9 grudnia 2024

loader

Niepodległa, czyli lewicowa

fot. red. / wikicommons

Wprowadzenie ośmiogodzinnego dnia pracy, równouprawnienie kobiet, świecka szkoła, prawo do strajku, udział robotników w administracji zakładów przemysłowych. To tylko niektóre zrealizowane postulaty pierwszego wolnego polskiego rządu utworzonego przez Ignacego Daszyńskiego 7-go listopada 1918 roku. Gabinet Daszyńskiego, utworzony przez socjalistów i ludowców, nie czekał na łaskę okupanta ani na pozwolenia z odległych stolic. Chcieli budować Polskę wolną nie tylko od ucisku rozbiorców, ale także Kościoła i kapitału. 

Dlatego to właśnie 7 listopada jest właściwą datą odrodzenia państwa polskiego. Pomijano ją jednak w życiu państwa i zastąpiono wbrew faktom historycznym datą 11 listopada – oficjalnego święta Niepodległości. Gdy czytamy Manifest Pierwszego Rządu Ludowego, łatwo zrozumiemy dlaczego rządzące elity starały się później wykreślić z kalendarza tę datę. Prawica wolała usunąć z pamięci czyn zorganizowanych robotników i chłopów. Wizja ta nie pasowała do nowo-tworzacej się, burżuazyjnej II Rzeczypospolitej. Ale lewicowych korzeni państwa polskiego nie dało się już  tak łatwo cofnąć – do czego przyczynił się następca Daszyńskiego na stanowisku premiera, socjalista Jędrzej Moraczewski. 

Podczas ostatnich dekad prawica liberalna i konserwatywna próbowały za wszelką cenę wymazać resztki lewicowości z fundamentów, na których opiera się kraj. Marginalizacja związków zawodowych i wszędobylski Kościół miały pomóc wbić ostatni gwóźdź do trumny. 

Ale wizja państwa spod sztandarów Kaczyńskiego, czy Tuska nie do wszystkich przemówiła. Młode pokolenie coraz częściej odwraca się od politycznych dziadersów i już za rok lewica będzie miała po raz kolejny szansę, żeby przekonać wyborców, że Polska Daszyńskiego jeszcze nie zginęła.

Michał Piękoś

Redaktor naczelny. Ukończył licencjat z filozofii na Uniwersytecie w St Andrews oraz magistrat z ekonomii na Regent’s University London. Po ukończeniu studiów pracował jako bankier korporacyjny i analityk ryzyka w City of London. Był zatrudniony w brytyjskiej firmie finansowej Xchanging oraz w japońskim banku Mizuho. Pracował między innymi jako redaktor MSN News w Berlinie oraz redaktor naczelny serwisu informacyjnego wPunkt. Współtworzył pierwszy w Polsce lewicowy podcast polityczny "Trójdzielnia". Interesuje się polityką USA i Ameryką Południową. Jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.

Poprzedni

Na ratunek literatom

Następny

Lech na wiosnę w europejskich pucharach