Ludzie poszkodowani przez praktyki monopolistyczne otrzymali narzędzie do skuteczniejszej walki z naciągającymi ich przedsiębiorcami.
Dotychczas jest tak, że co jakiś czas Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaje decyzję, nakładającą na przedsiębiorców karę finansową za zmowy ograniczające konkurencję lub za nadużywanie pozycji dominującej.
Nic nie korzystają jednak na tym ludzie poszkodowani przez niedozwolone praktyki – na przykład klienci, którzy musieli płacić więcej za produkty objęte zmową cenową. Im zostawała do tej pory tylko bardzo żmudna i z reguły nieskuteczna droga procesu cywilnego.
Pod szczególną uwagą sądów
Powinna to zmienić ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, która obowiązuje od 27 czerwca. W założeniu, ma ona pozwolić na skuteczniejsze dochodzenie roszczeń przez wszystkich, których dotknęły antykonkurencyjne praktyki. Pozew – także na drodze cywilnoprawnej – będzie mógł złożyć każdy, kogo dotknęły niedozwolone działania.
Sprawy rozpatrywać będą od razu sądy okręgowe, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Z powództwem mogą wystąpić nie tylko poszkodowani, ale również ich reprezentanci – np. organizacje zrzeszające konsumentów
Pozwy, aby mogły być skuteczne, powinny dotyczyć praktyk uznanych już przez prezesa UOKiK za ograniczające konkurencję lub prowadzące do nadużywania pozycji dominującej.
Niech udowodni swą niewinność
Najważniejszą zmianą, mogącą zdecydować o skuteczności drogi sądowej, jest przyjęcie zasady domniemania winy sprawcy oraz domniemania wyrządzenia szkody przez naruszenie prawa konkurencji.
Tak więc, to pozwany będzie musiał udowodnić, że nie naruszył prawa oraz nie wyrządził szkody powodowi.
Ponadto, sąd będzie związany ustaleniami zawartymi w prawomocnej decyzji UOKiK o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję.
Wreszcie, sąd na wniosek powoda, może nakazać pozwanemu przedsiębiorcy okazanie dowodu, który posiada, np. dokumentów czy korespondencji mejlowej – nawet jeśli te dowody będą przemawiać przeciwko przedsiębiorcy.
Są to duże nowości w polskim postępowaniu cywilnym, które znacznie wzmacniają pozycję osób poszkodowanych przez zmowy cenowe i inne działania monopolistyczne.
