W czwartek, 21 grudnia 2023 roku Sejm rozpoczął debatę nad projektem ustawy budżetowej na przyszły rok. Minister finansów Andrzej Domański, prezentując budżet, podkreślił, że finanse publiczne są dobrem wspólnym wszystkich Polek i Polaków. W odpowiedzi na jego wystąpienie posłowie Nowej Lewicy Tadeusz Tomaszewski i Tomasz Trela przedstawili swoje stanowiska, kładące nacisk na sprawy społeczne i edukacyjne.
„Najbliższe miesiące dają nadzieję na stabilizację sytuacji w zakresie inflacji. Jako jedną z najważniejszych przyczyn pozytywnej reakcji rynków wskazuje się normalizację stosunków z Unią Europejską oraz oczekiwany napływ środków z KPO” – mówił w Sejmie minister finansów Andrzej Domański.
Zaplanowane w projekcie dochody budżetu wyniosą 682,4 mld zł, wydatki mają nie przekroczyć 866,4 mld zł, a deficyt ma wynieść nie więcej niż 184 mld zł.
Jak podkreślał Domański, przyszły budżet będzie obejmował szereg nowych wydatków, w tym te, które koalicja rządząca obiecała w trakcie kampanii wyborczej – babciowe, podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli oraz program 800+ – te wszystkie elementy zostały uwzględnione w nowo przyjętej ustawie budżetowej.
Budżet w ekspresowym tempie
Poseł Nowej Lewicy Tomasz Trela rozpoczął swoje wystąpienie w Sejmie od podziękowań skierowanych do ministra finansów, Andrzeja Domańskiego, za szybkie przygotowanie projektu budżetu. „Panie Marszałku! Panie Premierze! Szanowni Państwo, pozwólcie, że na wstępie podziękuję panu ministrowi Domańskiemu, który zrobił turbo budżet w ciągu 4 dni. Panie ministrze, szacunek i podziękowania. Mam wrażenie, że zrobił Pan więcej niż Morawiecki przez 6 lat” – powiedział Trela, wyrażając uznanie dla efektywności i szybkości działań obecnego rządu.
Trela ocenił, że zaproponowany budżet spełnia oczekiwania społeczne i edukacyjne, podkreślając, że jest on zgodny z założeniami kampanii wyborczej. „To budżet, który głównie opiera się na tych założeniach, które były, ale jednak spełnia wiele oczekiwań Polek i Polaków z kampanii wyborczej. I Lewica i inne partie, które wchodzą w skład koalicji w wielu aspektach się nie różnią. Ten pierwszy podstawowy aspekt to podwyżki dla sfery budżetowej oraz dla nauczycieli. Mówiliśmy o tym i robimy to już w pierwszym budżecie na 2024 r. Sfera budżetowa otrzyma 20-procentową podwyżkę, a nauczyciele 30-procentową” – wyjaśnił Trela.
Subwencje edukacyjne i realne podwyżki
Poseł Trela podkreślił znaczący wzrost subwencji edukacyjnych i realne podwyżki płac w oświacie. „Wielokrotnie na mównicę wbiegał pan minister Czarnek, aby stwierdzić, że tyle pieniędzy na edukację co on załatwił to nie było w budżecie. To ja pragnę podać konkretne cyfry. 64 mld zł wynosiła subwencja edukacyjna w 2023 r., a w przyszłym roku wyniesie ona już 88 mld zł. Będziemy mieli rekordową subwencję, ale i realne podwyżki płac w sferze oświaty, łącznie z przedszkolami” – mówił Trela, zwracając uwagę na znaczące inwestycje w edukację.
Pieniądze dla samorządów terytorialnych
Trela zwrócił uwagę na ważny aspekt budżetu dotyczący samorządów terytorialnych. „Drugi bardzo ważny aspekt tego projektu budżetu to pieniądze dla samorządów terytorialnych. Wiemy, że PiS nie kochało samorządów, że tylko te, które się kłaniały nisko w pas, dostawały dodatkowe pieniądze. My wprowadzamy rozwiązania systemowe i ta subwencja, która będzie wyrównywała brak dochodów będzie dzielona równomiernie” – podkreślił, wskazując na sprawiedliwszy podział środków.
