20 listopada 2024

loader

Autor: Krzysztof Lubczyński

Krzysztof Lubczyński

Dąbrówka, żona Mieszka

Opowieść o Dobrawie z Przemyślidów, czyli czeskiej księżniczce Dąbrówce, która poniekąd w łoże małżeńskie wniosła Mieszkowi, księciu Polan chrześcijaństwo. Nie jest to jednak opowieść o tematyce stricte historycznej czy politycznej, lecz próba rekonstrukcji psychiki kobiety skomplikowanej i wrażliwej, włącznie ze sferą jej życia erotycznego. Bardzo zręcznie…

Świat tajemnic Borgesa

Jorge Luis Borges (24 sierpnia 1899, Buenos Aires – 14 czerwca 1986, Genewa) jest pisarzem tylko dla tych, którzy szukają, a co najmniej cenią w literaturze nieoczywistości, tajemnice, łamigłówki, labirynty fantazji, ale także czytelniczy wysiłek. Kto szuka w literaturze jedynie klarownego, racjonalnego przekazu, kto…

Był bas

Bernard Ładysz (1922-2020) Jego wielką karierę wokalną poprzedził udział w losie historycznym pokolenia. Urodzony 24 lipca 1922 roku w Wilnie był żołnierzem AK okręgu wileńskiego tej formacji, uczestnikiem akcji „Burza”, zesłańcem do Kaługi w latach 1944-1946. Naukę śpiewu rozpoczął w Wilnie (1940–1941), a kontynuował…

O roli kłamstwa w dziejach

W znakomitym opowiadaniu Gilberta Keitha Chestertona „Złamana szabla”, z cyklu detektywistycznych „Przygód księdza Browna”, występuje postać generała sir Arthura St. Clare, „bohatera i męczennika, który zawsze zwyciężał i zawsze szczędził nieprzyjaciół, by ostatecznie z ich ręki paść ofiarą zdradzieckiego mordu” . Napis…

Norwid – polski Rzymianin

Dwa najsławniejsze rzymskie dzieła polskiej literatury, to „Nieboska komedia” Zygmunta Krasińskiego i „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza. W ich cieniu skrywa się dzieło trzecie – poemat „Quidam” Cypriana Kamila Norwida. A przecież to najbardziej na wskroś rzymskie z tych trzech dzieł. U Krasińskiego Rzym…

Czarujące kwiaty zła z alchemicznej uprawy

Arthur Machen (1863-1947), identyfikowany na ogół jako jeden z klasyków powieści grozy i jako przedstawiciel angielskiego dekadentyzmu, przynależy do bardzo już zaprzeszłej epoki literatury. Prawie nie ma już pisarzy, którzy celebrowaliby nade wszystko styl pisania, którzy urodę frazy literackiej traktowaliby jako najważniejszy składnik…

Powtórka z Iwaszkiewicza

Ten obszerny (liczący ponad tysiąc stron) tom nie tworzy kompletu dorobku Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980). Nie znajdziemy tu, z oczywistych względów, jego powieści, z „Hilarym, synem buchaltera” (1923), „Księżyc wschodzi” (1925), „Czerwonymi tarczami” (1934), „Pasjami błędomierskimi” (1938), „Kochankami z Marony” (1961)…

Ucieczka od wolności

Nigdy dotąd mi się w życiu coś takiego nie przydarzyło. Po raz pierwszy doznałem nieodparcie koszmarnego uczucia, że „Listy z Rosji” markiza de Custine, to klasyczne dzieło o carskiej Rosji pierwszej połowy XIX wieku opowiada też być może o przyszłej Polsce. Bo tego lata widziałem w polskich…

Odszedł „człowiek-orkiestra”

Sześć lat po ukończeniu Wydziału Aktorskiego warszawskiej PWST (1974) ukończył Wydział Reżyserii tejże uczelni (1980), bo jak sam wspominał, czuł, że „zamknięty tylko w aktorstwie będzie się dusił, „oszaleje”. Andrzej Strzelecki czuł to, jako człowiek inteligentny i nie zadufany w sobie, choć debiutował…

Od masonerii do konserwatyzmu

Według kryterium czysto ideowej oceny, rzecz o której będzie mowa, to tzw. czarna reakcja, konserwa, ale warta lektury z poznawczego punktu widzenia, jako źródło wiedzy o świadomości przodków, jak również o korzeniach naszej współczesności. Istnieją monumentalni myśliciele sławni obecnością w podręcznikach i słownikach. Istnieją…