Artykuł partnerski
15 listopada przewodniczący ChRL Xi Jinping spotkał się z prezydentem Stanów Zjednoczonych Joe Bidenem w rezydencji Filoli w San Francisco.
Obaj przywódcy przeprowadzili szczerą i dogłębną wymianę poglądów w sprawie strategicznych, ogólnych i kierunkowych kwestii dotyczących stosunków Chiny-USA, a także głównych kwestii związanych z pokojem i rozwojem na świecie.
Xi Jinping zauważył, że w epoce globalnych przemian, niewidzianych od stulecia, Chiny i Stany Zjednoczone mają dwie możliwości. Jedna polega na wzmocnieniu solidarności i współpracy, aby sprostać globalnym wyzwaniom oraz promować globalne bezpieczeństwo i dobrobyt. Druga zakłada trwanie w mentalności o sumie zerowej, prowokowanie rywalizacji i konfrontacji oraz wprowadzanie zamętu i podziałów na świecie. Te dwa wybory wskazują na dwa różne kierunki, które zadecydują o przyszłości ludzkości i planety Ziemia. Stosunki chińsko-amerykańskie, najważniejsze stosunki dwustronne na świecie, powinny być postrzegane i planowane w tym szerokim kontekście. Dla Chin i Stanów Zjednoczonych odwrócenie się od siebie nie wchodzi w grę. Nierealne jest, aby jedna strona zmieniała drugą, a konflikt i konfrontacja niosą poważne konsekwencje dla obu stron. Konkurowanie nie jest w stanie rozwiązać problemów stojących przed Chinami, Stanami Zjednoczonymi i światem. Jednocześnie świat jest na tyle duży, że pomieści oba kraje, a sukces jednego kraju jest szansą dla drugiego.
Xi Jinping dogłębnie przedstawił podstawowe cechy chińskiej modernizacji i jej znaczenie, perspektywy rozwoju Chin oraz ich strategiczne zamierzenia. Podkreślił, że rozwój Chin napędzany jest właściwą im logiką i dynamiką. Chiny promują wielkie odrodzenie narodu chińskiego poprzez modernizację w chińskim stylu. Chiny nie będą kroczyć starą ścieżką kolonizacji i grabieży ani błędną drogą dążenia do hegemonii. Chiny nie eksportują swojej ideologii ani nie angażują się w ideologiczną konfrontację z jakimkolwiek krajem. Chiny nie mają planu prześcignięcia Stanów Zjednoczonych ani zastąpienia ich. Podobnie Stany Zjednoczone nie powinny planować tłumienia i powstrzymywania Chin.
Xi Jinping zwrócił uwagę, że wzajemny szacunek, pokojowe współistnienie i wzajemnie korzystna współpraca, to wnioski wyciągnięte z 50 lat stosunków chińsko-amerykańskich, a także z konfliktów między głównymi krajami. Chiny i Stany Zjednoczone powinny dołożyć wszelkich starań, aby działać zgodnie z nimi. Dopóki oba kraje będą się szanować, współistnieć w pokoju i kontynuować wzajemnie korzystną współpracę, dopóty będą w pełni zdolne do pokonania różnic i znalezienia właściwej drogi, aby się ze sobą porozumieć. W zeszłym roku na Bali strona amerykańska oświadczyła, że nie dąży do zmiany systemu w Chinach, rozpoczęcia nowej zimnej wojny, wspierania sił dążących do „niepodległości Tajwanu” ani angażowania się w konflikt z Chinami. Obecnie Chiny i Stany Zjednoczone powinny przyjąć nową wizję wzajemnych kontaktów, aby zbudować pięć filarów relacji chińsko-amerykańskich.
Po pierwsze, wzajemne zrozumienie. Chiny są konsekwentnie zaangażowane w utrzymywanie stabilnych, zdrowych i zrównoważonych relacji ze Stanami Zjednoczonymi. Jednocześnie Chiny mają interesy, które muszą być chronione, zasady, które muszą być przestrzegane i czerwone linie, których nie wolno przekraczać. Mamy nadzieję, że oba kraje mogą być partnerami, którzy szanują się nawzajem i współistnieją w pokoju.
Po drugie, skuteczne zarządzanie rozbieżnościami. Nie można pozwolić, aby różnice między oboma krajami doprowadziły do powstania przepaści, która podzieli oba kraje. Zamiast tego obie strony powinny szukać sposobów budowania mostów, które pomogą im zbliżyć się do siebie. Ważne jest, aby wzajemnie szanowały swoje zasady i czerwone linie oraz powstrzymywały się od przerzucania się argumentami, prowokacji i przekraczania granic. Obie strony powinny częściej się komunikować, prowadzić więcej rozmów i konsultacji, a także spokojnie radzić sobie z różnicami i sytuacjami wyjątkowymi.
