30 listopada 2024

loader

Święto Środka Jesieni chińska tradycja związana z księżycem

W Chinach uważa się, że piętnastego dnia ósmego miesiąca kalendarza księżycowego na niebie pojawia się najpełniejszy księżyc w całym roku. Tego dnia obchodzi się Święto Środka Jesieni.

To dobra okazja na rodzinne spotkanie i podziwianie jasnej tarczy Srebrnego Globu. W dawnych czasach ludzie uważali to za symbol ponownego zjednoczenia rodziny. Dlatego też dzień ten nazywany jest również Świętem Zgromadzenia Rodzin. Od wieków ludzie często używają terminów pełnia i nów księżyca do opisania radości oraz smutków. Pisarze, którzy mieszkali w obcym miejscu, często opisywali księżyc, aby wyrazić swoją tęsknotę za rodzinnym miejscem.
Ze Świętem Środka Jesieni wiąże się dobrze znana chińska mityczna opowieść – Chang’e leci na Księżyc. Istnieje wiele wersji tej historii. Najbardziej znana brzmi następująco. Według legendy w starożytności nagle na niebie pojawiło się dziesięć słońc, a ziemia stała się bardzo gorąca. W unoszącym się dymie ludzie nie mogli żyć. Istniał wówczas niezwykle potężny bohater o imieniu Hou Yi, który był zdeterminowany, aby ulżyć ludziom w tym cierpieniu. Hou Yi wspiął się na szczyt góry Kunlun, z całą swoją siłą zestrzelił z łuku dziewięć słońc na jednym oddechu. Do ostatniego słońca na niebie powiedział: „Odtąd musisz każdego dnia wstawać i zachodzić o czasie dla dobra ludzi!”.
Wszyscy szanowali Hou Yi z powodu jego czynu. Wiele osób czciło go jako nauczyciela i uczyło się od niego sztuk walki. Był tam człowiek imieniem Pang Meng, który był zdradziecki i chciwy, podążał za wszystkimi innymi, chcąc by Hou Yi został jego nauczycielem.
Żona Hou Yi, Chang’e, była piękną kobietą o dobrym sercu. Często pomaga biednym mieszkańcom wsi, którzy bardzo ją lubili. Pewnego dnia Królowa Matka Xi na górze Kunlun podała Hou Yi pigułkę nieśmiertelnego lekarstwa. Mówi się, że ludzie, którzy przyjmują ten lek, mogą nie tylko żyć wiecznie, ale także wstąpią do nieba i staną się nieśmiertelnymi. Jednak Hou Yi nie chciał opuścić Chang’e, więc poprosił ją, aby ukryła lekarstwo w skrzyni ze skarbami.
Ale Pang Meng wiedział o tym i chciał zdobyć magiczne lekarstwo. Wczesnym rankiem piętnastego dnia ósmego miesiąca, kiedy Hou Yi wraz ze swoimi uczniami wyjechał z domu, Pang Meng udawał chorego i został. Wieczorem Pang Meng wkroczył do domu Hou Yi, grożąc mieczem Chang’e i oczekując, że odda mu lekarstwo nieśmiertelności. Chang’e zastanowiła się: czy gdy pozwoli takiej osobie na wzięcie eliksiru życia to nie zaszkodzi to większej liczbie ludzi? Widząc, że Chang’e nie chce mu oddać eliksiru, Pang Meng zaczął poszukiwania. Widząc, że mężczyzna zbliża się do skrzyni ze skarbami, Chang’e pospieszyła naprzód, wyjęła lekarstwo i połknęła je.
Chang’e uniosła się. Wyleciała przez okno i zaczęła krążyć nad okolicą coraz wyżej. Jasny księżyc wisiał na lazurowym nocnym niebie, a Chang’e leciała w jego kierunku.
Kiedy Hou Yi wrócił z podróży, tęsknił za swoją żoną Chang’e. Z niepokojem wybiegł przez drzwi, tylko po to, by zobaczyć jasny księżyc na niebie, cień drzewa wirujący na okrągłej tarczy i jadeitowego królika skaczącego pod drzewem. Jego żona stała obok drzewa laurowego. Kochankowie czule na siebie spoglądali. „Chang’e! Chang’e!” – Hou Yi wołał raz po raz, rozpaczliwie goniąc w kierunku księżyca. Ale kiedy gonił trzy kroki do przodu, księżyc również poruszał się o trzy kroki, także nie mógł go dogonić.
Opowieść o Chang’e wzruszyła ludzi, którzy postanowili zostawiać jej ulubione dania na podwórku, oczekując ich pobłogosławienia przez nią. Od tego czasu każdego piętnastego dnia ósmego miesiąca kalendarza księżycowego odbywa się Święto Środka Jesieni, na które ludzie czekają z niecierpliwością.
Każde chińskie święto jest nierozerwalnie związane z konkretnym jedzeniem, a Święto Środka Jesieni nie jest wyjątkiem. Wówczas jada się ciastka księżycowe, które pierwotnie były ofiarami kultu boga księżyca. Poświęcanie księżyca jest bardzo starym zwyczajem w Chinach. Ciastka księżycowe symbolizują zgromadzenie rodziny, są one także prezentem dla krewnych i przyjaciół.
Zwyczaj obserwowania przypływu podczas Święta Środka Jesieni ma długą historię. Zachował się opis tego zwyczaju wcześniejszy niż okres panowania dynastii Han (202 p.n.e. – 220). Począwszy od dynastii Ming (1368–1644), zwyczaj obserwowania pływów w Qiantang stawał się coraz bardziej powszechny, zwłaszcza w Yanguan w mieście Haining w prowincji Zhejiang. W okresie Święta Środka Jesieni podróżnicy ze wszystkich stron gromadzili się w Yanguan, w mieście Haining, podziwiając burzliwe fale wznoszące się z Qiantang do morza, a czasami pojawiali się też odważni pływacy.
Tegoroczne Święto Środka Jesieni przypada 1 października w kalendarzu gregoriańskim, czyli tego samego dnia, co Dzień Narodowy Chin. Taka zbieżność jest bardzo rzadka, występuje tylko cztery razy w XXI wieku. Święto narodowe zmieniło się tydzień wolnego, dając ludziom więcej czasu na spotkanie się z rodzinami, wspólne cieszenie się pełnią i smakowanie ciastek księżycowych. Rok 2020 to trudny rok, ale z rodziną człowiek odzyskuje odwagę by ruszyć dalej.

Tadeusz Jasiński

Poprzedni

Sadurski na weekend

Następny

48 godzin sport

Zostaw komentarz