2 grudnia 2024

loader

Obchody Święta Wiosny w odcieniach radosnej czerwieni

Tak jak w tradycji chrześcijańskiej obchodzi się w sposób wyjątkowy Boże Narodzenie, tak w Chinach najważniejszym i najbardziej uroczystym wydarzeniem jest Chiński Nowy Rok, którego nazwa po chińsku brzmi Chunjie.

Jest to święto ruchome i przypada ono w pierwszy dzień pierwszego miesiąca chińskiego kalendarza księżycowego, czyli na przełomie stycznia i lutego. W tym roku, 12 lutego wejdziemy w Rok Wołu.
Zgodnie z starymi ludowymi tradycjami Święto Wiosny rozpoczynało się dwudziestego trzeciego dnia dwunastego miesiąca i kończyło piętnastego dnia pierwszego miesią­ca kalendarza księżycowego, czyli Święto Lampionów. Ten cały okres obchodów nazywany jest Guonian. Uczniowie i studenci mają w tym czasie ferie, a większość pracujących 7-dniowy urlop, czyli od ostatniego starego roku do szóstego nowego roku według kalendarza księżycowego. Podczas tego okresu najważniejsze i najbardziej uroczyście obchodzone są: ostatni dzień starego roku księżycowego czyli chińska wigilia – Chuxi i pierwszy dzień nowego.
Przed Świętem Wiosny ludzie w miastach i na wsiach prowadzą intensywne przygotowania. Na wsiach prace te rozpoczynają się jeszcze wcześniej, już na początku ostatniego miesiąca starego roku. Dokładnie sprząta się w domach i robi duże pranie. Ma to symbolizować usuwanie brudu i tworzenie nowego porządku.
Na kilka dni przed wigilią należy sprzątnąć mieszkanie, w dniu wigilii trzeba je raz jeszcze posprzątać. Oby­czaje te swój początek wzięły ze starożytnej chińskiej legendy, która mówi, że wnuk Huang Di (Żółtego Cesarza) – Zhuan Xu, jeden z pięciu legendarnych cesa­rzy, miał leniwego syna, który chodził w podartym ubraniu i codziennie pił kleik ryżowy. Pewnego roku, właśnie w czasie wigilii, zmarł gdzieś w kącie pokoju z mrozu, głodu i wyczerpania. Dlatego sprzątanie mieszkania, usuwanie podartej odzieży i starych potraw w dniu Chuxi oznacza, że bieda nie wejdzie do domu.
Co roku przed Świętem Wiosny zawsze jest sezon zakupów. Kupuje się prezent świąteczny dla członków rodziny oraz różnorodne składniki na wystawną kolację w okresie świątecznym, m.in. mięsa, ryby, warzywa i owoce. Ponadto herbaty, orzechy, słodycze, nowe ubrania – to wszystko kupuje się z myślą o gościach, którzy odwiedzą nas w świąteczny czas.
Kolor czerwony zajmuje w chińskiej kulturze szczególne miejsce. Podczas Święta Wiosny od Północy po Południe cały kraj jest udekorowany czerwonym kolorem. Symbolizuje on dążenia Chińczyków w sferze materialnej i duchowej. Kojarzony jest z pomyślnością i szczęściem, dlatego w okresie święta widuje tak wiele czerwonych lampionów wiszących wzdłuż głównej ulicy albo pod dachem wielu domów. Ponadto wokół drzwi wejściowych domu albo mieszkania naklejowy jest chunlian – para pasów czerwonego papieru, na których kaligrafuje się tradycyjne życzenia noworoczne. Treść życzeń wypisywanych na chunlian zazwyczaj odzwierciedla aktualną sytuację i modę. Na drzwiach mieszkania nakleja także znak fu na czerwonym papierze kwadrantowym i specjalne obrazki noworoczne. Znak fu oznacza dosłownie „szczęście” i takie właśnie życzenia lub nadzieje symbolizuje. Często widuje się znak fu naklejony do góry nogami. Fudaole, czyli dosłownie „odwrócone fu”, brzmi bowiem w języku chińskim identycznie jak fraza „szczęście przyszło”.
