Powrót Giuseppe Conte

Marcin Górski

W styczniu tego roku pisałem, że mamy do czynienia z końcem epoki Giuseppe Conte w roli premiera Włoch, kiedy prezydent Włoch Sergio Mattarella przyjął jego dymisję z funkcji premiera.

Wtedy drugi rząd Conte utracił stabilność po tym, gdy na tle sporu o kształt wyjścia z kryzysu wyszła z niego mała formacja byłego premiera Matteo Renziego – Italia Viva. Powodem polemik był głównie rozdział środków z unijnego Funduszu Odbudowy. Osłabiony rząd otrzymał mimo wszystko wotum zaufania w obu izbach parlamentu. Sęk w tym, że w rzeczywistości poparcie w Senacie opierało się na dożywotnich senatorach, na których obecności nie zawsze można liczyć. Dowiodło to zdaniem ekspertów, że Rada Ministrów może istnieć, ale nie może rządzić, bo prawie zawsze będzie im brakować pewności, co do poparcia w obu izbach.
W związku z trudnością utrzymania równowagi w koalicji Giuseppe Conte złożył na ręce Prezydenta swoją rezygnację i po niedługim czasie stery przejął Mario Draghi, były prezes Europejskiego Banku Centralnego Mario Draghi. Conte miał świadomość, że w nowej konfiguracji mógłby zostać zmarginalizowany, więc wybrał chyba najlepsze wyjście, czyli odejście na własnych warunkach i spokojny powrót do zawodu prawnika i wykładowcy. I tak zakończył się drugi rząd Conte, który w sumie trwał 537 dni.
Jednak wszyscy obserwatorzy włoskiej sceny politycznej mieli świadomość, że to nie jest ostatnie słowo wykładowcy z Uniwersytetu we Florencji i że prędzej czy później wykorzysta swój kapitał polityczny w jakiś sposób. Tym bardziej, że już były Premier, dotychczas związany z Ruchem Pięciu Gwiazd, ale niebędącym formalnie członkiem partii, był jednym z najbardziej cenionych postaci na włoskiej scenie politycznej. Według sondażu Ipsos w styczniu br. cieszył się poparciem ok. 56 proc. społeczeństwa, co można uznać za rzadkość we włoskiej politycznej rzeczywistości. Głównie wynikało, to z faktu, że przez cały okres sprawowania funkcji pełnił rolę mediatora między partiami koalicyjnymi gasząc kolejne konflikty, które wybuchały między Ruchem 5 Gwiazd, a Ligą a później w drugim rządzie Partią Demokratyczną.
Niedługo Conte pozostał poza polityką, ponieważ niedługo po przejęciu rządu we Włoszech przez tak zwany „gabinet jedności narodowej” sondaże Ruchu ledwo przypominały te sprzed wyborów w 2018 roku, w związku z czym jego założyciel, Beppe Grillo zlecił Contemu misję przygotowania gruntownego planu reform ugrupowania. Pomysł o tyle dobry, że były premier miał na tyle dobre poparcie społeczne, że mógł nawet utworzyć własne ugrupowanie, do którego szybko mogłoby przejść kilka kluczowych postaci ze środowiska Ruchu 5 Gwiazd. Kiedy odchodził z urzędu włoski dziennik „Il Sole 24 Ore” zlecił badanie, z którego wynikało, że ugrupowanie założonego przez byłego premiera Włoch mogłaby liczyć nawet na wynik 16-18 proc. przy przedterminowych wyborach. Gra była, więc warta świeczki.
Włoskie media spodziewały się, że Conte zostanie ogłoszony przewodniczącym Ruchu Pięciu Gwiazd i zastąpi w tej roli p.o. przewodniczącego Vito Crimiego, bądź partia zdecyduje się na powołanie komitetu kierującego ugrupowaniem i to właśnie na jego czele miał stanąć. W międzyczasie prawnik z Apulii wstąpił formalnie do partii i napisał jej nowy statut, który wszedł w życie po głosowaniu przez zarejestrowanych członków partii online. W lipcu zarząd ugrupowania zdecydował o wyborach nowego przewodniczącego, które odbyły się na początku sierpnia. Oczywiście również drogą internetową, jak zawsze w przypadku Ruchu 5 Gwiazd. Ruch nie miał stałego lidera politycznego, odkąd z funkcji tej w styczniu 2020 roku ustąpił obecny szef włoskiej dyplomacji Luigi Di Maio.
Po głosowaniu zakończonym w nocy z 6 na 7 sierpnia poinformowano, że spośród 67 tysięcy jego uczestników byłego szefa rządu poparło prawie 93 procent. Wybór profesora prawa na lidera ruchu, uważanego dotąd za antysystemowy i populistyczny, interpretuje się, jako ważny przełom i nadanie mu nowego wizerunku oraz wzmocnienie po miesiącach wewnętrznego kryzysu.
Należy też mieć w pamięci, że w międzyczasie doszło zmian u największego koalicjanta Ruch, czyli Partii Demokratycznej, kiedy z fotela przewodniczącego zrezygnował Nicola Zingaretti, a na jego miejsce został wybrany bardziej pragmatyczny były premier Włoch Enrico Letta. Nie jest tajemnicą, że obaj panowie doskonale się rozumieją i wiedzą, że tylko dobra współpraca między ich ugrupowaniami może podnieść szanse na dobry wynik w wyborach parlamentarnych, które mają podobno odbyć już nawet w 2022 roku, czyli rok przed zakończeniem kadencji. Wynika to głównie z prognoz, które dają obecnemu Premierowi Mario Draghiemu spore szanse na objęcie, po Sergio Mattarelli, fotelu Prezydenta Republiki Włoch, które kadencja kończy się właśnie w przyszłym roku.
W sumie, można uznać za fakt, że wraz z oficjalnym objęciem funkcji w Ruchu 5 Gwiazd Conte utraci swoją ugruntowaną już pozycję „bezpartyjnego mediatora” między politykami Ruchu a współtworzącą z nimi rząd w latach 2019-2021 Partią Demokratyczną. Zdaniem agencji wypracuje on jednak stabilny sojusz z Demokratami, który ułatwi centrolewicy stworzenie przeciwwagi dla prawicowej koalicji Braci Włoch z Ligą i jej liderem Matteo Salvinim na czele.
Giuseppe Conte, jako Przewodniczący Ruchu, oświadczył po głosowaniu: „Mamy mocny, solidny program na przyszłość, do 2050 roku” i zapowiedział, że we wrześniu ruszy w objazd po Włoszech. Pozostaje pytanie czy uda mu się przerobić antyestablishmentowy charakter ugrupowania założonego przez byłego komika Beppe Grillo w poważny element politycznej układanki i jednocześnie podnieść jego sondaże? To się okaże, bo wyborcy mogą na to zwyczajnie źle zareagować, ale jednak persona samego Conte może im to jakoś zrekompensować. Pamiętajmy też, że do tej pory postać przewodniczącego Ruchu 5 Gwiazd nigdy nie była jego mocną stroną. Może teraz to się odmieni.

Błogosławią karabiny, a nie chcą pobłogosławić ludzkiej miłości

Agnieszka Zakrzewicz z Rzymu

„Ten Kościół budzi we mnie strach. Powinien mieć ramiona zawsze otwarte, wychodzić naprzeciw, pamiętać, że dla Jezusa prawda to nie doktryna, lecz dobro, które trzeba czynić. Dlaczego Kościół nie może błogosławić par homoseksualnych? Jeżeli dwie osoby żyją razem, czynią dobrze i się kochają, dlaczego nie można ich błogosławić? Błogosławi się domy, zwierzęta, przedmioty, ale dwie osoby, które się szczerze kochają – nie!” – tak mówił 75-letni ojciec Alberto Maggi, brat zakonny serwita, pisarz katolicki i biblista w wywiadzie udzielonym Paolo Rodariemu, watykaniście dziennika La Repubblica.

