29 marca 2024

loader

Polski fenomen

Przez dwanaście lat corocznie zbiera się grupa wybitnych uczonych, by dyskutować najbardziej aktualne problemy związane z doskonaleniem systemu ochrony praw człowieka. O skali tego przedsięwzięcia mówi fakt, że w trakcie tych konferencji wygłaszanych jest około dwustu referatów. Jest to więc największa konferencja poświęcona tj problematyce w skali europejskiej.

Wszystko zaczęło się przed 12 laty w Wyższej Szkole Menedżerskiej w Legnicy z inicjatywy i pod przewodnictwem prof. dr. hab. Jerzego Jaskierni. Potem inicjatywa przewędrowała do Sejmu, a konkretnie do Sali Kolumnowej, czyli najbardziej reprezentatywnego pomieszczenia Sejmu RP. Inicjatywa ta nabierała z biegiem lat coraz to większej rangi i znaczenia. Zostało ustabilizowane jej naukowe kierownictwo przez Wydział Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach i jego dziekana, prof. dr. hab. Jerzego Jaskiernię. Współorganizatorem konferencji była Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka Sejmu RP (w okresie przewodnictwa pos. Ryszarda Kalisza), a od kilku lat współorganizatorem jest Zarząd Główny Stowarzyszenia Parlamentarzystów Polskich. Występowało też kilka podmiotów wspierających realizację tych konferencji, zarówno w postaci uczelni niepaństwowych, jak i osób prywatnych. Należy do nich też też założona w 1989 roku moja Fundacja Innowacja.

Corocznie konferencja gromadzi kilkuset uczonych z dominującą wśród nich rolą prawników, ale też ze znacznym udziałem politologów, historyków, filozofów, ekonomistów, a nawet pedagogów (głównie reprezentowanych przez moją osobę). Wszyscy wnoszą coraz bardziej doniosły wkład do definiowania i opisywania tej ważnej i nabierającej coraz większego znaczenia problematyki. Międzynarodowe konferencje praw człowieka stanowią swoisty fenomen w polskim życiu naukowym, a nawet ogólno-krajowym polskim życiu społeczno – politycznym. Stały się ważnym elementem polskiej tradycji naukowej, do którego coraz większy wkład wnosili znaczący zagraniczni uczestnicy konferencji. Wyróżniali się zwłaszcza w tym zakresie przedstawiciele Ukrainy i Rosji, ale nie zabrakło wśród jej uczestników przedstawicieli innych krajów, zarówno ze Wschodu (m.in. Czechy, Słowacja, Litwa, Węgry, Rumunia, Serbia, Kazachstan), jak i Zachodu (Niemcy, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia, Stany Zjednoczone). Często specyficzny punkt widzenia dla poszczególnych narodów na prawa człowieka i ich funkcjonowanie w szerokim znaczeniu tego słowa, wnosili do obrad konferencyjnych, też polscy uczestnicy wspomnianych obrad. Tak było dla przykładu z moją skromną osobą, który złożoną problematykę położenia człowieka i zmian jego położenia we współczesnych Chinach, przedstawiałem w swoich referatach wyręczałem swoich od ośmiu lat w referatach, które szerzej, nie tylko ale też innej problematyce wzbogacały nie tylko obrady nie tylko wspomnianych konferencji, ale i pokonferencyjne wydawnictwa.

Fenomen konferencji trwał mimo tego, że w Polsce i na świecie następowały radykalne zmiany też w zakresie funkcjonowania właśnie ochrony praw człowieka. Na terenie naszego kraju zachodziły też przeobrażenia ustrojowe, rzutujące na realizację w nim praw człowieka. Szczególną zasługą kolejnych konferencji jest analiza kontynentalnych modeli ochrony praw człowieka: europejskiego, amerykańskiego, azjatyckiego, afrykańskiego oraz Australii i Oceanii. Dużym echem w środowiskach naukowych odbiły się też tomy poświęcone ochronie praw człowieka w dobie kryzysu demokracji liberalnej.

Dorobkiem konferencji jest 27 tomów dotyczących ochronie praw człowieka, co stanowi ewenement w skali międzynarodowej. Tomy te ukazywały się nakładem Wydawnictwa Sejmowego, a potem w Wydawnictwie Adam Marszałek w Toruniu. Ich redaktorami naukowymi są: prof. Jerzy Jaskiernia i dr Kamil Spryszak, który jest także kierownikiem organizacyjnym konferencji.

Tegoroczna, XIII. Międzynarodowa Konferencja Naukowa Praw Człowieka nosi tytuł „Ochrona praw człowieka w czasie wyzwań pandemii”. Odbędzie się w dniach 26-27 IV 2021 roku. Organizatorami konferencji są: Wydział Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego oraz Zarząd Główny Stowarzyszenia Parlamentarzystów Polskich. Konferencja zwołana została z okazji 55. rocznicy Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka ONZ oraz 30. rocznicy członkostwa Polski w Radzie Europy. Kierownikiem naukowym konferencji jest prof. dr hab. Jerzy Jaskiernia, a kierownikiem organizacyjnym – dr Kamil Spryszak. Konferencja odbędzie się w systemie zdalnym. Trwa proces rejestracji uczestników. Już wiadomo, że konferencja wzbudziła duże zainteresowanie i wszystko wskazuje na to, że pandemia w naszym kraju, a nawet występujące meandry w jej zwalczaniu, nie uniemożliwią jej realizacji. Uczestnicy z naszej ojczyzny, jak i z wielu innych krajów, po ogłoszeniu zaproszenia do udziału konferencji, licznie potwierdzają swoje uczestnictwo. Podkreślają oni wyjątkową trafność podjętego problemu badawczego, zwłaszcza że walka z pandemią COVID-19 niesie istotne zagrożenia dla ochrony praw człowieka, które powinny być zidentyfikowane. Chodzi o to, by skutecznie walczyć z zagrożeniami pandemicznymi, a jednocześnie postępować zgodnie ze standardami ochrony praw człowieka określonymi w dokumentach powszechnych (np. Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka ONZ), czy też regionalnych (np. Europejska Konwencja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej)

Dobrze więc się stało, że w warunkach, gdy pandemia wykluczyła wielkie zebrania i masowe konferencje, konferencja poświęcona ochronie praw człowieka przeniesiona została do internetu, umożliwiając prezentację referatów nie tylko grupie prawników, ale też reprezentantów innych obszarów wiedzy społecznej. Pandemia nie stała się ani okazją, ani pretekstem do naturalnej śmierci zainteresowań prawami człowieka, których realizacja w naszej ojczyźnie i na świecie nabrała wręcz wzrastającego znaczenia. Obok bowiem poszukiwania medycznych instrumentów walki z pandemią, wystąpiła i ujawniła się konieczność stworzenia ustrojowo-prawnych i ogólniejszych ram realizacji praw człowieka w związku z wyzwaniami pandemicznymi. Taka ochrona będzie możliwa wtedy, kiedy znaczna część społeczeństwa współczesnego globalnego świata, w tym zwłaszcza jego środowiska naukowe, będą miały możliwość analizowania realizacji praw człowieka, identyfikowania występujących tu barier i przedstawiania odpowiednich rekomendacji politykom.

Małgorzata Kulbaczewska-Figat

Poprzedni

Krótsza praca czy dochód obywatelski

Następny

PiS-owski rzecznik praw obywatelskich

Zostaw komentarz