Żywymi tradycjami pozostają także puszczanie petard i fajerwerki. Petardy to chiński wynalazek i chińska specjalność. Znane są w Chinach jako paozhang lub bianpao. Ich odpalanie tworzy świąteczną atmosferę. Był to jednak z głównych rozrywek w okresie obchodów Święta Wiosny, która przynosi wszystkim mnóstwo radości.
Tradycyjnie w święta te młodsze pokolenie, zwłaszcza dzieci, dosta­je od starszego tzw. hongbao, czyli czerwone koperty z pieniędzmi. To znaczy przynieść im błogosławieństwa i powodzenia w nowym roku. W dzisiejszych czasach hongbao często są wręczane również starszym członkom rodziny z życzeniem zdrowia i pomyślności.
W różnych regionach Chin tradycyjne obrzędy związane z obchodami Święta Wiosny mogą być w pewnym stopniu odmienne, jednak w wigilię w całych Chinach, jak kraj długi i szeroki, rodziny zbierają się razem, by zasiąść przy wspólnym stole i zjeść razem kolację. Ten rodzinny wieczór jest pełny ciepła i radości. Członkowie rodziny pokonują ogromną odległość, aby spędzać ten czas razem. Stół zastawiony jest obficie potrawami. W południowych Chinach w Chuxi serwuje się zazwyczaj kilkanaście dań, wśród których łatwo znaleźć ser sojowy (doufu) i rybę (yu), jako że w języku chińskim słowo doufu brzmi podobnie do słowa „bogactwo”, a yu do słowa „dostatek”. W północ­nych Chinach natomiast na stole wigilijnym nie może zabraknąć pierożków, które symbolizują rodzinną jedność i bogactwo.
W Chuxi przygotowywana jest specjalna oferta kulturalna, stacje telewizyjne emitują świąteczne koncerty i gale. Po wspólnej kolacji członkowie rodziny zgromadzą się przed telewizorem. Pracując w innych miastach, członkowie rodzin, którzy nie mogą spotykać się w dni powszednie, korzystają z okazji święta, aby porozmawiać ze sobą. Dla rodziny najważniejsze jest wspólne spotkanie. W radosnej atmosferze członkowie rodziny żegnają stary rok i witają nowy. Kiedy zegar wybija północ, na powitanie nowego roku na ulicach rozlegają się odgłosy petard i wybuchają fajerwerki.
W pierwszym dniu roku chińskiego cała rodzina ubiera się odświętnie, przyjmuje gości i składa wizyty u krewnych i przyja­ciół. Spotykając się na ulicy, znajomi witają się tradycyjną formułą: „Szczęśliwego nowego roku, szczęśliwego Święta Wiosny”, a potem zapraszają się nawzajem do domów. Jeżeli w minionym roku między przyjaciółmi lub krewnymi doszło do spo­rów, dzięki takiej świątecznej wizycie można zapomnieć o niesnaskach i dojść do porozumienia.
Chińczycy obchodzą Święto Wiosny od ponad 4000 lat, spotkanie rodzinne jest jego pierwszym tematem i najważniejszym wydarzeniem. Wraz z rozwojem i postępem czasu niektóre tradycyjne metody i formy Chińskiego Nowego Roku uległy zmianie, ale to, co pozostaje niezmienione, to idea Święta Wiosny zakorzeniona w sercach każdego. Każdy rok ma cztery sezony, cykl się powtarza. Chiński Nowy Rok to początek nowej rundy, w tym czasie zawsze jesteśmy pełni oczekiwań wobec przyszłości.

Tadeusz Jasiński

Poprzedni

Ginczanka: Jak opowiedzieć koniec?

Następny

Współpraca ponad podziałami

Zostaw komentarz