„Czy Kościół ma władzę udzielania błogosławieństwa związkom osób tej samej płci?” – stanowisko Kongregacji Nauki Wiary wydane 15 marca 2021 roku, jako tzw. Responsum ad dubium wywołało bardzo gorące reakcje w świecie katolickim, począwszy od interwencji w stylu refleksji teologicznej po prawdziwe deklaracje wojny w stosunku do Watykanu. Zwłaszcza w krajach niemieckojęzycznych, gdzie już od pewnego czasu w Kościele „świętuje się miłość gejowską”, dokument wywołał oburzenie.
„Nie spodobała mi się ta deklaracja Kongregacji Nauki Wiary. Z prostego powodu: wiadomość, która dotarła do mediów na całym świecie, brzmiała „nie”. „Nie” dla błogosławieństwa. I to jest coś, co rani wielu ludzi” – te słowa krytyki wyraził austriacki hierarcha wielkiego kalibru, kard. Christoph Schönborn, arcybiskup Wiednia i teolog, w rozmowie z Der Sonntag, organem archidiecezji austriackiej.
Cytowany przez ADISTA – włoską, katolicką agencję informacyjną – biskup Anwersy, Johan Bonny, był bardziej bezpośredni: „Wstydzę się swojego Kościoła, jak powiedział pewien ksiądz. A przede wszystkim czuję wstyd intelektualny i moralny. Chcę przeprosić wszystkich, dla których ta odpowiedź jest bolesna i niezrozumiała”.
„Czy oni zdają sobie sprawę, że to, co robią, to wykorzystywanie błogosławieństwa Bożego spowodowane instynktem samozachowawczym?” – skomentował Matthias Sellmann, teolog pastoralny, członek Zgromadzenia Drogi Synodalnej i jeden z 212 profesorów-sygnatariuszy listu sprzeciwiającego się oświadczeniu watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary.
Także jeden z najbardziej znanych biblistów i teologów brazylijskich ojciec Marcello Barros, wyraził swoją krytykę: „Wszelka miłość jest sama w sobie święta i nie potrzebuje błogosławieństwa księdza lub proboszcza, aby się legitymizować. Funkcją małżeństwa kościelnego nie jest „błogosławienie” miłości, która już sama w sobie jest święta, ale uczynienie tego związku publicznym znakiem i świadectwem miłości Boga do ludzkości” – stwierdził ojciec Barros.
Nie błogosławię palm i gałązek oliwnych
 Oprócz wypowiedzi ojca Alberto Maggi, we Włoszech największym echem odbił się przedświąteczny protest ks. Giulio Mignani, proboszcza Bonassola z okolic La Spezia. „Jeśli nie mogę błogosławić par tej samej płci, nie błogosławię też palm i gałązek oliwnych” – stwierdził ks. Giulio w Niedzielę Palmową i nie poświęcił symboli chrześcijańskich przyniesionych do kościoła przez wiernych. Zrobił to w ramach protestu przeciwko dokumentowi zakazującemu błogosławienia związków homoseksualnych. Nikt z jego parafian nie był zaskoczony. Don Giulio, który wielokrotnie opowiadał się po stronie tęczowych rodzin, wyjaśnił swój gest podczas homilii na mszy.
W wywiadach udzielonych włoskim mediom proboszcz stwierdził, że opinia wydana przez Kongregację Nauki Wiary, która w rzeczywistości staje się formalnym zakazem, jest absurdalna. „W Kościele błogosławi się wszystko, czasami niestety nawet broń, ale nie można pobłogosławić prawdziwej i szczerej miłości dwojga ludzi, ponieważ są homoseksualistami. Ale jeszcze bardziej niepokoi fakt, że ich miłość nadal nazywana jest „grzechem”. Dodał również, że po Responsum ad dubium przegranymi nie będą osoby LGBT, które z łatwością mogą się obejść bez błogosławieństwa Kościoła, ponieważ w między czasie Bóg ich już pobłogosławił. Po Responsum ad dubium przegranym będzie Kościół.
Gest i wypowiedzi księdza z miasteczka koło La Spezia obiegły media włoskie. Jego słynne słowa dotarły do Kongregacji Nauki Wiary. Wierni bili brawa na mszy, ale kilka dni później don Giulio, który już w przeszłości wypowiadał się na gorące tematy, takie jak eutanazja, wyrażając nieortodoksyjne opinie, dostał naganę z Kurii. Zawiadamiano go z bólem, że niewykonanie rytuału liturgicznego i powiązanie tego z osobistym protestem w stosunku do stanowiska, na którego publikację Ojciec Święty wyraził zgodę, jest niewłaściwe i zostanie ocenione w odpowiednich urzędach, zgodnie z obowiązującym prawem kanonicznym.
Wszyscy mieszkańcy Bonassola, wraz z burmistrzem miasteczka, stanęli w obronie swojego proboszcza i postawili nawet barykadę w postaci internetowej petycji ogólnokrajowej change.org, która ruszyła 31 marca. W kilka dni zebrano blisko 10 tys. podpisów, które mają zostać wysłane do papieża Franciszka. Pięć tysięcy podpisów przesłano już wraz z listem poleconym do Kurii, od której oczekuje się odpowiedzi na temat losów księdza.
Włoscy katolicy nie akceptują decyzji Świętego Oficjum
 To nie był protest odosobniony. „Wydaje nam się, że Responsum pokazuje brak akceptacji i nieuznawanie, że miłość między dwoma homoseksualistami jest możliwa; co jest naprawdę obraźliwe dla wielu ludzi” – skomentował don Cosimo Scordato, profesor na Wydziale Teologii uniwersytetu sycylijskiego i rektor kościoła San Francesco Saverio w Palermo.
Pierluigi Consorti, docent prawa z uniwersytetu w Pisie przeanalizował Responsum ad dubium watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary, która wydała negatywną odpowiedź na zapytanie „Czy Kościół ma władzę udzielania błogosławieństwa związkom osób tej samej płci?”, z punktu widzenia prawnego, a nie doktrynalnego. Według niego, Kodeks Prawa Kanonicznego – na podstawie aktów Soboru Watykańskiego II – stwierdza, że Stolica Apostolska „może ustanawiać nowe sakramentalia lub autentycznie interpretować te, które już zostały przyjęte, jak również je znieść lub zmienić”. Krótko mówiąc, ma niezbędną moc – odpowiedź na postawione pytanie jest zwyczajnie błędna.
Najbardziej dramatycznym ze wszystkich komentarzy był list matki homoseksualnego dziecka, Dei Santonico, opublikowany przez ADISTA. Pisała w nim: „Drodzy, chciałabym dotrzeć do każdego z was, siostry i bracia, którzy w Kościele katolickim lub na jego obrzeżach podążacie drogą wiary lub czując się wykluczeni, zboczyliście z niej. Chcę być świadkiem bolesnego krzyku, który dociera ze świata, do którego czuję, że należę, jako matka homoseksualnego syna, krzyku homoseksualnych i transpłciowych chrześcijan oraz ich rodziców, po deklaracji Kongregacji Nauki Wiary z 15 marca (…) Zaledwie kilka miesięcy temu na audiencji papież przywitał nas, rodziców dzieci LGBT. Widziałam łzy radości w oczach niektórych rodziców. Szczęśliwych, że po latach zagubienia, bólu i wstydu poczuli się mile widziani przez papieża. Jednak żadne z nich nigdy nie zaakceptuje przyjęcia, które wymaga od ich synów i córek okaleczenia własnych pragnień w stosunku do normalnego życia emocjonalnego, radości z budowania relacji i przyszłości z ukochaną osobą. Pewnego dnia użyłam powiedzenia: „Jeśli istnieje piekło homoseksualistów, to chcę tam iść”. Potem usłyszałem, że również inne matki rezerwują sobie tam miejsce. Piekło nie jest straszne tym, którzy są gotowi poświęcić swoje życie, nawet życie pozagrobowe, dla miłości. W obliczu mocy miłości każda doktryna blednie. Kto jej się sprzeciwia, przegrywa. Niech wie o tym Kongregacja Nauki Wiary. Moje rozmyślania kieruję do tych, którzy nie przeżywają tego doświadczenia jako rodzice osób LGBT, którzy idą razem z innymi, lecz do tych, którzy przeżywają to wszystko w samotności, w rozpaczy, nie mogąc sobie z tym poradzić i ukrywając się. Kieruję do tych, na których ramiona, Kongregacja Nauki Wiary swoimi słowami położyła nieznośny ciężar, głaz, który ich miażdży. Swojego bólu nie mogą nawet wykrzyczeć, pozostanie zduszony w ich gardle” (…)
Czy papież aprobuje?
 „Wraz z krytyką obskurantyzmu, zawartego w dokumencie Stolicy Apostolskiej, datowanego na 22 lutego, w święto Katedry św. Piotra, a opublikowanego 15 marca i podpisanego przez Prefekta kongregacji kard. Luisa Ladaria Ferrera i Sekretarza abp. Giacomo Morandiego, próbuje się zrozumieć, czy aprobata papieża Franciszka – o której wyraźnie wspomina się w samym Responsum – jest bardziej formalna niż faktyczna, skoro w Anioł Pański, w niedzielę 21 marca papież zdawał się dystansować od treści dokumentu” – podkreśliła włoska agencja katolicka ADISTA.
Wątpliwości rozwiewa Lucetta Scaraffia, profesorka historii na rzymskim Uniwersytecie La Sapienza i była dyrektorka watykańskiego magazynu kobiecego „Kobiety Kościół Świat”, w artykule dla dziennika La Stampa: „Jest bardzo prawdopodobne, że odpowiedź Kongregacji Nauki Wiary zaskoczyła wielu, ponieważ obraz postępowego papieża Franciszka przyzwyczaił wszystkich, wielbicieli i przeciwników, do jego często nieoczekiwanych otwarć. A także dlatego, że kilka miesięcy temu Bergoglio powiedział zobowiązująco, że nawet homoseksualiści „mają prawo do rodziny”, co interpretowano jako znaczącą akceptację rodzin homoseksualnych.” Jej zdaniem papież posunął się zbyt daleko, być może nie zdając sobie sprawy, że „mieć prawo do rodziny” oznacza także uznanie prawa do „rodzicielstwa”, a także posiadania dzieci w inny, niż naturalny sposób. Bardzo trudno pomyśleć, że jego otwarcie sięga aż tak daleko, ale użyte sformułowanie wydaje się niejednoznaczne. Gdyby otwarcie było całkowite, byłoby to sprzeczne z bioetyczną moralnością Kościoła.

Koniec z cenzurą we włoskim kinie

Marcin Górski

Minister kultury Włoch Dario Franceschini poinformował o definitywnym zniesieniu cenzury we włoskiej kinematografii.

