Bassirou Diomaye Faye, zatwierdzony 29 marca przez Sąd Konstytucyjny Senegalu jako nowy prezydent-elekt, wprowadza nowy styl rządzenia, zapowiadając znaczące zmiany w kraju i regionie. Wybór 44-letniego polityka, który określa siebie jako „lewicowego panafrikanistę”, na urząd prezydenta był dużym zaskoczeniem. Jako najmłodszy prezydent w historii Senegalu, Faye jest symbolem wsparcia dla radykalnych reform systemowych. Jego zwycięstwo szczególnie cieszy młodzież senegalską, która pokłada w nim nadzieje na lepszą przyszłość.
Faye wprowadza nowe zasady, które mają na celu uproszczenie protokołów i zwiększenie efektywności administracji publicznej. Przykładem jest jego decyzja z 30 kwietnia o zniesieniu obowiązku uroczystego powitania na lotnisku, co miało na celu uniknięcie marnowania czasu przez wysokich urzędników państwowych. Jego powrót z wizyty w Wybrzeżu Kości Słoniowej 7 maja był skromny i bez tradycyjnych ceremonii.
Nowy styl rządzenia Faye i mianowanego przez niego premiera Ousmane Sonko objawia się również w działaniach komunikacyjnych. Wizerunek prezydenta jest starannie kształtowany, co widoczne było m.in. podczas wspólnej wizyty na meczu koszykówki z prezydentem Rwandy Paulem Kagamem.
Transparentność i walka z korupcją
Od momentu objęcia urzędu przez Faye, ogłoszono plany audytów w sektorach rybołówstwa i nieruchomości. Najbardziej oczekiwane były jednak działania dotyczące wzrostu cen podstawowych produktów. Plan awaryjny przeciwdziałający drożyźnie został ogłoszony 15 maja, co ma na celu złagodzenie skutków rosnących kosztów życia dla mieszkańców Senegalu.
Faye podjął również kroki w kierunku większej transparentności, publikując raporty z działalności Sądu Obrachunkowego oraz Krajowego Urzędu ds. Walki z Oszustwami i Korupcją. Raporty te, sporządzone w ciągu ostatnich pięciu lat, ujawniają przypadki malwersacji, sprzeniewierzenia środków publicznych i zawyżonych kosztów, zwłaszcza w ministerstwie zdrowia w czasie kryzysu Covid-19. Administracja poprzedniego prezydenta Macky Salla wstrzymała ich publikację, aby uniknąć skandali przed wyborami.
Polityka kadrowa i etyka
Nowy rząd Faye’a wprowadził również nowe zasady pracy w administracji publicznej, w tym codzienne biometryczne rejestrowanie obecności urzędników. Premier Sonko nakazał również członkom rządu rezygnację z ich lokalnych mandatów wyborczych w ciągu miesiąca od nominacji, dając przykład jako pierwszy poprzez swoją rezygnację ze stanowiska burmistrza Ziguinchor. Inni ministrowie podążyli jego śladem rezygnując z funkcji w lokalnych samorządach.
Wcześniej łączenie obowiązków ministerialnych z mandatami wyborczymi w lokalnych samorządach było praktyką stosowaną przez wielu polityków. Ministrowie często pełnili równocześnie funkcje w rządzie centralnym oraz zajmowali stanowiska burmistrzów czy członkowów rad lokalnych. Było to powszechnie akceptowane i traktowane jako część politycznej praktyki w kraju.
Jednak decyzja premiera Sonko ma na na celu wprowadzenie bardziej klarownego podziału ról i odpowiedzialności, aby ministrowie mogli w pełni skoncentrować się na swoich obowiązkach w rządzie centralnym bez rozpraszania uwagi na inne funkcje.
Jednak pomimo tych działań, Faye napotyka trudności w realizacji niektórych ze swoich obietnic. Przewidziane w programie jego partii PASTEF (Patrioci Senegalu na rzecz Pracy, Etyki i Braterstwa) konkursy na stanowiska w administracji publicznej zostały zastąpione nominacjami, co krytykują przeciwnicy nowego prezydenta.
Suwerenność monetarna
Faye zapowiedział również przegląd polityki monetarnej, w tym możliwość rezygnacji z używania franka CFA, waluty kontrolowanej przez Francję, która jest postrzegana jako narzędzie neokolonializmu. Podkreślił, że „nie ma suwerenności bez suwerenności monetarnej”. Mimo, że jego program zakłada zmniejszenie wpływów Francji w kraju, Prezydent Francji Emmanuel Macron Macron wyraził nadzieję na intensyfikację partnerstwa między krajami, a Faye zapewnił, że Senegal pozostanie zaufanym partnerem dla zagranicznych sojuszników.
Przyszłość Senegalu
Pod rządami Faye’a, Senegal może stać się częścią szerszego ruchu antyimperialistycznego i antykolonialnego, który zyskuje na znaczeniu w Afryce Zachodniej. Czy Faye zdoła wprowadzić obiecywane reformy i spełnić oczekiwania narodu? Zobaczymy. Jedno jest pewne – jego prezydentura wywołuje znaczące zainteresowanie i nadzieje na zmiany.
