Młodzi Polacy będą w przyszłości ponosić większe ryzyko finansowe niż ich rodzice.
Młodzież już teraz gospodaruje pieniędzmi: nastolatkowie podejmują decyzje finansowe robiąc zakupy w Internecie, wybierając taryfę telefonów komórkowych, a część z nich korzysta już z usług bankowych. Stąd opinia socjologów, że w przyszłości młodzi ludzie będą odważniejsi w obrocie pieniędzmi. Swoje przypuszczenia naukowcy opierają na przeprowadzonej w Polsce przez Instytut Badań Edukacyjnych, części badania PISA 2015, dotyczącego umiejętności finansowych.
Mniejsze możliwości
Niestety, średni wynik polskich uczniów z 2015 r. (485 pkt.) był niższy od wyników uzyskanych w Polsce w 2012 (510 pkt), podobnie jak wynik z innych dziedzin objętych badaniem PISA.
Deklaracje osób badanych w Polsce pokazują, że w porównaniu z uczniami z innych krajów, mają oni mniej możliwości uczenia się o finansach zarówno w trakcie lekcji, jak i poza szkołą.
Jedynie 28 proc. polskich uczniów deklaruje posiadanie konta bankowego. Obok Rosji jest to najniższy odsetek w Europie. Dla porównania, własne konto bankowe ma 95 proc. piętnastolatków w Holandii, 42 proc. uczniów na Słowacji i 38 proc. uczniów z Litwy.
Tylko co piąty 15-latek w Polsce twierdzi, że regularnie oszczędza pieniądze. Źródłem tej gotówki są przede wszystkim prezenty od przyjaciół i rodziny (dostaje je 82 proc. uczniów), kieszonkowe (48 proc.), prace dorywcze (43 proc. ), sprzedawanie różnych rzeczy (40 proc. ), prace w rodzinnej firmie lub gospodarstwie rodzinnym (23 proc.).
Dobrze ale coraz gorzej
Polscy 15-latkowie na ogół dobrze radzą sobie z finansami. Jednak między 2012 a 2015 zwiększyła się wyraźnie grupa uczniów (z 10 do aż 20 proc. ), którzy nie radzą sobie z zadaniami dotyczącymi pieniędzy, transakcji finansowych i związanym z nimi ryzykiem oraz planowania i zarządzania finansami.
W tej części badania PISA wzięło udział 15 krajów. W trwającym godzinę i składającym się z 43 zadań teście sprawdzano umiejętność identyfikowania informacji finansowych, jej oceny i wykorzystania w praktyce wiedzy o finansach.
Średni wynik polskich uczniów (485 pkt) był podobny do wyników uczniów z Włoch i Stanów Zjednoczonych.
Lepiej spisali się uczniowie z Chin (wybrano uczestników z 5 najbogatszych prowincji), Australii, Rosji, Kanady i flandryjskiej części Belgii.
Słabszy od polskich uczniów wynik osiągnęli natomiast młodzi Brazylijczycy, Peruwiańczycy i Chilijczycy oraz Słowacy, Litwini i Hiszpanie.
Ciekawe, że w Polsce i na Słowacji z liczeniem pieniędzy dziewczęta radzą sobie lepiej od chłopców. Umiejętności matematyczne i umiejętność rozumienia tekstu wyraźnie sprzyja lepszym umiejętnościom finansowym uczniów.