Jeżeli nad Wisłą zdarzy się ostatnio usłyszeć słowa „cenzura”, to skojarzenia są dość jasne: niedemokratyczny system, knebel na ustach artystów, czy też kontrolowanie tego co dobre, a co nie dla władzy. Niektórym na myśl może przyjdzie też ulica Mysia w Warszawie, bo to właśnie tam znajdował się Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk – w skrócie Główny Urząd Cenzury. Niektórzy pamiętają też artystów ślepo wspierających idącą jak lokomotywa w latach 80’tych Solidarność skandujących, że jak zabierze się cenzurę, to wtedy takie filmy nakręcą, że świat padnie na kolana. Mi osobiście przychodzi jeszcze do głowy postać zniszczonego przez życie i nałogi cenzora granego przez Janusza Gajosa w „Ucieczka z Kina Wolność”, którego szansą na odkupienie jest wejście na stałe do świata kina, ale i tam łatwo nie ma. W Studenckim Teatrze Satyryków (czyli STS) cenzura często zdejmowała całe przedstawienia. Mówiło się, że podobno nawet nekrologi podlegały cenzorskim kontrolom. Jerzy Karaszkiewicz wspominał kiedyś jak Agnieszka Osiecka napisała tekst Okularników, to w pierwszej wersji było: „I tak żyli sobie w mieście za te polskie tysiąc dwieście itd., itp., itd.” Podobno cenzor zlitował się nad biednymi okularnikami i zażądał dla nich podwyżki. Według niego powinni zarabiać średnią krajową, a wtedy to było dwa tysiące dwieście dwadzieścia złotych. Na co Osiecka podobno mu odpowiedziała, że nie znajdzie rymu do „dwadzieścia”. Cenzor myślał i też nie wymyślił. Poszli na kompromis. Ustalono pensje w wysokości dwóch tysięcy złotych. Cenzor pozostał w cieniu, mimo że stał się współautorem przeboju. A wszystko to jest o tyle zabawne, że nie tylko kraje dawnego Bloku Wschodniego charakteryzowały się władzą, która dysponuje takim narzędziem jak cenzura.
Otóż urząd Cenzora powstał w 443 p.n.e. w Starożytnym Rzymie, którego obowiązkiem było sporządzenie spisu obywateli wraz z ich majątkiem oraz przypisanie ich do właściwego okręgu. O wiele ciekawszy jest już drugim zakres obowiązków cenzorów (zawsze mianowano dwóch) czyli „cura morum”, ergo czuwanie nad moralnością obywateli. Po stwierdzeniu negatywnego zachowania mieszkańca mogli poczynić przy jego nazwisku stosowną uwagę. Skutkowało to faktycznym (choć nie prawnym) umniejszeniem czci osoby. Utratę dotychczasowej pozycji pociągało za sobą określone konsekwencje. W ostateczności cenzorzy mogli pozbawić obywatela nawet jego praw politycznych. Od ich wyroków nie przysługiwało odwołanie. Jednak cenzura w sztuce Włoch ma nieco inne początki, które sięgają okolic 1913 roku, kiedy Dekretem Króla wprowadzono przepisy mające na celu niedopuszczanie obscenicznych sztuk na deskach teatrów na Półwyspie Apenińskim. Przepisy wzmocnił faszystowski reżim Benito Mussoliniego. Zakazano między innymi projekcji filmu „Dyktator” w reżyserii Charlie Chaplina z 1940 roku, ukazującego w satyryczny sposób Adolfa Hitlera, Mussoliniego i ideologię faszyzmu. Dodajmy, że Mussolini nakazał wprowadzenie dubbingu do filmów, tak aby móc odpowiednio zmieniać wypowiedzi postaci z zagranicznych filmów jak np. „Casablanca”.
Faszyzm się skończył, ale cenzura została. Po wojnie przepisy zwyczajnie uległy dalszym modyfikacjom. Ofiarami włoskiej machiny cenzuralnej były filmy zarówno włoskie jak i zagraniczne. Premiera „Ostatniego tango w Paryżu” Bernardo Bertolucciego odbyła się dopiero w 1987 roku, czyli 15 lat po oficjalnym zakończeniu zdjęć, a „Mechaniczna pomarańcza” Stanleya Kubricka, został wyświetlony po raz pierwszy we Włoszech w płatnej telewizji w 1999 roku. Jednym z wielu też „pokrojonych” przez włoską cenzurę był film „Salò, czyli 120 dni Sodomy” w reż. Pierpaolo Pasoliniego.
Minister kultury oświadczył na konferencji, że został zlikwidowany system kontroli i interwencji, który pozwalał ingerować w wolność artystów. Wcześniej podpisał dekret, na mocy którego powołano komisję do spraw klasyfikacji filmów przy Ministerstwie Kultury. Jej zadaniem będzie sprawdzanie, czy są one przeznaczone dla odpowiedniej grupy wiekowej. Rozporządzenie to znosi możliwość cenzurowania dzieł kinematografii. Nie przewiduje już możliwości absolutnego zakazu wprowadzenia filmu do sal kinowych ani wycinania jego fragmentów, bądź wprowadzania zmian. I tak oto Cenzor odchodzi na zawsze z włoskiej rzeczywistości.

Kryzys rządowy we Włoszech, czyli powtórka z rozrywki

Marcin Górski Halo Radio

Giuseppe Conte złożył na ręce Prezydenta dymisje. Od tamtej pory w Pałacu Prezydenckim trwają konsultacje z przedstawicielami ugrupowań z dawnej koalicji rządowej jak i opozycji. Forza Italia Silvio Berlusconiego cierpliwie czeka i szykuje propozycje nowej koalicji, a Liga Matteo Salvieniego i Bracia Włoch Giorgii Meloni liczą na rozpisanie wcześniejszych wyborów. Prezydent Sergio Mattarella, już po raz trzeci w ciągu 43 miesięcy, chciałby powierzyć utworzenie rządu Giuseppe Conte, a tymczasem pojawią się kolejne nazwiska potencjalnych kandydatów na stanowisko premiera Włoch. Inaczej mówiąc: nic nowego w politycznej rzeczywistości Półwyspu Apenińskiego.

Giuseppe Conte złożył na ręce Prezydenta Włoch dymisję, kończąc 509 dni wspólnych rządów Ruchu Pięciu Gwiazd, Partii Demokratycznej, Wolnych i Równych oraz Italia Viva. Drugi rząd Conte utracił stabilność po tym, gdy na tle sporu o kształt wyjścia z kryzysu wyszła z niego mała formacja byłego premiera Matteo Renziego, Italia Viva.
Kruche wotum zaufania
 Powodem polemik był głównie rozdział środków z unijnego Funduszu Odbudowy. Osłabiony rząd otrzymał mimo wszystko wotum zaufania w obu izbach parlamentu. Sęk w tym, że w rzeczywistości poparcie w Senacie opierało się na dożywotnich senatorach, na których obecności nie zawsze można liczyć. Dowiodło to zdaniem ekspertów, że Rada Ministrów może istnieć, ale nie może rządzić, bo prawie zawsze będzie im brakować pewności co do poparcia w obu izbach. Oficjalną przyczyną decyzji o wyjściu z koalicji przez Italia Viva miała być kwestia nieodpowiedniego programu zarządzania środkami unijnymi – Recovery Plan, które są przeznaczone na walkę z kryzysem wywołanym pandemią. Renzi nie zaakceptował decyzji Contego, aby środkami unijnymi zajmował się sztab doradców związanych bezpośrednio z gabinetem włoskiego Prezesa Rady Ministrów. Renzi miał również obiekcje co do rozporządzania środkami, preferując projekty długoterminowe (oprocentowane), a nie doraźną pomoc finansową dla poszczególnych grup zawodowych (bez oprocentowania).
Karuzela nazwisk
 Prezydent Sergio Mattarella rozpoczął serię spotkań chcąc znaleźć rozwiązanie dla obecnej sytuacji. Od kilku dni pojawiają się nowe koncepcje i kolejne nazwiska kandydatów na stanowisko Premiera. Jednym z wielu byłoby powierzenie zadania utworzenia rządu Mario Draghiemu, byłemu prezesowi Europejskiego Banku Centralnego. Miałby on duże szanse poparcia zarówno ze strony prawicy, jak i lewicy. Od niedawna mówi się również o kandydaturze Roberto Fico, obecnym Przewodniczącym Izby Deputowanych z ramienia Ruchu Pięciu Gwiazd, którego od 2018 roku również jest przewodniczącym. Jego nazwisko już wcześniej padało, kiedy trwały konsultacje przed utworzeniem drugiego rządu Giuseppe Conte. Pojawiają się głosy, że Renzi przyjąłby takie zadanie, ale wątpliwe czy miałby szanse na wotum zaufania. Pojawia się też scenariusz o którym inny polityk znany na prawicy wręcz marzy, czyli koalicja ponad podziałami Silvio Berlusconiego. Już raz podobny scenariusz częściowo się sprawdził w latach 2013-2018, ale szanse na jego realizację są dość niewielkie, ale we Włoszech wszystko jest możliwe. Jeszcze istnieje idea podjęcia działań mających na celu utworzenie rządu technicznego, który miałby na celu przejść przez okres kryzysu do wyborów, które powinny się odbyć w 2023 roku. Tak było w 2011 roku kiedy Berlusconiego zmienił ekonomista Mario Monti. Tym razem myśli się (ponownie) o Carlo Cottarellim.
Potencjał Giuseppe Conte
 Obecni koalicjanci, czyli Partia Demokratyczna i Ruch Pięciu Gwiazd, najchętniej by widzieli na stanowisku premiera samego Conte, który utworzyłby swój już trzeci rząd, zwany też w skrócie „Conte Tre”. Jednak nie wynika to z sympatii do niego, tylko z obawy przed potencjalnymi krokami, które mógłby podjąć prawnik z Rzymu, gdyby odszedł ze stanowiska, a Prezydent Sergio Mattarella rozpisał przyspieszone wybory. Dziennik Il Sole 24 Ore zlecił badanie, które miało określić na jakie poparcie mogłoby liczyć ugrupowanie założonego przez obecnego premiera Włoch. Wynik był zadziwiający – partia „CONTE” mogłaby liczyć nawet na 16-18% głosów. W sumie nic dziwnego, ponieważ Giuseppe Conte cieszy się wciąż dużym poparciem wśród Włochów i pozostaje wciąż najpopularniejszym premierem od ćwierć wieku. Nawet dzisiaj 45 % mieszkańców Półwyspu Apenińskiego chce utworzenia trzeciego gabinetu Conte. Dodajmy, że w międzyczasie zdecydowanie „urosło” poparcie dla Ligi i Braci Włoch, którzy twierdzą, że pandemia Covid19 obnażyła nieudolność rządzących. Zarówno Partia Demokratyczna jak i Ruch Pięciu Gwiazd ma świadomość, że wybory byłby szybką droga do politycznej zapaści. Sam Ruch stracił przez ostatnie prawie trzy lata połowę poparcia i dla nich ponowne wybory oznaczałoby utratę 3/5 miejsc w Parlamencie. Partia Demokratyczna teoretycznie mogłaby liczyć na wynik ok. 20% głosów, ale nie miałaby raczej szans na utworzenie koalicji. Dlatego tym bardziej przedstawiciele „czerwono-żółtej koalicji” nawołują w konsultacjach do przejścia do trzeciego rządu Contego, twierdząc, że to rozwiązanie najlepsze, nieuchronne i jest jedyną możliwością, by rozwiązać obecny kryzys. Matteo Renzi dostanie coś więcej, bo zapewne o to mu właśnie chodzi. Były Burmistrz Florencji i Premier Włoch jest znany, ze swojej makiawelicznego umysłu i sposobu prowadzenia polityki.
Co dalej?
 Przebieg rozmów (czytaj negocjacji) Prezydenta Włoch Sergio Mattarella w takich okolicznościach wyraźnie pokazują jak silna jest pozycja Prezydenta Italii, który jasno uświadomił wszystkim, że „deklaracja” jako wyrażenie brzmi całkiem nieźle, jednak niczego nie można być pewnym. Na pewno Prezydent Republiki będzie walczył o stabilny rząd, który poradzi sobie bez większych kontrowersji w walce z koronawirusem i postara się częściowo wyjść z ekonomicznej zapaści Włoch. W międzyczasie Giuseppe Conte, złożył w ostatni czwartek zeznania w sprawie przeciwko Matteo Salviniemu, byłemu ministrowi spraw wewnętrznych w jego pierwszym rządzie. Prokuratura w Katanii zarzuca liderowi Ligi przetrzymywanie na statku migrantów i uchodźców uratowanych na Morzu Śródziemnym. Za postawione zarzuty byłemu szefowi włoskiego MSW groziłoby do 15 lat więzienia. Według źródeł sądowych cytowanych przez włoskie media Conte powiedział sędziemu, że decyzje w sprawie statku „Gregoretti” podejmował właśnie sam Salvini. Obrońcy zaś argumentują, że jako szef MSW działał on zgodnie z linią postępowania ówczesnego gabinetu, który zaostrzył politykę migracyjną. Możliwe, że już niedługo sytuacja w Italii będzie jeszcze ciekawsza.

