Zamierzamy zbudować kolej próżniową, ale bez próżni. Będzie to oryginalny polski wkład w nadciągającą ponoć rewolucję transportową, której jakoby mieliśmy być liderem.
Transportowa technologia przyszłości (rzekomo całkiem bliskiej) polega na zbudowaniu rury w której ma panować próżnia, zaś w tej próżni jeździłby superszybki pociąg, wykorzystujący poduszkę magnetyczną.
Ta kolej próżniowa, osiągająca prawie prędkość dźwięku (czyli około 1200 kilometrów na godzinę) została nazwana hyperloopem.
Sny o potędze
Od prawie sześciu lat nad hyperloopowym projektem pracuje grupa konstruktorów w USA, zatrudniona przez informatyka i biznesmana, miliardera Elona Muska. Efektów na razie nie ma, co jednak nie przeszkadza w entuzjastycznym przyjęciu koncepcji hyperloopa przez dużą część mediów w Polsce.
Pojawiło się u nas wiele publikacji, stwierdzających całkiem serio, że budowa kolei w próżniowej rurze to technologia, która już naprawdę działa, zaś Polska staje właśnie na czele tej wielkiej rewolucji innowacyjnej w transporcie.
Te medialne bajki dobrze wpisywały się w rządową propagandę sukcesu, wedle której nasz kraj pod władzą PiS zaczyna być mekką innowacyjności. Powstały już szczegółowe mapy określające trasy hyperloopowych połączeń międzymiastowych w Polsce, a poważne plany rozwoju naszej infrastruktury transportowej zaczęły uwzględniać także i kolej próżniową.
Przede wszystkim zaś, stworzona została firma, Hyper Poland, która na konto rzekomej budowy kolei próżniowej w Polsce otrzymała dotychczas niemałe pieniądze ze środków publicznych – i liczy na następne.
Trudne podtrzymywanie fikcji
Wiadomo oczywiście, że w naszym kraju przez najbliższe sto czy dwieście lat nie powstanie żaden hyperloop, ale skoro na podtrzymywaniu tej fikcji można zarobić, to należy zrozumieć, że prowadzone są rozliczne działania – z medialnymi włącznie – mające służyć poprawie jej wiarygodności.
Inna sprawa, że idzie to coraz trudniej, skoro pospolitość skrzeczy – i nie widać żadnego rzeczywistego postępu na drodze do stworzenia prawdziwej kolei próżniowej. Ani w USA, ani tym bardziej w Polsce.
Warto też zauważyć, że po artykule w dzienniku „Trybuna” z dnia 2 lipca br. (przedrukowanym później przez inne tytuły) pokazującym, delikatnie mówiąc, małą realność projektów budowy kolei próżniowej, zmienił się nieco ton hyperloopowych zapowiedzi.
Już nie ma entuzjastycznych zapewnień, że za 12 lat w Polsce ruszą próżniowe połączenia między głównymi miastami, a nasz kraj będzie liderem w twórczym wdrażaniu tej nowatorskiej technologii transportowej.
Przyszłość raczej odległa
W ubiegłym roku przedstawiciele spółki Hyper Poland oświadczali, że chcą w tym roku ruszyć z budową testowej rury hyperloopa. Teraz mówią, że chcą uruchomić na przełomie 2019 i 2020 r – ale już nie rurę, lecz tylko tor testowy dla mechanizmów napędu i zawieszenia. Dodają również , że pociągi próżniowe mknące w rurach niemal z prędkością dźwięku to dość odległa przyszłość.
Należy także zwrócić uwagę, iż przedstawiciele Hyper Poland nie twierdzą, że uruchomią tor testowy, lecz, że „chcą uruchomić” – co stanowi bardzo istotną różnicę. Zauważmy, że bazują na niej obietnice premiera Mateusza Morawieckiego, sprowadzające się głównie do zapowiadania, że jego rząd chce coś zrobić w dalszej przyszłości.
Należy sądzić, że akurat w przypadku budowy toru testowego, zapowiedzi spółki Hyper Poland okażą się realne. Do tych testów mechanizmów napędu i zawieszenia najprawdopodobniej posłuży bowiem zwykły tor kolejowy, gdzieś na bocznicach w okolicach Łodzi, co nie będzie wymagać większych inwestycji. Z pewnością jednak na początku 2020 r. dziennik Trybuna zainteresuje się tym, co w istocie jest testowane – i jakie są wyniki tych testów.
Próżnia może poczekać
Jeśli chodzi o inne plany firmy Hyper Poland, to dowiadujemy się, że oczywiście chce ona (podkreślmy, „chce”) budować hyperloopa w Polsce, lecz na razie (nie wiadomo dokładnie jakich lat ma dotyczyć to „na razie”) będzie to hyperloop bez próżniowej rury.
Przede wszystkim zaś, nie będzie to budowanie hyperlooowej trasy od zera lecz tylko modernizowanie jakichś obecnych linii kolejowych (nie wiadomo których). Po takiej modernizacji pociągi będą mogły osiągać tam prędkość 200 km/h.
Reasumując więc: jeśli wszystkie te zamierzenia okażą się realne (wierzmy w to!), będziemy kiedyś mieć w naszym kraju hyperloopową kolej próżniową, ale bez próżni i specjalnej rury.
Wynikiem planowanych prac będą zaś pociągi rozwijające 200 km/h – czyli prędkość, którą już od kilku lat osiągają w Polsce ekspresy na niektórych odcinkach.
Niech chociaż coś zmodernizują
W wielu innych krajach oczywistym standardem szybkich pociągów jest obecnie prędkość ok. 300 km/h. Natomiast rekordowa prędkość klasycznego pociągu szynowego (osiągnięta we Francji) to od 2007 r. aż 574 km/h. Jakoś marnie więc będzie wyglądać ta obiecywana hyperloopowa rewolucja w naszym kraju.
Pocieszające jest jednak to, że w ramach rzekomej budowy hyperloopa mają być modernizowane niektóre linie kolejowe w Polsce.
Modernizacja torów kolejowych to u nas proces trwały, mozolny i nigdy się nie kończący. Im więcej podmiotów będzie się zatem tym zajmować, tym tylko lepiej.
