnikami diesla z Niemiec, które są tam wycofywane z użytku, ponieważ nie spełniają parametrów czystości spalin. Cały program zaprowadzania czystego powietrza nad Polską pozostanie zaś propagandową PiS-owską lipą.