Pozdrowienia z pomarańczowej strefy

Agnieszka Zakrzewicz z Rzymu

„Wino białe, piwo, wino czerwone. Jak ktoś nie lubi piwa to spritz.” – tak żartowali sobie Włosi, kiedy na początku listopada ub.r. wszedł w życie podział na trzy strefy: żółtą, pomarańczową, czerwoną. W obostrzeniach trudno było się połapać. Nie łatwo też zrozumieć, co było wolno, a czego nie w poszczególnych strefach oznaczonych danym kolorem, który wynika z wartości czynnika zakaźności Rt0, monitorowanego cotygodniowo przez ISS – włoski Wyższy Instytut Zdrowia i Ministerstwo Zdrowia. Mały świąteczny lockdown nie pomógł i od 16 stycznia 2021 r. we Włoszech obowiązują nowe obostrzenia (weszły w życie w niedzielę 17 stycznia). Nastąpiło ogólne pogorszenie się sytuacji epidemiologicznej.

Po raz pierwszy od ubiegłorocznego lockdownu (z wyjątkiem okresu świątecznego, w którym jednakowe obostrzenia wprowadzono na całym terytorium kraju), w strefie pomarańczowej znalazł się Rzymu i Lacjum.
Niestety wiele włoskich regionów przekroczyło R 1, co zwiększa „ryzyko niekontrolowanej epidemii”. W strefie pomarańczowej znalazły się Dolina Aosty, Piemont, Liguria, Wenecja Euganejska, Emilia-Romania, Marche, Umbria, Abruzja, Lacjum, Apulia, Kalabria. W strefie czerwonej: Lombardia, Bolzano-Górna Adyga, Sycylia. W strefie żółtej pozostają: Fruli-Wenecja Julijska, Trydent Górna-Adyga, Toskania, Sardynia, Molise, Kampania, Bazylikata. W 12 regionach i prowincjach wskaźniki dotyczące oddziałów intensywnej terapii znowu przekroczyły krytyczny próg. We Włoszech odnotowano już 2,37 mln osób zakażonych koronawirusem, 1,73 mln wyzdrowiało. Zmarło 81.800 osób. Liczba dziennych zgonów waha się w granicach pięciuset. Ogólnokrajowy wskaźnik zakaźności wynosi R 1,09. Zaszczepiono pierwszy milion osób.
W całym kraju obowiązuje godzina policyjna od od 22:00 do 5:00, podczas której nie można się przemieszczać, chyba że wymagają tego obowiązki wynikające z  pracy, konieczności wyższej lub stanu zdrowia, co zostaje potwierdzone samozaświadczeniem.
W strefie żółtej
życie toczy się w miarę normalnie… Bary i restauracje są otwarte do godz. 18:00, a później można sprzedawać tylko na wynos. Zamknięte są siłownie, baseny, teatry, kina, muzea. Ośrodki sportowe pozostają otwarte.
W strefie pomarańczowej
dodatkowe obostrzenia przewidują zamknięcie barów i restauracji przez 7 dni w tygodniu, jedzenie na wynos może być sprzedawane tylko do godz. 18:00 i nie może być konsumowane w bliskiej odległości lokalu. Nie ma ograniczeń co do dostaw cateringowych do domu. Zostają zamknięte centra handlowe w święta i w dzień poprzedzający je, z wyłączeniem aptek, parafarmacji, punktów gastronomicznych, sklepów tytoniowych i kiosków. Zamknięte pozostają muzea. Jest zabronione przemieszczanie się z jednego regionu do drugiego oraz z jednej gminy do drugiej, z wyjątkiem uzasadnionych powodów. Przemieszczanie się z gmin o liczbie do 5000 mieszkańców jest dozwolone w promieniu 30 kilometrów od ich granic (na przykład w celu zakupów), z wyjątkiem podróży do stolicy prowincji. Nauczanie na odległość jest przewidziane dla szkół średnich, z wyjątkiem uczniów niepełnosprawnych oraz w przypadku korzystania z laboratoriów. Pozostają otwarte przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja. Zamknięte są uniwersytety, z wyjątkiem niektórych zajęć dla studentów pierwszego roku i laboratoriów. Dodatkowo transport publiczny może przewozić do 50 proc. osób, z wyjątkiem transportu szkolnego. Zostaje zawieszona działalności salonów gier, zakładów bukmacherskich, bingo i automatów do gier również w barach i kioskach. Baseny, siłownie, teatry i kina pozostają zamknięte.
W strefie czerwonej
obowiązują bardzo rygorystyczne zasady. Bary i restauracje pozostają zamknięte przez 7 dni w tygodniu regionów, sprzedaż jedzenia na wynos jest dozwolona do 22:00. W przypadku dostawy do domu nie ma ograniczeń. Pozostają zamknięte wszystkie sklepy, z wyjątkiem supermarketów spożywczych, sklepów spożywczych i z artykułami pierwszej potrzeby. Kioski, sklepy tytoniowe, apteki i parafarmacja, pralnie i fryzjerzy pozostają otwarte. Salony urody są zamknięte. Tak samo, siłownie, baseny, teatry, kina, muzea. Pozostają otwarte tylko przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja. Kształcenie na odległość obowiązuje w liceum, dla klas drugiej i trzeciej. Uniwersytety są zamknięte, z określonymi wyjątkami. Zostają zamknięte ośrodki sportowe z wyjątkiem tych, w których trenuje się profesjonalnie z potwierdzeniem ze strony związków CONI i CIP. Aktywność fizyczną można uprawiać w pobliżu domu (spacery), zajęcia sportowe na świeżym powietrzu dozwolone są wyłącznie w formie indywidualnej. Zostają zamknięte salony gier, zakłady bukmacherskie, bingo, także w barach i kioskach. W transporcie publicznym, z wyjątkiem transportu szkolnego, dozwolone jest przewożenie do 50% osób.
„Kolorowe strefy”
obowiązują przez dwa tygodnie. Po tym okresie następuje weryfikacja parametrów epidemiologicznych i rząd może podjąć decyzję, czy dany region nadal pozostaje w danej strefie, czy ją zmienia – na „lepszą” lub „gorszą”.
Dekret rządowy z 16 stycznia b.r. wprowadza również po raz pierwszy „strefę białą”, w której ma „otworzyć się” wreszcie kultura. W strefie białej wskaźnik zakaźności R powinien wynosić 0,5 czyli poniżej 50 osób na 100 tys. mieszkańców. Do tego jednak jeszcze bardzo daleko każdemu regionowi…
Stan wyjątkowy we Włoszech został przedłużony do 30 kwietnia. Nowy dekret obowiązuje do 5 marca 2021 r. Zakaz przemieszczania się między regionami/prowincjami autonomicznymi zostanie utrzymany do 15 lutego 2021 r., z wyłączeniem uwiarygodnionych potrzeb zawodowych, sytuacji wyższej konieczności, względów zdrowotnych, powrotu do miejsca zamieszkania.​​​ W odwiedzinach w domu mogą jednocześnie uczestniczyć dwie osoby nie będące domownikami, nie wliczając w to dzieci poniżej 14 lat oraz osób niepełnosprawnych.
Stoki narciarskie pozostają zamknięte do 15 lutego 2021 r.
Nowe zasady dla osób podróżujących z Polski i innych krajów
 Od 16 stycznia weszły w życie również nowe zasady obowiązujące osoby podróżujące z Polski do Włoch. Polska wraz z innymi krajami została zaliczona do krajów znajdujących się w grupie C (Andora, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Monako, Niemcy, Niderlandy, Norwegia,  Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry), czyli do strefy ryzyka.
Jak informuje Ambasada RP w Rzymie, w  związku z tymi zmianami w okresie od  16 stycznia do 05 marca 2021 r., przed przekroczeniem granicy włoskiej należy: 1) wypełnić oświadczenie; 2) przedstawić zaświadczenia o negatywnym wyniku badania na koronawirusa, przeprowadzonego najwcześniej na 48 godzin przed wjazdem na terytorium Włoch. Akceptowane są jedynie testy wymazowe: molekularne i antygenowe. W przypadku braku takiego testu należy poddać się 14-dniowej kwarantannie; 3) dodatkowo, osoby wjeżdżające do Włoch z wyżej wskazanych obszarów muszą zgłosić swój przyjazd do przychodni lokalnej właściwej dla miejsca pobytu.
Testów nie muszą przedstawiać i nie muszą się poddawać kwarantannie: a) osoby wjeżdżające do Włoch własnym środkiem transportu, pod warunkiem, że opuszczą terytorium Włoch w ciągu 36 godzin od wjazdu. Za taki „tranzyt”, w myśl obecnych przepisów epidemicznych, uznaje się wyłącznie przejazd przez terytorium Włoch bez postojów. Zatrzymanie się np. na nocleg skutkowałoby natomiast uznaniem podróży za „krótki pobyt”, a to z kolei wiązałoby się z koniecznością przedstawienia aktualnych wyników testów w kierunku Covid-19; b) osoby przesiadające się na lotniskach we Włoszech w podróży do innych państw (bez opuszczania strefy tranzytowej); jeśli jednak opuściłyby strefę tranzytową na lotnisku – podlegają ogólnym przepisom i obostrzeniom; c) osoby wjeżdżające do Włoch na czas nie dłuższy niż 120 godzin z udowodnionych przyczyn zawodowych, zdrowotnych lub absolutnej konieczności; d) załogi środków transportu.
Osoby, które przebywały Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub przejeżdżały przez terytorium tych państw w ciągu ostatnich 14 dni nie mogą wjechać na terytorium Włoch. Wjazd do Włoch możliwy jest tylko w celach zawodowych, zdrowotnych, naukowych, w sytuacjach nagłych, lub konieczności powrotu do miejsca zamieszkania. Nie ma możliwości wjazdu w celach turystycznych.  Należy również wypełnić oświadczenie.
Ponadto, należy zawsze brać pod uwagę dodatkowe obostrzenia lokalne i regionalne wynikające z podziału Włoch na trzy strefy: żółtą, pomarańczową i czerwoną. Oznacza to, że lądując na lotnisku poza regionem, do którego mamy zamiar się udać, nie będzie można się do niego przemieścić w okresie trwania obostrzeń. Kontrole są prowadzone na dworcach kolejowych.
Miejmy nadzieję, że za dwa tygodnie coś się zmieni… na lepsze…

