SONY DSC
Skala urodzeń w woj. świętokrzyskim była w 2022 r. najniższa w kraju, a w porównaniu z urodzeniami w 2012 r. spadła o blisko 30 proc. Świętokrzyskie starzeje się i wyludnia najszybciej w Polsce. Na 100 wnuczków przypada blisko 156 dziadków – najwięcej w kraju.
Ludność woj. świętokrzyskiego w końcu 2022 r. liczyła 1178,2 tys. osób, tj. mniej o 0,8 proc. niż przed rokiem i o 7,5 proc. niż w 2012 r. Ubytek liczby ludności był najwyższy w kraju – wynika z danych Urząd Statystyczny w Kielcach.
„W województwie świętokrzyskim obserwowany jest spadkowy trend urodzeń. W 2022 r. odnotowano 8157 urodzeń żywych, tj. o 6,4 proc. mniej niż rok wcześniej i o 29,1 proc. mniej niż w 2012 r.” – przekazała kierownik Świętokrzyskiego Ośrodka Badań Regionalnych w kieleckim Urzędzie Statystycznym Aneta Królik.
Skala urodzeń w województwie była najniższa w kraju – liczba urodzeń żywych w przeliczeniu na 1000 ludności wyniosła w 2022 r. 6,90, podczas gdy rok wcześniej 7,31, a w 2012 r. 9,02. W kraju wskaźnik ten w 2022 r. wyniósł 8,07.
W wyniku notowanych corocznie spadków urodzeń i wydłużenia trwania życia następują zmiany pokoleniowe, zmniejsza się udział ludzi młodych, a rośnie odsetek osób w wieku emerytalnym.
Postępuje zatem proces starzenia się społeczeństwa. Odzwierciedla to współczynnik starości demograficznej, który określa udział osób w wieku 65 lat i więcej w populacji ogółem. Na koniec 2022 r. współczynnik w województwie był najwyższy w kraju i wyniósł 21,8 proc, co oznacza, że częściej niż co piąta osoba miał 65 lat lub była starsza.
Relacje pokoleniowe dobrze obrazuje indeks starości, czyli relacja dziadków (osób w wieku 65 lat i więcej) do wnuków (w wieku 0-14 lat). Na koniec 2022 r. w województwie świętokrzyskim na 100 wnuczków przypadało blisko 156 dziadków – najwięcej w kraju.
Zarówno przed rokiem, jak i 10 lat wcześniej pokolenie babć i dziadków przewyższało liczebnie pokolenie wnuczków, jednak poziom indeksu z każdym rokiem był wyższy. W 2021 r. indeks starości wyniósł 149, a w 2012 r. kształtował się na poziomie 110.
Znaczny wzrost liczby osób w najstarszej grupie wiekowej powoduje większe obciążenie osób w późnym wieku produkcyjnym ich rodzicami, będącymi w górnej granicy wieku.
Wskaźnik wsparcia międzypokoleniowego, który określa liczbę osób w wieku 85 lat i starszych, przypadających na 100 osób w wieku 50–64 lata, wyniósł w województwie w 2022 r. 13 osób (o 5 więcej niż dekadę wcześniej). Wraz ze wzrostem tego współczynnika maleją szanse na zapewnienie nieformalnej opieki najstarszym osobom.
Kierownik Świętokrzyskiego Ośrodka Badań Regionalnych zwróciła uwagę, że starość demograficzną ludności najprościej wyraża tzw. wiek środkowy, czyli granica wieku, którą połowa ludności już przekroczyła, a druga połowa jeszcze nie osiągnęła. „Mediana wieku mieszkańców województwa świętokrzyskiego była najwyższa w kraju i wyniosła w 2022 r. 44,3 lata. Określa się społeczeństwa jako stare demograficznie, gdy wartość mediany mieści się w przedziale 30–34 lata. Zatem można stwierdzić, że mieszkańcy województwa świętokrzyskiego są społeczeństwem starym demograficznie” – przekazała.
Starzenie, ale także wyludnianie potęguje emigracja z województwa – bo migrują zwłaszcza osoby młode, wykształcone – w poszukiwaniu atrakcyjnych rynków pracy. Saldo migracji wewnętrznych na pobyt stały od lat przyjmuje ujemne wartości, czyli więcej osób opuszcza województwo niż się tu osiedla. W 2022 r. ubytek migracyjny w województwie świętokrzyskim wyniósł 2,3 tys. osób.
Zmiany demograficzne są wypadkową wielu czynników i konsekwencją zdarzeń z przeszłości. Proces starzenia został dodatkowo przyspieszony przez wkraczanie w wiek starości pokolenia powojennego wyżu demograficznego z lat 50. ubiegłego wieku.
tr/pap
