2 grudnia 2024

loader

Tysiąc szkół na Tysiąclecie – historia pewnego pomysłu

Po II wojnie światowej zniszczona Polska borykała się z brakiem budynków, w których mogły funkcjonować placówki oświatowe, przeznaczone dla rosnącej liczby dzieci z tzw. wyżu demograficznego. We wrześniu 1958r. towarzysz „Wiesław”, czyli Władysław Gomułka I sekretarz Komitetu Centralnego PZPR, rzucił pomysł zbudowania tysiąca nowych szkół na tysiąclecie państwa polskiego.

I faktycznie pomysł Gomułki, przy ogromnym wsparciu i ofiarności społeczeństwa, został w latach 1966-1972 zrealizowany, a jego efekty widoczne są do dzisiaj. Nieomal w każdej większej miejscowości powstały bowiem gmachy, w których nauki pobierały i pobierają kolejne pokolenia młodych Polaków. Dotychczas nie istniała kompleksowa praca, przedstawiająca ten niewątpliwy fenomen okresu słusznie minionego i dopiero Krzysztof Wałaszewski, autor „Tysiąca szkół na Tysiąclecie”, w sposób bardzo interesujący uzupełnił ten brak. W swojej książce opisał, wykorzystując między innymi źródła archiwalne, pochodzące z Archiwum Akt Nowych, opracowania tematyczne, artykuły ówczesnej prasy, wszystkie aspekty ich budowy(polityczne, propagandowe, architektoniczne). Nadto wzbogacił swą książkę zdjęciami z epoki oraz kompletną listą wszystkich placówek, nazywanych powszechnie i do dzisiaj „tysiąclatkami”. Książka została podzielona na kilka części, pierwsza z nich „Tysiąclatki dla społeczeństwa” odnosi się do informacji, z jakimi mogli się spotkać obywatele PRL w trakcie ich powstawania, z kolei druga „Tysiąclatki dla władzy” zawiera informacje wówczas dla obywateli niedostępne, a pozwalające poznać kulisy tego projektu, który okazał się sukcesem władzy ludowej, trzecia zawiera podsumowanie ustaleń poczynionych przez autora oraz informacje odnośnie stanu „tysiąclatek”, które na stałe wpisały się w polski krajobraz, dzisiaj. Niewątpliwie „Tysiąc szkół na tysiąclecie” będzie ciekawą lekturą nie tylko dla badaczy okresu PRL-u, ale także osób które w „tysiąclatkach” pobierały nauki.
Krzysztof Wałaszewski „Tysiąc szkół na tysiąclecie Szkoły Tysiąclecia – architektura, propaganda, polityka” str.349 Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Kotliński Łódź 2018 ISBN 978-83-7729-463-5

Krzysztof Lubczyński

Poprzedni

Polskiej muzyki złote lata 70-te

Następny

Szesnaście krótkich utworów prozą

Zostaw komentarz