Włochy w 2021 roku

Marcin Górski

Nowy rok i nowe problemy, czyli noworoczna awantura w koalicji rządzącej.

Kiedy Ruch 5 Gwiazd i Partia Demokratyczna, czyli obecna koalicja rządząca, usiłuje za wszelką cenę utrzymać spójność gabinetu w dobie koronawirusa, w tym samym czasie Matteo Renzi zaczyna grozić wycofaniem swoich ministrów. O co właściwie gra były Premier Włoch?
Nie tylko w Polsce małe ugrupowanie próbuje merdać całą koalicją rządzącą. Podobny scenariusz można obserwować na Półwyspie Apenińskim, gdzie „mała” Italia Viva, utworzona w wyniku odłączenia jednej frakcji z Partii Demokratycznej, przez byłego premiera Włoch Matteo Renziego, próbuje rozegrać parlamencie swoje karty licząc na umocnienie swojej pozycji w rządzie.
Italia Viva złożona w większości z byłych polityków Partii Demokratycznej, cieszy się zaledwie kilkuprocentowym poparciem. Jednak obecności jej 30 deputowanych i 13 senatorów w koalicji rządzącej jest kluczowa do zachowania większości parlamentarnej. Premier Włoch Giuseppe Conte proponuje ponowne przetasowanie rządu, które efektem końcowym miałoby być dodanie dwóch ministerstw i kolejnych stanowisk trzech wiceministrów dla ugrupowania Renziego. Były Premier na razie odmawia i grozi zerwaniem koalicji, co mogłoby oznaczać upadek rządu i ponowne wybory. Ten scenariusz pasowałby tylko liderowi dawnej Ligii Północnej, Matteo Salviniemu, którego dobre wyniki sondażowe przyprawiają obecny rząd o nocne koszmary. Nowe wybory mogłyby dać mu pełną władzę, przy ewentualnym wsparciu w postaci neofaszystowskich Bracia Włoch, a Ruch 5 Gwiazd mógłby liczyć na ledwo połowę obecnej reprezentacji w Parlamencie. Renzi o tym wie dlatego tak rozgrywa swoje karty.
Tarcie między dwiema największymi partiami koalicyjnymi, a ugrupowaniem byłego premiera to nie nowość, jednak mając na uwadze potrzebę współdziałania w obliczu pandemii obie strony wycofały się. Ostatnio temat ponownie wrócił. Czemu? Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. I tak jest też tym razem. Otóż kroplą, która przelała czarę, okazuje się być niezgoda w sprawie włoskiego planu odbudowy, a zwłaszcza wydatkowanie środków otrzymanych z unijnego Funduszu Odbudowy, z którego w ramach bezzwrotnych grantów i niskooprocentowanych pożyczek Włochom przypadnie ponad 200 mld euro. Spór o nadzór nad środkami wywołał w ostatnich tygodniach poważne napięcie między Renzim a Conte.
Premier Giuseppe Conte zdecydował, że decyzje będą podlegały jemu oraz zespołowi powołanych przez jego gabinet specjalistów. Na reakcję nie trzeba było długo czekać. Opozycja jak i również Matteo Renzi oczekuje, że zadanie powinno zostać w rękach rządu, administracji publicznej i parlamentu. Były przewodniczący Partii Demokratycznej uważa, że powierzenie rozporządzania funduszami zewnętrznej grupie osłabi rolę parlamentu. Zarówno lider Italia Viva, jak i partie prawicowe (vide Liga oraz Bracia Włoch) zarzucają Premierowi, że jego decyzja stanowi próbę zwiększenia władzy, wychodzącej z ram Konstytucji.
Renzi proponuje odważniejsze wydawanie środków unijnych i zaciągnięcie kolejnych dużych sum w ramach pożyczek. Lider Pięciu Gwiazd, Luigi di Maio, nieufnie podchodzi do tego rozwiązania, zwracając uwagę, że zbyt duże oparcie się na instrumencie pożyczek, zamiast działania przede wszystkim na unijnej bezzwrotnej pomocy finansowej, niesie za sobą zagrożenie zwiększenia długu publicznego. Włoski minister gospodarki i finansów Roberto Gualtieri wywodzący się z Partii Demokratycznej stwierdził, że w obecnej sytuacji nie stać Włochy na realizację wszystkich propozycji Renziego, bo grozi to zbyt dużym ryzykiem zapaści ekonomicznej.
Generalnie od kilku miesięcy mamy do czynienia z wymianą złośliwości jak i licznymi tarciami na linii Ruch 5 Gwiazd & Partia Demokratyczna – Italia Viva. Włoskie media coraz częściej spekulują o rozpisaniu wcześniejszych wyborów przez Prezydenta Włoch – Sergio Mattarellę, a Premier Giuseppe Conte robi dokładnie to samo, kiedy lider Ruchu 5 Gwiazd w czasach koalicji z Ligą, co chwilę awanturował się z jej liderem Matteo Salvini, czyli uspakaja. Na kolejnych konferencjach prasowych wyjaśnia oraz uprzedza, że raczej nie przewiduje w scenariuszu przedterminowych wyborów. Trudno się nie zgodzić, że gaszenie pożarów jest jego prawdziwą specjalnością.
Pojawia się teraz właściwe pytanie: o co właściwie walczy były Premier Włoch? Włoska prasa domniema, że byłemu premierowi chodzi o większe wpływy w rządzie. Italia Viva ma obecnie dwa ministerstwa: Rolnictwa i Leśnictwa oraz Rodziny i Równych Szans. Możliwe, więc że Renzi bardziej liczy na rekonstrukcję rządu i powiększenie swojej strefy wpływów, niż jego upadek. Jednak sam zainteresowany twierdzi, że Italia Viva wystąpi z rządu w przypadku nieznalezienia porozumienia. Istnieje jeszcze jedna teoria która od jakiegoś czasu krąży po korytarzach w Pałacu Montecitorio – siedzibie parlamentu włoskiego. Renzi ma pełną świadomość, że ciągnący się kryzys we Włoszech oraz obawy ekipy rządzącej wobec wcześniejszych wyborów, które mogłyby dać władzę prawicy, czyli Matteo Salviniemu, mogą doprowadzić do utworzenia nowego gabinetu, ale już bez Giuseppe Conte na fotelu Premiera. Kto miałby go wtedy zastąpić? Nie zdziwiłbym się, gdyby okazało się że Renzi widzi przede wszystkim siebie na tym stanowisku, a że jest w chwili obecnej języczkiem uwagi w obecnym rządzie, to ma nawet jakieś szanse.
Żeby było ciekawiej, to ugrupowanie Renziego przygotowało dokument, złożony z 62 punktów, w którym zaprezentowała założenia planu odbudowy. Są one oczywiście w kontrze do rozwiązań zaproponowanych przez gabinet Premiera. Niby nic szczególnego, ale nietrudno odnieść wrażenie, że wymyślony tytuł dokumentu może zostać odebrany jako sugestia pożegnania się z rządem Giuseppe Conte. Chodzi bowiem o cztery słowa z których składa się tytuł dokumentu: Cultura, Infrastrutture, Ambiente e Opportunità. Pierwsze litery tworzą słowo „CIAO”, co można przetłumaczyć jako „żegnaj”. Przypadek? Raczej nie.
W noworocznym orędziu prezydent Sergio Mattarella wezwał rząd, aby odsunął partyjne podziały i podjął działania na rzecz walki z pandemią i odbudowę gospodarki. Zdaniem wielu apel skierowany był przede wszystkim do Matteo Renziego.

