2 grudnia 2024

loader

„Bez dogmatu”, numery I i II/2018

Już 116 numerów kwartalnika „Bez dogmatu” ukazało się od jego zaistnienia w 1993 roku. Przez kilka pierwszych lat ukazywał się jako miesięcznik, ale już od wielu lat ukazuje się co kwartał. Przez wiele lat był głównie czasopismem o profilu wolnomyślicielskim, koncentrującym się na krytyce religii i jej instytucji, od lat ma profil bardziej ogólny, jako pismo kulturalno-polityczne, choć przymiotnik „społeczne” też mógłby dołączyć do formuły jego identyfikacji. Coraz częściej ukazują się numery monograficzne pisma.

Pierwszy tegoroczny numer (115) poświęcony jest kwestiom relacji polsko-żydowskich i antysemityzmowi. W „Kronice wypadków antysemickich” Piotr Szumlewicz zebrał z różnych źródeł przejawy mniej czy bardziej otwartych przejawów antysemityzmu w Polsce. Tej samej problematyce poświęcony jest tekst Anny Tatar „Topienie B’żyduli i zdejmowanie jarmułki”, przy czym autorka oparła się na informacjach zebranych przez Stowarzyszenie „Nigdy więcej”. O statusie Żydów jako „gości” i różnych aspektach tego zjawiska opowiada Bożena Keff w tekście „Regulamin gości” i „zestaw z drzewkiem”. W tekście „Dokąd od antysemityzmu?” zastanawia się nad tym pytaniem Stefan Zgliczyński i ostrzega, że antysemityzm werbalny i pozornie nieradykalny zawsze, w pewnych okolicznościach, może przybrać postać legitymizacji prawnej w postaci antysemickich ustaw. Autor obawia się też dalszego narastania fali antysemickiej w Polsce. W tekście „(Nie)wygodni faszyści” Anna Małyszko zajęła się znaną kwestią filiacji między władzą PiS a kręgami neonazistowskimi. O książce Anny K. Kłys „Tajemnica pana Cukra. Polsko-żydowska opowiada Agnieszka Mrozik w tekście „Antysemityzm nasz powszedni”, a o „Młynach bożych. Zapiskach o Kościele i Zgładzie z jej autorem Jackiem Leociakiem rozmawia Michał Kozłowski. Poświęconą przedstawieniu mickiewiczowskich „Dziadów” w reżyserii Kazimierza Dejmka w Teatrze Narodowym na przełomie lat 1967/1968 i jego bogatym kontekstom politycznym książkę Janusza Majcherka i Tomasza Mościckiego „Kryptonim „Dziady”. Teatr Narodowy 1968” omawia Krzysztof Lubczyński. Poza problematyką „żydowską” można znaleźć w tym numerze pisma także pakiet tekstów o bieżącej problematyce społeczno-politycznej.

Motywem wiodącym numeru II/2018 (116) „Bez dogmatu” jest zjawisko antykomunizmu. Numer otwiera tekst Michała Kozłowskiego „Aspidochelon lub wąska kładka”, w którym podjął on kwestie polskiej, specyficznej wersji antykomunizmu i jej paradoksów. W kontekście tegorocznej, 200-rocznicy urodzin Karola Marksa mieszczą się teksty: Piotra Szumlewicza („Widmo Marksa krąży po Europie”) i Tymoteusza Kochana („Chorzy na Marksa”). Triadzie „Polak-Katolik-Antykomunista” poświęcony jest tekst Tomasza Jativy. „Opór wobec dekomunizacji. Punkt zwrotny w lewicowej polityce historycznej” omawia Michał Kowalczyk. O „PiS-u snach o potędze” i „Polityce społecznej PiS” piszą Piotr Szumlewicz i Rafał Bakalarczyk. Włoskich radykałów lat sześćdziesiątych XX wieku czyta na nowo Jarosław Pietrzak. O tym jak należy organizować społeczne protesty, aby były skuteczne i przynosiły dobre skutki w tekście „Polityka od wewnątrz” zastanawia się Sebastian Słowiński. Wspomnieniowy wywiad z Wandą Tycner, redaktorką naczelną czasopisma Światowej Demokratycznej Federacji Kobiet przeprowadziła Agnieszka Mrozik. „Przyczyny klęski PRL” analizuje Dawid Kański a o „Rewolucji zdrowotności i medykalizacji w roku 1900” napisał Dariusz Łukasiewicz.

Krzysztof Lubczyński

Poprzedni

Inwestujmy w ludzi, aby mogli godnie żyć

Następny

Wędrówka po labiryncie „Nie-Boskiej”

Zostaw komentarz