Po trzecie, promowanie wzajemnie korzystnej współpracy. Chiny i Stany Zjednoczone mają szerokie wspólne interesy w wielu dziedzinach, w tym w tradycyjnych obszarach, takich jak gospodarka, handel, rolnictwo, a także w obszarach wschodzących, takich jak zmiany klimatu i sztuczna inteligencja. Obie strony powinny w pełni wykorzystać mechanizmy ustanowione lub wznowione w polityce zagranicznej, gospodarce, finansach, handlu, rolnictwie i innych dziedzinach oraz prowadzić współpracę w takich obszarach jak zwalczanie handlu narkotykami, sądownictwo i egzekwowanie prawa, sztuczna inteligencja oraz nauka i technologia.
Po czwarte, wspólne ponoszenie odpowiedzialności. Problemy stojące przed ludzkością nie mogą zostać rozwiązane bez współpracy między dużymi krajami. Chiny i Stany Zjednoczone powinny dawać przykład, zintensyfikować koordynację i współpracę w kwestiach międzynarodowych i regionalnych oraz zapewnić światu więcej dóbr publicznych. Obie strony powinny pozostać otwarte na wzajemne inicjatywy w celu powstania synergii działania.
Po piąte, promowanie wymiany międzyludzkiej i kulturalnej . Obie strony powinny zwiększyć liczbę bezpośrednich lotów, rozwinąć współpracę turystyczną, rozszerzyć wymianę lokalną, wzmocnić współpracę edukacyjną oraz zachęcać i wspierać większą wymianę i komunikację między mieszkańcami obu krajów.
Xi Jinping szczegółowo przedstawił stanowisko Chin w kwestii Tajwanu, wskazując, że kwestia Tajwanu zawsze była najważniejszą i najbardziej wrażliwą w stosunkach chińsko-amerykańskich. Chiny przywiązują wagę do pozytywnej postawy strony amerykańskiej na spotkaniu na Bali. Strona amerykańska powinna odzwierciedlić swoje oświadczenie o niepopieraniu sił dążących do niepodległości Tajwanu poprzez konkretne działania, zaprzestać dozbrajania Tajwanu i wspierać pokojowe zjednoczenie Chin. Chiny dokonają zjednoczenia i jest to nie do powstrzymania.
Przewodniczący Xi Jinping zwrócił uwagę, że działania USA wymierzone w Chiny w zakresie kontroli eksportu, kontroli inwestycji i jednostronnych sankcji poważnie szkodzą uzasadnionym interesom Chin. Tłumienie chińskiej nauki i technologii jest ograniczaniem wysokiej jakości rozwoju Chin i pozbawianiem Chińczyków prawa do rozwoju. Rozwój i wzrost Chin opiera się na ich własnej logice i nie zostanie zatrzymany przez siły zewnętrzne. Ważne jest, aby strona amerykańska poważnie potraktowała obawy Chin i podjęła konkretne kroki w celu zniesienia jednostronnych sankcji, aby zapewnić uczciwe, sprawiedliwe i niedyskryminujące środowisko dla chińskich przedsiębiorstw.
Odbyłem ważne spotkanie z przewodniczącym Xi Jinpingiem na Bali w zeszłym roku, powiedział Joe Biden. San Francisco to miejsce, w którym pierwsi Chińczycy przybyli do Stanów Zjednoczonych, miejsce, w którym Stany Zjednoczone i Chiny wspólnie uczestniczyły w podpisaniu Karty Narodów Zjednoczonych, a także pierwsze miasto partnerskie z Chinami. Dziś ponownie spotykamy się twarzą w twarz i uważam, że to spotkanie ma szczególne znaczenie. Z niecierpliwością czekam na efekty naszych rozmów.