We Włoszech święta z ograniczeniami

Agnieszka Zakrzewicz z Rzymu

„To będzie inne Boże Narodzenie niż wszystkie.” – zapowiedział premier Włoch Giuseppe Conte. Zgodnie z nowym dekretem rządowym obowiązującym od 4 grudnia do 15 stycznia 2021 r., wprowadzono szereg obostrzeń obowiązujących zarówno mieszkańców Włoch, jak i tych, którzy w tym okresie będą chcieli odwiedzić ten kraj.

Od 21 grudnia 2020 r. do 6 stycznia 2021 r. na całym terytorium kraju obowiązuje zakaz przemieszczania się poza terytorium regionów lub województw autonomicznych, w dniach 25 i 26 grudnia 2020 r. oraz 1 stycznia W 2021 r., obowiązuje zakaz przemieszczania się również pomiędzy gminami, z wyjątkiem podróży motywowanych udokumentowanymi potrzebami zawodowymi, zdrowotnymi lub wyższą koniecznością. Podczas Bożego Narodzenia będzie obowiązywać godzina policyjna od 22.00 do 5.00 (obecnie zakaz poruszania się bez uzasadnienia obowiązuje w godzinach 24.00 do 5.00), a w Sylwestra przedłużono ją do godziny siódmej rano. Na początku zakładano, że w obiadach lub kolacjach świątecznych będzie mogło uczestniczyć maksymalnie 6-8 osób. Ostatecznie nie wprowadzono żadnego ograniczenia. Premier Conte wyjaśnił: „W systemie liberalno-demokratycznym nie możemy wchodzić do domów ludzi i nakładać surowych ograniczeń. Możemy ograniczyć się jedynie do silnej rekomendacji. Zdecydowanie odradzamy przyjmowanie w domu osób nie zamieszkujących wspólnie, zwłaszcza przy takich okazjach, które są bardziej towarzyskie i intymne. To niezbędny środek ostrożności nie tylko dla nas, ale także dla ochrony naszych bliskich, zwłaszcza rodziców i dziadków.”

Pasterka zostanie więc przesunięta na godzinę 20:00. Konferencja Episkopatu Włoch zwróciła się do parafii o zaplanowanie kilku mszy świątecznych w dzień Bożego Narodzenia, aby uniknąć zgromadzeń. Protokoły obowiązujące od maja ubiegłego roku przewidują w kościołach używanie maseczek, dezynfekcję rąk, zachowanie odstępu i opróżnienie chrzcielnic z wody święconej. Komunia jest najczęściej rozdawana na rękę.

Turystyka we Włoszech

Turystów przybywających do Włoch obowiązują nowe zasady: 1) 10.12–20.12 obowiązek przedstawienia negatywnego wyniku testu molekularnego lub antygenowego wykonanego w ciągu 48 h przed przekroczeniem granicy Włoch; w razie braku testu obowiązek poddania się 14-dniowej kwarantanni; 2) 21.12–06.01 obowiązek poddania się 14-dniowej kwarantannie; 3) 07.01–15.01 obowiązek przedstawienia negatywnego wyniku testu molekularnego lub antygenowego wykonanego w ciągu 48 h przed przekroczeniem granicy Włoch; chyba, że przebywało się na terytorium Polski w dniach 21.12-06.01, wtedy również przyjeżdżając do Włoch należy poddać się 14-dniowej kwarantannie.

Ośrodki narciarskie we Włoszech będą zamknięte co najmniej do 6 stycznia. Pozostają zamknięte wszystkie muzea i parki archeologiczne na całym terenie kraju oraz na terenie Watykanu. Nie można zwiedzać ani Koloseum, ani Muzeów Watykańskich. Otwarta pozostaje Bazylika św. Piotra oraz inne przybytki kultu.

Hotele we Włoszech pozostają otwarte, ale w nocy z 31 grudnia na 1 stycznia nie będzie można organizować przyjęć i kolacji. W związku z tym restauracje hotelowe zostaną zamknięte o godzinie 18:00, a po tym czasie będzie dozwolona tylko obsługa pokojowa.

Od 4 grudnia do 15 stycznia, w święta i dzień przed świętami, w centrach handlowych otwarte będą tylko sklepy spożywcze, apteki, sklepy parafarmaceutyczne, ze zdrową żywnością, tytoniowe oraz kioski. Od 4 grudnia do 6 stycznia godziny otwarcia wszystkich innych sklepów zostały przedłużone do godz. 21.00.

W dalszym ciągu restauracje, bary i puby pozostają otwarte do godz. 18.00. Podczas świąt, przy jednym stoliku będą mogły zasiadać osoby tylko z tej samej rodziny.

W dalszym ciągu na terenie Włoch obowiązuje posiadanie przy sobie zaświadczenia uzasadniającego cele w przypadkach poruszania się podczas godziny policyjnej czy przemieszczania się po terenie kraju w okresie przedświątecznym objętym obostrzeniami wprowadzonymi przez nowy dekret.

Nie ma czego świętować w tym roku

Włosi w tym roku nie mają wielkiej ochoty na świętowanie. Wszyscy mają nadzieję, że 2020 skończy się jak najszybciej, a nadchodzący rok będzie lepszy. Włoski rząd chce za wszelką cenę uniknąć błędów jakie zostały popełnione podczas letnich wakacji, kiedy to pozwolono obywatelom na dość dużą swobodę, także w celu ratowania wielu sektorów gospodarki i odreagowania po całkowitym lockdownie. „Otwarcie dyskotek latem kosztowało kraj 20 tys. zgonów na koronowirusa. Tych śmierci można było uniknąć i należy uniknąć kolejnych.” – komentował profesor Massimo Galli, dyrektor szpitala Sacco w Mediolanie, jeden z najbardziej liczących się wirusologów.

2 grudnia, w ciągu doby, we Włoszech zmarły 993 osoby – to najwyższy negatywny rekord dobowy od początku pandemii. 27 marca, w czasie ścisłego lockdownu, zmarło 969 osób. Włochy to kraj, w którym zabójczość Sars-Cov2 pozostaje nadal najwyższa w Europie i wciąż trudno zrozumieć dlaczego. Od początku epidemii umarło już ponad 60 tys. osób. Średni wiek zmarłych to 80 lat. Odchodzi całe włoskie pokolenie dziadków. To jeden z powodów, dla którego w tym kraju zdecydowano się wprowadzić tak ścisłe obostrzenia na święta, które są zawsze okazją do wielopokoleniowych spotkań rodzinnych.

Choć druga fala epidemii zaczyna słabnąć, włoscy epidemiolodzy nie są optymistami. „Grudzień i styczeń to będą okropne miesiące.” – powiedział Walter Ricciardi, doradca ministerstwa zdrowia Roberto Speranza i profesor higieny na Katolickim Uniwersytecie w Rzymie. „Co może się wydarzyć w styczniu? Trzecia fala, spodziewamy się tego, znając historię poprzednich pandemii. Skala będzie zależeć od nas”. – twierdzi Fabrizio Pregliasco, wirusolog z uniwersytetu w Mediolanie.

Szczepienia

Włochy powinny otrzymać ponad 200 milionów dawek szczepionki Pfizer, w ciągu następnych 15 miesięcy. Musi być ona przechowywana w temperaturze -80 stopni C i na jej skład wyznaczono największą europejską bazę wojskową w Pratica di Mare pod Rzymem. Punkty szczepień zostaną wyznaczone w 300 szpitalach na całym terytorium kraju. W pierwszej kolejności będą szczepione osoby starsze i zagrożone oraz personel medyczny. Osoby, które przeszły Covid19 zostaną zaszczepione na końcu, gdyż jest nadzieja że nabyta już odporność ochroni ich przed zachorowaniem przez kilka miesięcy. „Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem do końca września we Włoszech może być zaszczepionych 100 mln osób.” – powiedział komisarz ds. sytuacji kryzysowych Domenico Arcuri. Dodał również, że we Włoszech będą szczepieni także obcokrajowcy żyjący tu legalnie, jak i migranci, gdyż jest to ważne dla dobra ogółu społeczeństwa. Na razie nie ma mowy o żadnym przymusie szczepień, ważne jednak jest aby zaszczepiła się jak największa liczba osób.

