Czynszowy dług dotkliwie ciąży na około jednej trzeciej polskich „M”.
Praktycznie w każdym większym budynku można znaleźć przynajmniej kilka mieszkań, których właściciele lub lokatorzy mają zaległości w płaceniu czynszów.
Statystyki Głównego Urzędu Statystycznego pokazują, że według danych z 2013 roku, problem nieregularnie płaconego czynszu dotyczy około 30 proc. lokali mieszkalnych. Widać to z obliczeń Banku Danych Lokalnych GUS. Instytucja ta nie opublikowała jeszcze wyników dotyczących 2015 r. Dlatego do dyspozycji pozostają dane z poprzednich dwuletnich cyklów sprawozdawczych (do 2013 r.).
Lata mijają, remontów nie ma
Mieszkania komunalne i spółdzielcze najczęściej są obciążone czynszowym długiem. Brak terminowych wpłat utrudnia niezbędne remonty bloków. To ważny problem, gdyż wiele budynków komunalnych i spółdzielczych z upływem czasu wymaga coraz większych nakładów.
Przez 10 lat liczba zadłużonych lokali zmalała o prawie 240 tysięcy. – Liczba zadłużonych mieszkań reaguje na zmiany ogólnej koniunktury gospodarczej – mówi Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl. W 2003 r. lokali z czynszowym długiem było 2,056 mln, a w 2013 r. – 1,817 mln).
Liczba zadłużonych lokatorów osiągnęła dwuletnie minimum w 2007 r. Pogorszenie sytuacji wiązało się z eskalacją globalnego kryzysu, którego skutki były odczuwalne także w Polsce. Natomiast od 2009 r. następuje stopniowy spadek ilości zadłużonych mieszkań (o 3,1 proc. między 2009 r. i 2013 r.).
Równocześnie wzrosła liczba lokali własnościowych, na których ciąży czynszowy dług. Ta zmiana wynika m.in. z tego, że i mieszkań własnościowych jest coraz więcej, także na skutek przekształcania spółdzielczych oraz komunalnych „M”. Zadłużenie mieszkań własnościowych nie stanowi jednak większego problemu. W 2013 r. tylko około 18 proc. takich lokali było obciążonych czynszowym długiem.
W pętli rosnących opłat
W mieszkaniach spółdzielczych i komunalnych, odsetek zadłużonych lokatorów wynosi aż 40 proc. Nieco niższe jest zadłużenie lokali zakładowych (31 proc.), mieszkań należących do Skarbu Państwa (29 proc.).
– Długotrwałe zadłużenie czynszowe (powyżej trzech miesięcy), stanowi największy problem w przypadku lokali komunalnych, mieszkań należących do Skarbu Państwa i mieszkań zakładowych – dodaje Andrzej Prajsnar z portalu RynekPierwotny.pl.
Według danych z 2013 r., na jeden lokal komunalny przypadał dług wynoszący 646 zł (w tym 524 zł zaległości powyżej 3 miesięcy).
Zadłużenie jest duże, bo rosną czynsze. Samorządy oddają coraz więcej mieszkań w ramach reprywatyzacji, więc szukają sposobów na załatanie dziur w dochodach.
