Choć skala redukcji ofert pracy w maju nie była duża, spadek stanowi kolejne potwierdzenie negatywnej tendencji na rynku wakatów, trwającej już 12 miesiąc. Od początku roku w zawodach związanych z pracą fizyczną liczba ogłoszeń powoli wzrasta.
Barometr Ofert Pracy – przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych – wskazuje na zmiany liczby ogłoszeń o zatrudnieniu. W maju wskaźnik spadł do 299,9 pkt wobec 302,7 pkt w kwietniu. Rok wcześniej wskaźnik wyniósł 424,4 pkt.
Barometr spadł poniżej 300 punktów, co ostatnio miało miejsce w sierpniu 2021 r. W stosunku do sytuacji przed rokiem wskaźnik zmniejszył się już o ok. 30 proc.
W maju, po wyeliminowaniu wpływu czynników sezonowych, liczba ofert pracy ogłoszonych na stronach internetowych portali rekrutacyjnych w stosunku do ub. miesiąca zmalała w większości województw. Relatywnie największe spadki obserwowano w woj. świętokrzyskim, podkarpackim oraz lubuskim, a niewielki wzrost wystąpił w woj. mazowieckim oraz pomorskim.
W obecnych warunkach pracodawcy wolą wstrzymać poszukiwanie pracowników i skupić się na optymalizacji kosztów prowadzenia działalności. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w kwietniu pozostała na rekordowo niskim poziomie sprzed miesiąca równym 5,1 proc. To z kolei jest oznaką trwałych ograniczeń wielkości podaży pracy, będących konsekwencją efektów demograficznych.
Za główną przyczynę spadku wskaźnika w raporcie uznano czynniki koniunkturalne, spowodowane schłodzeniem gospodarki zarówno krajowej, jak i ogólnoświatowej. W przypadku wybranych zawodów obserwujemy jednak długofalowe zmiany gospodarcze i społeczne. W przekroju regionalnym szybciej pogarsza się sytuacja w województwach o wyższej stopie bezrobocia i mniej rozwiniętym rynku pracy. Wśród szerokich grup zawodowych największe spadki zanotowano w zawodach wymagających wykształcenia w naukach ścisłych lub inżynieryjnych, a na poziomie poszczególnych kategorii ofert pracy najszybsze spadki występują w zawodach wymagających zaawansowanych kwalifikacji, w tym w IT, badaniach i rozwoju oraz handlu internetowym.
Trudno jednak przesądzać, czy jest to korekta po uprzednim ostrym wzroście, czy trwalsza tendencja, związana np. z przekroczeniem bariery rozwojowej w sztucznej inteligencji.
Wśród ofert pracy skierowanych do absolwentów nauk ścisłych i inżynieryjnych w maju nowych ogłoszeń o zatrudnieniu przybyło jedynie dla pracowników „budowlanki”, choć „nie zniwelowało to uprzednich spadków”.
W zawodach usługowych w maju ogłoszeń o pracę było nieco więcej niż przed miesiącem dzięki branży turystycznej, edukacyjnej oraz medialnej. W branży medialnej w stosunku do ub.r., jak i do liczby wakatów sprzed pandemii ogłoszeń „nadal jest wyraźnie mniej”. Na wyróżnienie zasługuje zaś branża turystyczna, która jako jedyna zwiększa w bieżącym roku liczbę ofert pracy.
Najlepszą sytuację z kolei obserwujemy w zawodach związanych z pracą fizyczną. W tej grupie, po mocnych spadkach w ub. r., od początku tego roku obserwujemy koniunkturalne odbicie, a liczba ogłoszeń dla przedstawicieli tych zawodów powoli wzrasta.
Zgodnie z barometrem, w zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych i prawnych w maju nowych ogłoszeń o zatrudnieniu przybyło jedynie dla zawodów związanych z bankowością, obsługą klientów, sprzedażą i handlem oraz fotografią i grafiką.
Jak podano, największą barierą na drodze wznawiania rekrutacji pozostaje sytuacja makroekonomiczna w kraju i na świecie oraz wysoki stopień nieprzewidywalności ze względu na napiętą sytuację geopolityczną. Wśród czynników, z którymi borykają się przedsiębiorcy, wymieniono: spadek produkcji krajowej i konsumpcji detalicznej, wysoką stopę inflacji oraz niewystarczająco szybki proces dezinflacji, wtórne efekty szoków energetycznych, zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw, presję płacową oraz zmęczenie gospodarki ogromną polityką stymulacyjną. Czynniki te działają na niekorzyść przy planowaniu i rozwoju projektów inwestycyjnych.
tr/pap