Artykuł partnerski
We wtorek 2 kwietnia przewodniczący Chin Xi Jinping rozmawiał telefonicznie z prezydentem USA Joe Bidenem, na jego prośbę. Obaj przywódcy przeprowadzili szczerą i dogłębną wymianę poglądów na temat stosunków chińsko-amerykańskich i kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
Xi przypomniał swoje spotkanie z prezydentem Bidenem w San Francisco w listopadzie ubiegłego roku mówiąc, że otworzyło ono „zorientowaną na przyszłość wizję San Francisco”.
W ciągu ostatnich miesięcy urzędnicy obu stron wytrwale pracowali na podstawie prezydenckich ustaleń, powiedział Xi, dodając, że stosunki chińsko-amerykańskie zaczynają się stabilizować, co jest mile widziane zarówno przez oba społeczeństwa, jak i społeczność międzynarodową. Jednak negatywne czynniki relacji również rosną, a to wymaga uwagi z obu stron.
Xi zaznaczył, że kwestia strategicznej percepcji jest fundamentalna dla relacji Chiny-USA, „tak jak pierwszy guzik koszuli, który musi być dobrze zapięty”.
Chiński przywódca powiedział, że dwa duże kraje, Chiny i USA, nie powinny zrywać swoich więzi ani odwracać się do siebie plecami, a tym bardziej pogrążać się w konflikcie lub konfrontacji. Wezwał obie strony do wzajemnego szacunku, pokojowego współistnienia i dążenia do współpracy korzystnej dla obu stron. Stosunki powinny nadal rozwijać się w stabilny, zdrowy i zrównoważony sposób, a nie cofać się.
Xi podkreślił trzy nadrzędne zasady, którymi powinny kierować się Chiny-USA w 2024 r.
Po pierwsze, pokój musi być ceniony. Obie strony powinny położyć kres konfliktom i konfrontacji we wzajemnych stosunkach oraz wzmacniać pozytywne nastawienie do tych stosunków.
Po drugie, priorytetem musi być stabilność. Obie strony powinny powstrzymać się od cofania stosunków, prowokowania incydentów lub przekraczania granicy, która pozwala utrzymać ogólną stabilność relacji.
Po trzecie, należy zachować wiarygodność. Obie strony powinny wywiązywać się ze swoich wzajemnych zobowiązań poprzez działania i urzeczywistnić „wizję San Francisco”.
Xi dodał, że obie strony muszą wzmocnić dialog w sposób oparty na wzajemnym szacunku, roztropnie zarządzać różnicami, rozwijać współpracę w duchu obopólnych korzyści i w odpowiedzialny sposób zwiększać koordynację w sprawach międzynarodowych.
Xi dał jasno do zrozumienia, że „Chiny nie zamierzają ignorować” działań separatystycznych dążących do „niepodległości Tajwanu” oraz zewnętrznej zachęty i wsparcia dla nich.
Zauważył, że strona amerykańska przyjęła szereg środków mających na celu stłumienie handlu i rozwoju technologicznego Chin oraz włącza coraz więcej chińskich podmiotów na swoje listy sankcyjne. „To nie jest »zmniejszanie ryzyka«, ale tworzenie ryzyka”- powiedział Xi.
„Jeśli strona amerykańska jest skłonna dążyć do wzajemnie korzystnej współpracy i udziału w dywidendach rozwojowych Chin, zawsze będzie miała otwarte drzwi do Chin. Ale jeśli USA będą nieugięte w powstrzymywaniu rozwoju Chin w zakresie zaawansowanych technologii i pozbawiania ich uzasadnionego prawa do rozwoju, Chiny nie będą stać bezczynnie” – powiedział.
Xi omówił też stanowisko Chin w kwestiach związanych z Hongkongiem, prawami człowieka i Morzem Południowochińskim.
Prezydent Biden powiedział, że relacje amerykańsko-chińskie są najbardziej konsekwentnymi relacjami na świecie.
Amerykański prezydent zauważył, że postęp w stosunkach dwustronnych od czasu spotkania w San Francisco pokazuje, że obie strony mogą aktywnie rozwijać współpracę, jednocześnie odpowiedzialnie zarządzając różnicami.
Powtórzył, że USA nie dążą do nowej zimnej wojny. Ich celem nie jest zmiana chińskiego systemu, amerykańskie sojusze nie są wymierzone przeciwko Chinom, USA nie popierają „niepodległości Tajwanu”, ani nie dążą do konfliktu z Chinami.
Biden powiedział, że USA trzymają się polityki jednych Chin dodając, że rozwój Chin jest korzystny dla świata, a USA nie dążą do ograniczenia rozwoju Chin ani „oddzielenia się” od Chin.
Powiedział, że USA wyślą sekretarz skarbu Janet Yellen i sekretarza stanu Antony’ego Blinkena do Chin w celu wzmocnienia dialogu i komunikacji, uniknięcia błędnej kalkulacji i promowania współpracy w celu rozwoju stabilnych relacji i wspólnego reagowania na globalne wyzwania.
Zgodnie z oświadczeniem wydanym przez stronę chińską, obaj szefowie państw wymienili również poglądy na takie kwestie, jak kryzys na Ukrainie i sytuacja na Półwyspie Koreańskim.
Obaj przywódcy uznali rozmowę telefoniczną za szczerą i konstruktywną.
Obie strony zgodziły się pozostać w kontakcie i zleciły swoim zespołom realizację wizji z San Francisco, w tym rozwijanie mechanizmów konsultacji w kwestiach dyplomatycznych, gospodarczych, finansowych, handlowych i innych, a także komunikację między ministerstwami obrony, prowadzenie dialogu i współpracy w takich dziedzinach jak walka z narkotykami, sztuczna inteligencja i reagowanie na zmiany klimatu, podejmowanie dalszych kroków w celu rozszerzenia wymiany międzyludzkiej i poprawa komunikacji na szczeblu międzynarodowym i w kwestiach regionalnych.
W oświadczeniu po rozmowie napisano, że strona chińska z zadowoleniem przyjęła wizyty sekretarz skarbu Yellen i sekretarza stanu Blinkena w Chinach.