20 kwietnia 2024

loader

Kategoria: Kultura

Kobiety z charakterem Joanny Żółkowskiej

Pani Pylińska z powieści Érica-Emmanuela Schmitta i spektaklu Roberta Glińskiego to bodaj setna rola teatralna Joanny Żółkowskiej. Składa się jak na zamówienie, bo tą właśnie rolą artystka uświetnia półwiecze swojej obecności na polskiej scenie. Obliczenia podaję za Grzegorzem Janikowskim (PAP), który niedawno przerowadzał rozmowę…

Korzenie antysemityzmu polskiego

– Wywodzące się ze Stronnictwa Narodowego i Obozu Narodowo-Radykalnego ugrupowania, które przyjęły doktrynę równoczesnej walki z Niemcami i „bolszewikami”, a Żydów zaliczyli a priori do tych ostatnich. Zdarzało się, że zabijali rodziny ukrywające Żydów, uważając ich za zdrajców narodu. Mordowanie ukrywających się w lasach Żydów…

Hiszpania w esencji swej

Madre Teresa Andariega, wędrówka na górę Karmel, Escurial, Escritor (pisarz) Cervantes, Święta Inkwizycja, szkic z dziejów hiszpańskiego górnictwa, Pintor (malarz) Goya, Miguel de Unamuno, poeta Federico Garcia Lorca, El Vale do los Caidos, Fandango, miasto Toledo – to tematy zbioru esejów…

Autoportret mimowolny

Bronił się rękami i nogami Wiesław Myśliwski przed wywiadem-rzeką i z tej obrony wyszła książka „W środku jesteśmy baśnią” licząca ponad pół tysiąca stron. Złożona została pod nadzorem autora ze szkiców pisarza i jego okolicznościowych wystąpień, wygłaszanych głównie przy okazji odbieranych nagród i honorów,…

Czar moich „ Jaszczurów”

Nie lękajcie się! – papieskim słowem zachęcam Was do lektury. Dobrotliwym miłosierdziem się kieruję, gdyż o potworach będę Wam dziś kazanie prawił. A apel taki wymusił na mnie wyjątkowo nieudany serial Netflixa, „Krakowskie potwory”, którego strach oglądać. A ja powinienem Wam inne krakowskie potwory,…

Opowieści mądre i pikantne

Na początek wypada sięgnąć do słownika pisarzy świata, jako że w tym przypadku mamy do czynienia z klasyką literacką nie tylko bardzo dawną, ale też bardzo ekskluzywną. „Geoffrey Chaucer, ok. 1340-1400, angielski poeta, doskonały znawca ówczesnej literatury europejskiej, którą bądź przekładał, n.p. „Romans o róży”…

Krytyczne genealogie Tomasza Burka

Dorobek krytyczny Tomasza Burka nie przestaje interesować, a nawet fascynować krytyków i literaturoznawców. W obszernym wstępie do antologii tekstów Burka, Krzysztof Krasuski koncentruje się na morfologii jego metody krytycznej oraz na genealogii i filiacjach jego postawy. Stanisław Brzozowski, Karol Irzykowski, Kazimierz Wyka i Andrzej Kijowski,…

Drogi i bezdroża „pisarza idei”

Studium Macieja Woźniaka o prozie Bronisława Wildsteina poprzedza rozdział poświęcony jego biografii jako opozycjonisty (czasów PRL i w III RP), dziennikarza, a przy tym wieloletniego emigranta we Francji. I słusznie, bowiem pisarstwa Wildsteina nie sposób oddzielić od jego biografii politycznej. Co więcej, niewielu jest…

Nie ma ucieczki przed fatum

„Król Edyp” Sofoklesa to bezbrzeżnie smutna tragedia – Arystoteles uważał, że najpiękniejsza, jaką napisano. Wciąż pociąga reżyserów i aktorów swoją mroczną tajemnicą. I nieuchronnością klęski. Sofokles, jak pisał Stefan Srebrny, „we wstrząsającym najwyższą grozą obrazie przedstawia upadek człowieka ze szczytów…

Kinga Dunin i groby pobielane

Gdy panią z „Wydawnictwa Krytyki Politycznej” poprosiłem o „coś” Kingi Dunin, sięgnęła po zapakowaną paczkę książek, jakby prosto z drukarni, i wyciągnęła egzemplarz. Przez moment myślałem, że właśnie ukazało się się „coś nowego” autorstwa znanej publicystki. Gdy jednak wziąłem egzemplarz do ręki zobaczyłem się, że zmylił…