Zawsze wierzyłem, że relacje USA-Chiny są najważniejszymi dwustronnymi stosunkami na świecie, konflikt USA-Chiny nie jest nieunikniony, a stabilne i rozwijające się Chiny są zgodne z interesami Stanów Zjednoczonych i świata. Wzrost gospodarczy Chin jest korzystny dla Stanów Zjednoczonych, ale także dla świata. Utrzymywanie stabilności w relacjach USA-Chiny, zapobieganie konfliktom, zarządzanie różnicami i współpraca w obszarach , które są zgodne z interesami obu krajów, pomogą nam lepiej radzić sobie z problemami, przed którymi stoją nasze kraje indywidualnie i wspólnie. Chciałbym powtórzyć pięciopunktowe zobowiązanie, które podjąłem podczas naszego spotkania na Bali: Stany Zjednoczone nie dążą do nowej zimnej wojny, nie dążą do zmiany chińskiego systemu, nie dążą do przeciwstawienia się Chinom poprzez wzmocnione sojusze, nie wspierają sił dążących do niepodległości Tajwanu i nie mają zamiaru wchodzić w konflikt z Chinami. USA i Chiny są współzależne gospodarczo, a Stany Zjednoczone z zadowoleniem obserwują rozwój Chin, nie dążą do stłumienia lub powstrzymania rozwoju Chin, ani nie starają się oddzielać się od Chin. Stany Zjednoczone przestrzegają polityki jednych Chin i z zadowoleniem przyjmują dialog między obiema stronami na wszystkich szczeblach i we wszystkich sektorach, a także są gotowe kontynuować otwartą i szczerą komunikację ze stroną chińską w celu zwiększenia zrozumienia, uniknięcia nieporozumień i zarządzania różnicami. Stany Zjednoczone są gotowe nadal rozwijać stosunki gospodarcze i handlowe z Chinami, wzmacniać współpracę w ważnych obszarach, takich jak zmiany klimatu, walka z narkotykami, sztuczna inteligencja itp. i chętnie przyjęłyby wzrost liczby bezpośrednich lotów między oboma krajami oraz wymianę edukacyjną i naukowo-technologiczną oraz kontakty personelu.
Obaj przywódcy docenili wysiłki swoich zespołów, podjęte od czasu spotkania na Bali, w celu omówienia zasad przewodnich dla stosunków amerykańsko-chińskich. Podkreślili, jak ważne jest, aby wszystkie kraje traktowały się z szacunkiem i znalazły sposób na pokojowe współistnienie, a także utrzymywanie otwartych linii komunikacji, zapobieganie konfliktom, przestrzeganie Karty Narodów Zjednoczonych, współpracę w obszarach wspólnych interesów i odpowiedzialne zarządzanie konkurencyjnymi aspektami relacji. Przywódcy z zadowoleniem przyjęli kontynuację dyskusji przez zespoły obu krajów w tym zakresie.
Obaj przywódcy zgodzili się promować i wzmacniać dialog i współpracę między oboma krajami w różnych obszarach, w tym ustanowić międzyrządowy zespół dialogu na temat sztucznej inteligencji, ustanowić grupę roboczą ds. współpracy w zakresie walki z narkotykami, zgodzili się wznowić, na zasadzie równości i szacunku, komunikację wojskową na wysokim szczeblu, m.in. poprzez wznowienie spotkań roboczych ministerstw obrony Chin i USA oraz spotkań w ramach amerykańsko-chińskiego mechanizmu konsultacyjnego ds. wojskowego bezpieczeństwa morskiego, a także prowadzić rozmowy telefoniczne między dowódcami chińskich i amerykańskich teatrów wojskowych. Strony zgodziły się również zobowiązać do pracy na rzecz dalszego znacznego wzrostu liczby regularnych lotów pasażerskich na początku przyszłego roku oraz do rozszerzenia wymiany edukacyjnej, studenckiej, młodzieżowej, kulturalnej, sportowej i biznesowej.
Obaj przywódcy podkreślili znaczenie współpracy w celu przyspieszenia wysiłków na rzecz rozwiązania kryzysu klimatycznego w tej krytycznej dekadzie. Z zadowoleniem przyjęli niedawne pozytywne dyskusje między specjalnymi wysłannikami obu krajów ds. klimatu, w tym na temat krajowych działań na rzecz ograniczenia emisji w obecnej dekadzie oraz wypracowania wspólnego stanowiska przed konferencją COP28, a także na temat uruchomienia grupy roboczej ds. intensyfikacji działań w dziedzinie klimatu w obecnej dekadzie, w celu przyspieszenia konkretnych działań na rzecz klimatu.
Po rozmowach Biden wydał przyjęcie dla Xi Jinpinga. Dwaj przywódcy dokonali wymiany zdań na temat kwestii międzynarodowych i regionalnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, takich jak konflikt palestyńsko-izraelski.
Biden zaprosił również Xi Jinpinga na spacer po ogrodach rezydencji Filoli i osobiście odprowadził Xi do samochodu.
Obaj przywódcy zapewnili, że będą nadal utrzymywać regularne kontakty.
