T351504
„Z dalekiego Teksasu do śląskiej wsi Płużnica przychodzi list. To zaproszenie od franciszkanina, ojca Leopolda Moczygemby, skierowane do jego braci z rodzinami. Jest połowa XIX wieku.
Płużniczanom, mimo zniesienia pańszczyzny, żyje się coraz trudniej. Postanawiają wyruszyć do Ameryki. Bardzo szybko się okazuje, że w tę podróż wybiorą się nie tylko krewni zakonnika… Kilkuset Ślązaków udaje się w ponaddwumiesięczną odyseję przez kraje niemieckie, Ocean Atlantycki i prerie Teksasu. Zakładają istniejącą do dziś osadę Panna Maria nieopodal San Antonio. Tyle historia, która stanowi tło do ballady o teksaskich Ślązakach, pełnej humoru, wzruszeń i lokalnego kolorytu, gdzie ślonsko godka funkcjonuje na równych prawach z angielskim i hiszpańskim”. (…) Tam, gdzie nie pada. Ballada o śląskim Teksasie Michaela Sowy to opowieść inspirowana wydarzeniami sprzed ponad dwustu lat. Pełna subtelnej ironii, epickiego rozmachu oraz historyczno-regionalnego kolorytu uwodzi czytelnika niczym ludowa ballada. Z jednej strony prawdziwa i mocno osadzona w realiach IX-wiecznej Polski i Ameryki, z drugiej – barwna jak fantastyczna chłopska odyseja, w której króluje ślonsko godka. Napisana zadziornie i swojsko, szkicuje pełen emocji, żywy i barwny portret zbiorowości, która postanowiła opuścić zamieszkiwaną od pokoleń ziemię w poszukiwaniu lepszego losu aż za oceanem. W powieści opartej na kanwie tamtych wydarzeń obok bohaterów fikcyjnych, pojawiają się postaci historyczne. Ojciec Moczygemba istniał naprawdę. Jej bohaterowie porozumiewają się śląską gwarą, która nadaje opowieści lokalny sznyt, a przy bliższym poznaniu okazuje się inspirującym doświadczeniem czytelniczym.
„Tam gdzie nie pada” ma formę powieści obyczajowej z akcją usytuowaną przeszło 170 lat temu, ale oparta jest na faktach, na starych dokumentach z biblioteki uniwersyteckiej w Opolu, na opowieściach rodzinnych, rozmowach z historykami, a nade wszystko na owocach rekonesansu, jaki odbył autor „w miejscu”, dzięki czemu mógł poznać „jak wyglądało życie teksaskich ziomków, wtedy i obecnie”. Jednak obraz rzeczywisty został przez pisarza wzbogacony także o warstwę fikcyjną, podobnie jak postacie rzeczywiste uzupełnione są o galerię postaci zmyślonych.
Autor, to Ślązak z Opolszczyzny, od wielu lat mieszkający w Niemczech. Doktor fizyki zajmujący się cząstkami elementarnymi, pracownik naukowy CERN i politechniki w Akwizgranie, nauczyciel w Berlinie, pisarz, tłumacz literatury niemieckiej i polskiej. Ponadto technik mechanik i ślusarz w jednej osobie. Powieść „Tam, gdzie nie pada”, podzielona na trzy części, jest jego debiutem literackim”. Tekst powieści wzbogacony jest o słowniczek polsko-śląski. Jednak autor nie przeciążył tekstu powieści językiem śląskim, „śląską godką”, by nie utrudniać lektury i słowa śląskie tylko od czasu do czasu wtrącał.
Michael Sowa – „Tam gdzie nie pada. Ballada o śląskim Teksasie. W poszukiwaniu ziemi obiecanej”, Wydawnictwo Lira, Warszawa 2021, str. 393, ISBN 978-83-66966-34-5