Lombardia – oddział zamknięty

Marcin Górski

Premier Giuseppe Conte, na wniosek władz Lombardii, planuje wprowadzić godzinę policyjną w północnym regionie Włoch. Wniosek wynika z przewidywań władz regionu z których wychodzi, że do końca października do szpitali trafi ok. 4 tysiące chorych na COVID-19, w tym 600 na oddziały intensywnej terapii, a rokowania na listopad są dalekie od optymistycznych.

Szef regionu Lombardii Attilio Fontana wraz z burmistrzami miast zwrócił się w poniedziałek do rządu o wprowadzenie godziny policyjnej. Jeśli władze w Rzymie wyrażą zgodę, to dekret ma obowiązywać już w październiku.
W trakcie „nocnego lockdownu” po ulicach będzie się można poruszać wyłącznie z powodów zdrowotnych, pracy lub innych uzasadnionych przyczyn. Ponadto przedstawiciele lokalnej administracji opowiedzieli się za zamknięciem w weekendy centrów handlowych z wyłączeniem sklepów spożywczych i tych z artykułami pierwszej potrzeby.
Wniosek został publicznie poparty przez ministra zdrowia Roberto Speranzę. W ten sposób wracamy do nerwowej atmosfery z minionej wiosny na Półwyspie Apenińskim, a to dopiero początek ponownego uderzenia wirusa. Pojawiają się też i komentarze negatywne związane z wnioskiem Fontany. Dziennik „La Repubblica” komentuje wniosek wprost pisząc, że „Lombardia poddaje się i wywiesza białą flagę”.
Pojawiają się pogłoski, że jeśli Lombardia, będąca jednym z najważniejszych pod względem gospodarki regionów Półwyspu Apenińskiego, podejmuje decyzję częściowej blokadzie, to istnieje realna szansa, że pozostałe regiony prędzej czy później również skierują do Rzymu podobny wniosek.
Niektóre już wprowadziły określone restrykcje. Szef władz regionu Kampania Vincenzo De Luca podjął decyzję o zakazie zabaw w nocy 31 października w związku z Halloween. Uwaga mediów jest jednak skierowana przede wszystkim na władze Wenecji Euganejskiej i Piemontu, które już teraz sondują możliwe scenariusze co Lombardia. Nie chcą powtórki z wiosny, ponieważ były na pierwszej linii ognia, kiedy pandemia wybuchła w Italii.
W ostatnią niedzielę włoski premier przedstawił postanowienia z nowego dekretu rządu, w którym m.in. są takie zasady jak limit osób, które mogą siedzieć przy jednym stole w restauracji oraz że kluby fitness mają tydzień na wprowadzenie kroków bezpieczeństwa sanitarnego. Jak sam powiedział: „Sytuacja jest krytyczna, ale rząd jest”. Może i rząd jest, ale gdzie są rozwiązania i odpowiednie kroki, kiedy był tak zwany okres odpoczynku od wirusa w okresie wakacji? Conte podkreślał na konferencji, że atak drugiej fali pandemii we Włoszech i w Europie jest „ostry”. Wskazał, że należy wprowadzić wszystkie niezbędne kroki, by uniknąć generalnego lockdownu w kraju.
Można się domyśleć, że chodzi o kwestie ekonomiczne, bo Włochy na to zwyczajnie nie stać na ponowny postój gospodarczy. Pytanie tylko czy stać na to obywateli z grupy zagrożenia?
Unia Europejska próbując walczyć z pandemią i chronić swoją stabilność gospodarczą zaproponowała pomoc finansową, aby zabezpieczyć m.in. już mocno kulejącą włoską gospodarkę. Od razu pragnę rozwiać wszelkie wątpliwości.
Utworzenia unijnego planu walki z wirusem w postaci funduszu w wysokości 750 mld euro, z czego Włosi otrzymali 200 co dało im szansę na częściowe załatanie m.in. włoskiej dziury budżetowej, nie było powodowane troską o same Włochy, a ile strachem, że coraz większe załamanie niegdyś czwartej jak nie trzeciej gospodarki w Europie mogłoby pociągnąć za sobą dość brutalne konsekwencje dla samej Unii i doprowadzić do konkluzji, że eksperyment z euro nie udał się.
Jednocześnie trzeba przyznać, że dzięki pandemii Włosi dostali szansę na przezwyciężenie ponad dwudziestoletniej stagnacji, a czy zrobią dobry użytek z koła ratunkowego od Brukseli to już inna kwestia.
Po tym wszystkim przychodzi na myśl kolejna refleksja – czy faktycznie Włosi uczą się na własnych błędach? Pewien anestezjolog widząc jak włoskie społeczeństwo podchodzi lekceważąco do restrykcji wyraził swoje oburzenie w mediach społecznościowych. Z jednej strony wpis spotkał aprobatą internautów, ale i również z ogromną falą krytyki. Inny przypadek dotyczył ministra edukacji, który widząc coraz trudniejszą sytuację wprowadził restrykcje w szkołach. Niedługo potem musiał mieć eskortę policji, aby móc spokojnie przemieszczać się po ulicach Rzymu. Te wydarzenia miały miejsce w maju. Dzisiaj mamy już październik, a na horyzoncie nie ma kolejnej fali koronawirusa, bo już jest na miejscu i uderza z całą siłą. Jedno jest pewne – wirus nie był nigdy w odwrocie.

Proces Salviniego

Jerzy Szygiel (Strajk.eu)

W Katanii na Sycylii przed miejscowym sądem stanął Matteo Salvini, głośny szef prawicowej Ligi, jeszcze w zeszłym roku wicepremier i minister spraw wewnętrznych Włoch. Rozpoczęły się wstępne rozprawy, które mają rozstrzygnąć, czy b.wicepremiera należy sądzić za „nadużycie władzy” i „nielegalne pozbawienie wolności” – czyny, których się miał dopuścić nie pozwalając przez tydzień dobić do brzegu włoskiemu statkowi straży przybrzeżnej Gregoretti z ponad setką uratowanych imigrantów na pokładzie, latem zeszłego roku.

Rozprawa była krótka, ale nie dlatego, że zarówno obrona, jak i prokuratura wnioskowały o umorzenie sprawy, lecz z powodu uporu sędzi, który postanowił przesłuchać jeszcze szefa rządu Giuseppe Conte, obecną minister spraw wewnętrznych i dawnego koalicjanta Salviniego, przewodniczącego Ruchu Pięciu Gwiazd (M5S) Luigi di Maio, dziś szefa włoskiej dyplomacji. Przesłuchania te wydały się sędzi niezbędne, bo obrona Salviniego twierdzi, że decyzja o niewpuszczaniu statku była po prostu decyzją rządu. Conte już kiedyś temu przeczył, ale będzie musiał przyjechać do Katanii 20 listopada.
Salvini przyjechał na wyspę już trzy dni przed rozprawą, by animować rodzaj festiwalu politycznego pod hasłem „Włosi wybierają wolność”. Rozdawał uśmiechy, robił sobie selfie z fanami, pomagał wybrać burmistrza miasteczka pod Katanią, kandydata Ligi i zapewniał wszystkich, że sąd próbuje zastąpić osąd publiczny, który, jak sądzi, mu sprzyja. To nie jest jednak takie pewne. Mieszkańcy Sycylii pamiętają wezwania jego partii, gdy zwała się jeszcze Ligą Północną, „Forza Etna!” (Dawaj Etna!), by wulkan pochłonął południową wyspę. Katania leży właśnie pod Etną.
Poza tym, na włoskiej skrajnej prawicy bardziej zaczyna rzucać się w oczy Giorgia Meloni, szefowa faszyzujących Braci Włoskich (FDI): jej sondaże rosną, podczas gdy Salviniego maleją. Sami Włosi, jeśli oprzeć się na badaniach opinii, nie sądzą już, by imigracja była pierwszą sprawą do załatwienia. Wyprzedziły ją epidemia oraz rosnący brak bezpieczeństwa ekonomicznego.
Salvini padł ofiarą swej pychy, pozbył się władzy na własne życzenie, jak kiedyś Kaczyński. W miesiąc po powstrzymaniu Gregoretti, jego sondaże rekordowo poszły w górę, więc będąc pewien, że wróci silniejszy do rządu po przedterminowych wyborach, zerwał koalicję z M5S. Wyszedł na tym jak Zabłocki na mydle: M5S dogadał się z socjal-liberalną Partią Demokratyczną i wybory okazały się niepotrzebne. Już ponad rok próbuje nie pozwolić o sobie zapomnieć, pewien „wielkiego powrotu” politycznego w przyszłości.
Na wielkie show Salviniego w Katanii przybywali politycy w najlepszych garniturach, by manifestować patriotyczne oburzenie. Byli Bracia Włoscy i Forza Italia starego Berlusconiego. Powtarzali jakim skandalem, „absurdem” jest sądzenie b. wicepremiera. „To Włosi na najbliższych wyborach powiedzą, czy Salvini działał dobrze, czy źle” – mówił o sobie w trzeciej osobie Salvini, niczym kiedyś Lecz Wałęsa.
Dziś rano przed sądem manifestowało jednak przeciw Salviniemu kilkaset osób. Młodzi ludzie pchali przed sobą wózki z supermarketu, wypełnione papierem toaletowym. W owe kupy wbito portrety „Il Capitano”.
W tym procesie chodzi o wyrażenie oficjalnego społecznego stosunku do idei ratowania ludzi na morzu, przyjmowania ich jako imigrantów, jak i do odpowiedzialności władzy.
Włosi zostali opuszczeni przez inne kraje europejskie (w tym Polskę) w zadaniu przyjmowania przybyłych. Salvini trzymał całymi dniami ludzi na rozpalonym pokładzie, by pokazać jak Włochy się przeciw temu buntują. Brak solidarności z uratowanymi ze statku wyglądał dla nich bardzo konkretnie, jako niewola.
Teoretycznie, Salviniemu grozi nawet 15 lat więzienia, ale skoro prokuratura nie widzi problemu, polityk raczej nie pójdzie do więzienia. Niedługo będzie miał podobny proces w Palermo, za takie samo postępowanie z innym statkiem, ale to też nie wygląda groźnie. Jako „ofiara ciągania po sądach” może wręcz zdobyć parę punktów. Skrajna prawica na naszym kontynencie nie przestaje czyhać na władzę.

