Prezydent podpisał ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi w obrocie artykułami rolnymi i spożywczymi
Chodzi o dyktat cenowy, narzucany producentom rolnym, przez wielkie sieci handlowe. Większość krajów już rozwiązała te kwestie poprzez regulacje prawne (na początku 2016 r. stosowne przepisy chroniące konkurencję obowiązywały w 20 państwach Unii) lub samoregulację branży.
W Polsce jednak ani nie było odpowiednich przepisów, ani nie doszło do samoregulacji, bo oczywiście nikt się nie mógł z nikim dogadać – i obie strony nie były w stanie się porozumieć.
Wspomniana przewaga występuje wtedy, gdy istnieje między kontrahentami znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym i jednocześnie słabsza ze stron nie ma wystarczających możliwości sprzedaży lub kupna produktów rolnych lub spożywczych od innych przedsiębiorców.
W praktyce, są to w Polsce sytuacje, gdy sieć handlowa ma znacznie większy potencjał niż producent rolny, któremu trudno sprzedać swe wyroby poza największym hipermarketem w okolicy.
Nieuczciwe wykorzystywanie przewagi może polegać na nieuzasadnionym rozwiązaniu lub groźbie rozwiązania umowy, przyznaniu wyłącznie jednej stronie uprawnienia do wypowiedzenia umowy, uzależnianiu zawarcia lub kontynuowania umowy od spełnienia świadczenia, które nie ma z nią związku, nieuzasadnionym wydłużaniu terminów płatności.
Wszystkie te sposoby są stosowane przez hipermarkety wobec drobniejszych dostawców. Wielkie sieci handlowe zmuszają ich do stałego obniżania cen pod rożnymi pretekstami.
Zgodnie z nową ustawą, przedsiębiorca może zgłosić nieuczciwe wykorzystanie przewagi kontraktowej do prezesa UOKiK.
Warunkiem jest, aby łączna wartość obrotów między dostawcą a odbiorcą w którymkolwiek z dwóch lat poprzedzających rok wszczęcia postępowania przekroczyła 50 tys. zł oraz obrót nabywcy lub dostawcy, który stosuje naganną praktykę, w roku poprzedzającym rok wszczęcia postępowania przekroczył 100 mln zł.
W zawiadomieniu przedsiębiorca musi zamieścić opis zdarzenia i informacje świadczące o naruszeniu przepisów ustawy. Prezes UOKiK ma prawo wydania decyzji o uznaniu praktyki za nieuczciwie wykorzystującą przewagę kontraktową. Jeżeli do czasu wydania takiej decyzji wspomniana praktyka nie zostanie zaprzestana, prezes UOKiK nakazuje jej zaniechanie.
Gdy zaś uzna, że przedsiębiorca nadużył swej przewagi, może nałożyć na niego karę pieniężną w wysokości 3 proc. obrotu osiągniętego w roku poprzednim. Od której można oczywiście odwołać się do sądu.
