Nawet 22 zł za prowadzenie konta i prawie 20 zł za obsługę karty płatniczej do rachunku – tyle nadal płacą klienci niektórych banków za podstawowe usługi związane z obsługą zwykłego rachunku. Pomimo upowszechnienia bankowości mobilnej i płatności bezgotówkowych banki nie zrezygnowały z opłat i prowizji za podstawowe usługi związane z prowadzeniem kont klientów indywidualnych.
Z opublikowanej w sierpniu 2022 r. analizy NBP dotyczącej ofert prowadzenia rachunków płatniczych dla klientów indywidualnych w 42 bankach i SKOK-ach wynika, że opłata za prowadzenie zwykłego konta w ramach standardowej oferty wahała się od 0,00 zł do 22,00 zł miesięcznie.
W raporcie zwrócono uwagę, że ponad połowa (51,4 proc. ) analizowanych ofert banków mieściła się w przedziale cenowym od 0,00 zł do 5,00 zł (spadek o 3,1 p.p. w stosunku do 2020 roku), 36,1 proc. ofert w przedziale od 6,00 zł do 10,00 zł (wzrost o 7,3 p.p.), a 12,5 proc. w przedziale powyżej 10,00 zł (spadek o 4,2 p.p. w stosunku do 2020 roku).
„Dodatkowo analiza wykazała, że 10 dostawców usług płatniczych dokonało zmian w swoich ofertach. W dwóch przypadkach było to obniżenie opłaty (z 6,00 zł do 0,00 zł i z 1,00 zł do 0,00 zł), w 12 przypadkach dostawcy podwyższyli opłaty (z 5,00 zł do 6,00 zł; z 5,00 zł do 8,00 zł; z 1,00 zł do 5,00 zł; z 3,00 zł do 4,00 zł; z 3,85 zł do 4,50 zł; z 6,00 zł do 7,00 zł; z 3,00 zł do 5,00 zł; z 4,00 zł do 5,00 zł; z 3,50 zł do 3,90 zł i z 17,00 zł do 19,00 zł)” – czytamy w raporcie NBP.
Drugim najważniejszym kosztem związanym z prowadzeniem konta w banku jest opłata pobierana za obsługę karty płatniczej. Z raportu wynika, że w przypadku oferty standardowej dla klientów indywidualnych opłata ta w ubiegłym roku mieściła się w przedziale cenowym od 0,00 zł do 19,80 zł. Oznacza to wyraźny wzrost w stosunku do analizy z 2020 r., gdzie przedział cenowy wynosił od 0,00 zł do 10,00 zł.
Dla 64,4 proc. ofert, opłata ta miała charakter warunkowy, a tylko w co dziesiątym przypadku (9,6 proc. ofert) obsługa karty płatniczej była bezkosztowa. Dla 21,2 proc. ofert opłata występowała zawsze.
„Dodatkowo analiza wykazała, że 10 dostawców dokonało zmian w swoich ofertach. W każdym przypadku były to podwyżki (z 3,00 zł do 4,00 zł; z 9,90 zł do 19,80 zł; z 5,00 zł do 7,00 zł; z 3,00 zł do 5,00 zł; z 2,00 zł do 3,00 zł; z 6,00 zł do 8,00 zł; z 3,00 zł do 5,50 zł oraz z 2,50 zł do 4,00 zł)” – wskazano w raporcie NBP.
Zmiany cenników opłat objęły także pozostałe usługi powiązane z rachunkiem płatniczym dla klientów indywidualnych. Analiza wykazała, że w przypadku ofert standardowych nastąpił wzrost wartości maksymalnej m.in. dla usług polecenia przelewu wewnętrznego wykonanego on-line z 0,50 zł do 1,50 zł (wzrost o 200,0 proc. ), zlecenia stałego wykonanego w placówce dostawcy z 5,00 zł do 10,00 zł (wzrost o 100,0 proc. ) oraz wypłaty gotówki w bankomacie obcym w kraju z 10,00 zł do 12,00 zł (wzrost o 20,0 proc. ).
Jednocześnie nastąpiło obniżenie wartości maksymalnej dla takich usług jak prowadzenie rachunku płatniczego z 49,00 zł do 22,00 zł (spadek o 55,1 proc. ), polecenia przelewu zewnętrznego natychmiastowego wykonywanego on-line z 15,00 zł do 10,00 zł (spadek o 33,3 proc. ), wydanie zaświadczenia o posiadanym rachunku płatniczym w wersji on-line z 50,00 zł do 35,00 zł (spadek o 30,0 proc. ), czy też dzienne powiadomienia SMS z 5,00 zł do 0,50 zł (spadek o 90,0 proc. ).
Jak zaznaczono w raporcie u niektórych dostawców usług płatniczych spełnienie określonych warunków zwalnia z opłaty za prowadzenie rachunku bankowego. Najczęstszym z nich było dokonywanie minimalnego miesięcznego wpływu w wysokości od 500,00 zł do 2.500,00 zł (dla oferty standardowej). Podobnie warunkowy charakter ma u niektórych dostawców opłata za użytkowanie karty debetowej, bowiem nie jest ona pobierana, gdy klient dokona miesięcznie transakcji bezgotówkowych na minimalną kwotę od 200,00 zł do 700,00 zł (dla oferty standardowej) lub dokona miesięcznie określonej minimalnej liczby transakcji bezgotówkowych od 1 do 5 (dla oferty standardowej).
Dla części klientów miesięczne wydatki rzędu kilkunastu, czy kilkudziesięciu złotych za obsługę konta bankowego są poważną barierą. Dlatego, m.in. z myślą o takich osobach wprowadzono kilka lat temu przepisy o tzw. podstawowym rachunku płatniczym.
Co do zasady, podstawowy rachunek płatniczy jest rachunkiem, za który konsument nie ponosi żadnych opłat ani na etapie zakładania, ani potem podczas korzystania z niego, ale pod warunkiem przestrzegania kilku zasad.
Zgodnie z przepisami, w ramach bezpłatnego pakietu klient może dokonać miesięcznie do pięciu przelewów oraz pięciu wypłat lub wpłat gotówki w bankomatach lub wpłatomatach nie należących do banku, w którym posiada konto. Wypłaty z bankomatów należących do sieci banku, w którym klient ma rachunek, są darmowe bez określonego limitu. Ponadto do rachunku podstawowego bank wydaje także bezpłatnie kartę płatniczą.
Zasada nieodpłatności nie dotyczy jednak zagranicznych transakcji płatniczych, których wykonywanie może być odpłatne. Ponadto bank może pobierać opłaty za świadczenie usług polecenia przelewu udostępnianych w ramach rachunku podstawowego, po przekroczeniu limitu wykonania w ciągu miesiąca pięciu bezpłatnych krajowych transakcji płatniczych zleconych przez konsumenta. Opłaty nie mogą być jednak wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez dany bank czy SKOK w ciągu ostatnich 12 miesięcy w odniesieniu do danego typu transakcji.
Taka sama zasada dotyczy pobierania opłat za wpłaty i wypłaty przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy znajdujących się na terytorium Polski, po wykonaniu w ciągu miesiąca pięciu takich krajowych transakcji płatniczych na rzecz konsumenta.
tr/pap