Włoska gorączka referendalna

Koronawirus, tegoroczny główny bohater życia publicznego, na Półwyspie Apenińskim ewidentnie w ostatnim tygodniu stał się bohaterem drugoplanowym. Co prawda statystycznie zakażeń przybywa, ale sytuacja jest opanowana i nie ma mowy o żadnej panice w tej kwestii; nic nie wskazuje, żeby scenariusz wiosennego lockdownu miał się powtórzyć. Włosi, jakby bardziej spokojni, mogli oddać się dyskusjom politycznym i w dniach 20 i 21 września ruszyć do urn.

Tym razem w referendum konstytucyjnym zadecydować mieli o zatwierdzeniu lub odrzuceniu ustawy o zmianie konstytucji, a konkretnie jej zapisów w artykułach 56, 57 i 59, które dotyczą liczby parlamentarzystów. Włoscy obywatele bezpośrednio odnieść się mieli do zatwierdzonego przez Izbę w dniu 8 października 2019 r. projektu ustawy, który przewidywał zmniejszenie liczby członków obu izb parlamentu: z 630 do 400 miejsc w Izbie Deputowanych i z 315 do 200 miejsc w Senacie. Pomysłodawcą i wielkim orędownikiem tej idei była partia rządząca Movimento 5 Stelle (Ruch Pięciu Gwiazd) przy wsparciu środowisk prawicowych partii politycznych.
W debacie publicznej szeroko pojęta lewica prowadziła kampanię nakłaniającą do głosowania na NIE, tłumacząc, że im mniejsza reprezentacja w parlamencie, tym mniejsza demokracja w państwie.
W ostatnich tygodniach na placach we mniejszych i większych włoskich miasteczkach odbywały się manifestacje środowisk politycznychi organizacji prospołecznych, które promowały jednak utrzymanie konstytucyjnego status quo i zachowanie dotychczasowej liczby deputowanych w izbach parlamentarnych. Głównym postulatem partii rządzącej, którzy miał świadczyć o potrzebie głosowania na TAK, było tłumaczenie, że dzięki zmniejszeniu liczby posłów i senatorów, zmniejszy się koszty utrzymania parlamentu. Ostatecznie włoscy obywatele przy prawie 54-procentowej frekwencji zagłosowali za zmianą konstytucji, a tym samym za zmianą swojej reprezentacji. 70 proc. głosujących w istocie poparło ograniczenie włoskiej demokracji. Jak powiedział Luigi Di Maio, minister spraw zagranicznych, jest to historyczny wynik. Trudno odmówić mu racji: jeszcze nigdy społeczeństwo włoskie nie dało sobie tak ograniczyć swojego udziału w politycznej debacie o przyszłych losach swojego państwa.
TAK w znaczącej większości przeważyło w głosowaniu u mieszkańców z terenów południowych Włoch, gdzie wynosiło nawet 80 proc. Jednak wynik referendum był dość klarowny na całym terenie Apeninów, głosy za zmianą konstytucji przeważały we wszystkich większych miastach. Najmniejsze poparcie nowego projektu ustawy, które nie przekroczyło 60 proc., odnotowano w północnym regionie Friuli-Wenecja Julijska graniczącym z Austrią i Słowenią.
Równocześnie z referendum w dniach 20 i 21 września przeprowadzono wybory samorządowe w dziewięciu regionach Włoch. Wielu włoskich polityków kwestionowało organizację równoczesnych wyborów, przekonując, że nie można było prowadzić rzetelnej kampanii, czy to w kwestii referendum, czy też na wyborów regionalnych. W walce o samorządy gra rozgrywała się na poziomie większości regionów między komitetami koalicyjnymi centrolewicy lub centroprawicy. Wyjątkiem jest autonomiczny region Doliny Aosty, gdzie Lega Salviniego z 24-procentowym poparciem zdystansowała inne komitety o prawie 10 punktów procentowych.
I tak kolejno w Toskanii zwycięża centrolewica z prawie 50-procentowym poparciem, podobnie na południu w regionie Apulia, gdzie zdobyła 47 proc. głosów, w tradycyjnie lewicowym regionie Emilia-Romania – ponad 51 proc. Prawdziwy triumf centrolewica w tych wyborach samorządowych odniosła w regionie Kampania z Neapolem włącznie, gdzie prawie 70 proc. wyborców poparło ten kierunek polityczny. Natomiast centroprawica świętowała swój sukces w regionach: Kalabria (55 proc. poparcia), Marche (49 proc. i sukces partii Fratelli d’Italia – Bracia Włosi), północna Liguria (56 proc.). W katolickim regionie Wenecji Euganejskiej (Veneto) zwycięstwo centroprawicy miało rozmiary wręcz epickie: 77 proc.! Jednak analizując wyniki ostatnich wyborów samorządowych we Włoszech oraz głoszone przed nimi hasła programowe widać, że tendencja polityczna zmierza w kierunku centrum bez żadnych nadrzędnych wartości, idei. Czyżby politykom już o nic nie chodziło? Przecież polityczne centrum, to czysta ekonomia, wolny rynek i neoliberalna rzeczywistość bez głębszego namysłu nad przyszłymi kwestiami społecznymi.
Jednak namysł społeczny wciąż jeszcze nie pozwala spać spokojnie włoskim związkom zawodowym, które to tuż po wyborczej gorączce ruszyły na ulice włoskich miast i miasteczek.
To był intensywny koniec tygodnia nie tylko dla włoskich szkół. Tym razem głównym protagonistą nie był Covid, tylko gniew ludu.
Oprócz strajków w szkolnictwie w tym samym czasie, czyli na 25 września, zaplanowano również strajki klimatyczne w różnych miastach Włoch. W czwartek 24 i piątek 25 września związki zawodowe wspólnie z nauczycielami i uczniami wyszły na ulicę, wyrażając swój sprzeciw wobec chaosu, jaki panuje od początku roku szkolnego w placówkach edukacyjnych. .Po pierwsze wiele szkół nie spełnia wymogów narzuconych w związku z kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa.
Brakuje ławek, klas, i nauczycieli. Mimo że zapewniano, że maseczki będą nieodpłatnie rozdawane uczniom, niestety w większości szkół dzieci muszą same je sobie zapewnić.
W sobotę 26 września w Rzymie odbyła się ogólnokrajowa demonstracja zwołana przez komitet związkowy Najpierw szkoła, do którego przyłączyły się wszystkie związki zawodowe nauczycieli, wykładowców i uczniów ( Flc Cgil, Cisl School, Uil School Rua, Snals Confsal i Gilda Unams). Domagają się one przywrócenia “centralnej i priorytetowej roli szkoły i wiedzy jako warunku rozwoju kraju” potępiając tym samym “opóźnienia i brak jakiejkolwiek pewności, naruszenia zasad bezpieczeństwa w resorcie szkolnictwa, które towarzyszą nam od początku tego roku szkolnego.”
Jak zapewniali włoscy związkowcy, żądając lepszej edukacji i lepszej przyszłości dla młodszych pokoleń: “Dzisiaj 26 września 2020 roku w Rzymie będziemy razem z pracownicami i pracownikami, z uczniami, studentami, rodzinami, obywatelami, aby potwierdzić i bronić naszej idei szkoły, konstytucyjnego organu i filaru demokracji, gdzie rozgrywa się przyszłość całego kraju.”
Dodając, że “kryzys spowodowany pandemią nie może zmieniać paradygmatu społeczno-gospodarczo-politycznego, którego zadaniem jest kierowanie wiedzą w kierunku aktywnego obywatelstwa, rozumianego jako zdolność do udziału w procesach transformacji, mając za zadanie działania na rzecz demokratycznych wartości, zrównoważonego rozwoju ekologicznego i pokoju.
W związku z tym domagamy się w trybie pilnym, żeby państwo, obecny rząd podjął odpowiednie działania, by włoska szkoła mogła funkcjonować nie naruszając żadnych praw obywatelskich“.
Kolejne strajki w szkolnictwie związki zawodowe zaplanowały już na październik i deklarują, że będą strajkować do skutku. Póki co premier Giuseppe Conte nie bardzo się przejmuje głosem związkowców i sytuacją w szkole. Włoski rząd oszołomiony sukcesem referendum realizuje swój plan.
Nie przejmując się też faktem, że w obliczu wyborów samorządowych partia rządząca przepadła totalnie, nie uzyskując w żadnym z regionów wyniku dwucyfrowego. Otwarcie się mówi o upadku partii Movimento 5 Stelle, że sam premier bardziej wspiera centrolewicową Partię Demokratyczną, a wielu członków partii rządzącej przechodzi w szeregi innych struktur.