23 listopada 2024

loader

Tag: recenzja

Epitafium dla Gutenberga

„Literatura piękna umiera. Przynajmniej w takim rozumieniu, które określało jej miejsce w naszym życiu jeszcze stosunkowo do niedawna. Jej zdolność do kształtowania zbiorowej świadomości staje się niezauważalna. Media niemal nie zwracają się do pisarzy z prośbą o skomentowanie jakiegoś istotnego zjawiska lub zdarzenia.…

Jak to przed wojną było

Gdy w 1977 roku zdawałem maturę, od roku 1939, ostatniego roku 20-lecia międzywojennego dzieliło nas 38 lat. Dziś od roku mojej matury dzielą mnie 43 lata, czyli dystans o kilka lat większy. Wierzyć się nie chce, ale tak jest. Nawiasem mówiąc, zwrot „przed wojną”, który jeszcze w moich szkolnych czasach…

Kiereński, człowiek, którego obalił Lenin

Jak zdaje się wynikać z bogatej bibliografii, jaką opatrzona jest biografia Aleksandra Kiereńskiego autorstwa Andrzeja Andrusiewicza, to nie tylko pierwsza polska biografia tej postaci, ale prawdopodobnie w ogóle jedna z dwóch istniejących, obok pracy Strongina „Aleksandr Kierenskij. Diemokrat wo gławie Rossi” (2010). Aleksander…

Niesamowitość po niemiecku

Czy niesamowitość niemiecka różni się czymś od francuskiej lub rosyjskiej? O tym nieco później, ale nieprzypadkowo stawiam na wstępie to pytanie, bo Państwowy Instytut Wydawniczy z ulicy Foksal przygotował trzeci już tom opowiadań z gatunku zwanego niesamowitym, niezwykłym, grozy, pewnie można by znaleźć kilka jeszcze określeń.…

Nowe średniowiecze atakuje

Nie mam pewności, czy gdy przed laty ukazały się „Opowieści podręcznej” Margaret Atwood, to zawarta w nich ponura dystonia została przez większość czytelników wzięta poważnie. Poważnie, to znaczy jako dystopia, która może się zdarzyć naprawdę, a nie jako refleks przeszłości, bajka o żelaznym wilku. Obszerna praca Klementyny…

Lektura dziennika myśli

Sophie Marceau powiedziała kiedyś, w tonie wyrzutu, do swojego męża Andrzeja Żuławskiego: „Ty żyjesz w swojej głowie”. Rzecz w tym, że jeśli w głowie jest interesująca, może to być najciekawsza forma egzystencji. Z takim przypadkiem będziemy tu mieć do czynienia. Kilka jest warunków koniecznych do spełnienia,…

O sobiepanu polskiej literatury i krytyki

Tytułowe „czytanie Irzykowskiego” nigdy nie było i nie jest czynnością oczywistą i łatwą. Ten jednocześnie koryfeusz i przekorny samotnik polskiej krytyki literackiej do dziś pozostaje obiektem rozważań swoich następców w krytycznym rzemiośle. Dziś, przeszło 75 lat po jego śmierci, Karol Irzykowski (1873-1944) nie może już…

Bzik teatralny

Niezwykły wieczór zaproponował swoim widzom TR Warszawa, którzy 12 kwietnia wieczorem mogli spotkać się z telewizyjną wersją „Bzika tropikalnego” Grzegorza Jarzyny, potem grupą twórców TR i na koniec z filmem dokumentalnym osnutym wokół tego spektaklu, „Bzik teatralny. Początek”. Dzięki takiej kompozycji…

Testament Terencjusza

Nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego ukazał się tom wierszy zmarłego w roku 2018 Poety i Uczonego, Krzysztofa Boczkowskiego, profesora medycyny, wybitnego lekarza genetyka i seksuologa, a jednocześnie wybitnego humanisty i utalentowanego poety, którego biogram można znaleźć w słownikach najwybitniejszych polskich pisarzy. Urodził się 2 maja…

Człowiek skromny, aktor pyszny

Postacią zbiorowej wyobraźni uczyniło Jerzego Turka (1934-2010) przede wszystkim pięć ról o charakterze komediowym: najpierw Orzeszko z komedii wojennej Tadeusza Chmielewskiego „Gdzie jest generał” (1964), później Pogorzelski z telewizyjnej, stylowej parodii horroru, „Ja gorę” Janusza Majewskiego (1967), polujący…