Zmiany w podejściu do finansów
Trela skrytykował poprzedni rząd za jego podejście do budżetu i polityki społecznej. „Pozwólcie, że zrobię porównanie jak był konstruowany budżet przez ostatnie osiem lat przez rządy PiS. Zwłaszcza pod rządami Mateusza Morawieckiego były to projekty, które wychodziły naprzeciw oczekiwaniom polityków tej partii. Fabryka hate-u kosztowała budżet blisko 3 mld zł. Ale wczoraj ta fabryka została zamknięta” – mówił Trela, wskazując na zmiany w podejściu do finansów publicznych.
Transparentność finansów publicznych
Kolejny z posłów Nowej Lewicy Tadeusz Tomaszewski, który zabrał głos w debacie, w swoim wystąpieniu skupił się na kwestii transparentności finansów publicznych. „Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister finansów zakończył swoje wystąpienie prezentujące budżet na przyszły rok stwierdzeniem, iż finanse publiczne są dobrym wspólnych wszystkich Polek i Polaków. Tak! To konstytucyjna zasada, iż Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli” – mówił Tomaszewski. Podkreślił konieczność zakończenia praktyk PiS-u, które polegały na rozdawaniu obietnic bez realnego pokrycia, i wezwał do przejrzystości w zarządzaniu finansami publicznymi.
Znaczenie wydatków na sferę społeczną
Tomaszewski z entuzjazmem odniósł się do zapowiedzianych wydatków na sferę społeczną, w tym do programu „Bezpieczny Senior”. „Nas, jako ludzi lewicy cieszy przede wszystkim zapowiedziane, w tym projekcie budżetu, wydatki na sferę społeczną. Szliśmy do wyborów jako Lewica z programem „Bezpieczny Senior”, w ramach którego mówiliśmy o potrzebie wprowadzenia podwójnej waloryzacji wtedy, kiedy inflacja przekracza 5 procent. Tak się stało! Jeśli inflacja przekroczy w pierwszym półroczu 5 procent, to we wrześniu nastąpi druga waloryzacja rent i emerytur” – wyjaśnił poseł.
Nic co było dane nie zostanie zabrane
Podkreślając wiarygodność obecnego rządu, Tomaszewski zaznaczył, że obietnice wyborcze są realizowane. „Druga kwestia to wiarygodność, pan Włodzimierz Czarzasty i pan Donald Tusk mówili w kampanii, że wszystko co było dane nie zostanie zabrane, ale będzie wzbogacone. I tak w tym projekcie budżetu się dzieje. Mamy kontynuację 13. i 14. emerytury, ale też podwyżkę zasiłku pogrzebowego, który od wielu lat był na poziomie 4000 zł i odstawał od jakiejkolwiek realiów.”
Inicjatywy na rzecz seniorów i zdrowia publicznego
Tomaszewski zwrócił uwagę na ważne inicjatywy rządu dotyczące seniorów i zdrowia publicznego. „Jestem przekonany, że również w tym roku, rozpoczną się prace nad wdrożeniem ustawy rencie wdowiej. Ten obywatelski projekt, ale i Lewicy dotyczy półtora miliona osób. Jestem przekonany, że stać nas będzie na to, aby w przyszłym roku rozpocząć i kontynuować poszczególne etapy wdrażania renty wdowiej. Zapowiedź w expose nowej polityki senioralnej, w tym uruchomienie Bonu aktywności senioralnej, to kolejna ważna sprawa w tzw. srebrnej gospodarki.”
Wysoka jakość usług publicznych
Podnosząc kwestię samorządów i usług publicznych, Tomaszewski wyraził przekonanie, że rząd upora się z wyzwaniami. „Jestem przekonany, że rząd upora się z dylematami, z którymi przychodzi się mierzyć w szczególności samorządom powiatowym. Na koniec czerwca zadłużenie szpitali powiatowych wynosiło ponad 16 mld zł, mamy też kłopoty z wdrożeniem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia. W wyniku czego pojawił się w Sejmie obywatelski projekt ustawy, jestem przekonany, że pani ministra zdrowia w tych tematach będzie gotowa do dialogu, aby znaleźć odpowiednie rozwiązanie.”
„Wysoka jakość usług publicznych jest gwarantem przyjaznego państwa dla obywateli. To nasza codzienność: żłobki, przedszkola, szkoła, ochrona zdrowia, pomoc społeczna, transport publiczny, bezpieczeństwo, ale także państwo i samorząd jako pracodawca. Tu powinna być gwarancja dobrego wynagradzania tych osób, które dają gwarancję wysokich usług publicznych. Ten rząd w ciągu 4 dni przygotował projekt ustawy, który wprowadza podwyżki dla nauczycieli i sfery budżetowej.” – zakończył poseł Tadeusz Tomaszewski.
/lewica/jm