18 kwietnia 2024

loader

Tag: oświecenie

200-lecie „Podróży do Ciemnogrodu”

Potocki stworzył obraz fantazyjnego państwa o nazwie Ciemnogród, by przedstawić swoim rodakom błędy wcześniejszego postępowania. Miał nadzieję, że Polacy wyciągną wnioski z jego książki i zmienią swoje podejście do wielu dziedzin życia. W 1820 roku, gdy car Mikołaj I przybył z wizytą do Królestwa Kongresowego, biskup Jan…

Ten stary, niezawodny Wolter

Znane i nieznane Do licznych książkowych „relikwii” w mojej domowej bibliotece zaliczam edycję (rok1971) „Powiastek filozoficznych” Woltera we wspaniałej piwowskiej serii „Klasyki polskiej i obcej”, w przekładzie Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Od tamtego czasu (48 lat) i Wolter i Boy przeszli w przestrzeni polskiej recepcji drogę od kanonu do lamusa. Tego…

Lampki postępu

Oświecenie pozytywistów Pokrewieństwo dwóch nurtów kultury jakimi były Oświecenie i Pozytywizm wydaje się być oczywiste. Oba nurty, oddzielone liczącą nieco mniej niż stulecie przestrzenią czasu przybliża stawianie na pierwszym planie rozumu, wiedzy, przywiązanie do empirii. Czy Pozytywizm jest zatem…

Oświecenie w odstawce

Oświecenie ma w Polsce dzisiejszej nie tyle złą prasę, ile niemal w ogóle nie funkcjonuje w przestrzeni publicznej debaty. Oficjalna polityka historyczna z obłędnym wręcz fanatyzmem skupiona jest na tyrtejskich tradycjach nacjonalistycznych, głoszeniu glorii bezsensownych powstań narodowych, a także na odrażającym w znacznym stopniu kulcie „żołnierzy…