23 grudnia 2024

loader

Kategoria: Kultura

Malowniczość, melancholia i okrucieństwo

Dziwny kraj. Sąsiadujący z USA, a tak diametralnie od nich różny, jak Polska od Niemiec. Meksyk budzi wiele rozmaitych skojarzeń. Malownicza przyroda, kaktusy-olbrzymy, liczne wątki w westernach (choćby w „Rio Bravo” Howarda Hawksa – wzmianka o tytułowej rzece, której prawdziwa nazwa geograficzna brzmi: Rio…

Jeszcze nie po klerze

Po „Klerze” czyli oczywiście po filmie Wojciecha Smarzowskiego, którego premiera odbyła się w 2018 roku. Czy ten film wpłynął na opinie o kościele katolickim w Polsce? Na pewno był jednym z dziesiątków bodźców wpływających na słabnięcie jego pozycji, siły i znaczenia. Reporterskie relacje o polskim kościele oraz o środowiskach, które albo kościół…

„Pamiętasz, była jesień?”

Czytelnik zainteresowany historią wielkich przemian w Europie Środkowej i Wschodniej w 1989 roku i latach następnych, może w zetknięciu z tym tomem doznać uczucia deja vu. Ukazało się już bowiem sporo książek i multum tekstów prasowych o wspomnianym okresie. Jednak to tylko złudzenie. Nie było dotąd w piśmiennictwie…

Chopin w Szanghaju

Od piętnastu lat Fryderyk Chopin, a dokładniej jego pomnik, jest obecny w Szanghaju. To najwyższy pomnik Chopina na świecie, a równocześnie drugi, po Aleksandrze Puszkinie, postument obcokrajowca w tym wielkim (liczącym około 26 milionów mieszkańców) mieście. To dwie trzecie obywateli naszego kraju! Szczególne wyróżnienie. Ale żeby tak stać…

Piękne kłamstwa, brzydkie kłamstwa

Przed premierą „Barona Münchhausena dla dorosłych” w Teatrze Narodowym z Maciejem Wojtyszką, autorem i reżyserem rozmawia Tomasz Miłkowski. Ciągnie pana do „krainy kłamczuchów”, to zresztą tytuł jednej z pańskich sztuk – coś w tym jest? Tak, bo mamy kłopoty z prawdą. A piękne kłamstwo literatury jest…

Autorytaryzm bez powabu

Wbrew poważnie brzmiącemu tytułowi książka Anne Applebaum nie jest napisanym hermetycznym językiem sążnistym traktatem publicystyczny, lecz lekko napisany esej o tytułowym „zmierzchu demokracji”. „Zmierzch” – tego określenia użyła dziennikarka i publicystka amerykańsko-polska, zamiast słowa „kryzys”, które sugerowałoby implicite, że mamy…

Wieś, seks i rewolucja kulturalna

Pierwsze zdanie wspaniałej powieści Wang Xiaobo (1952-1997) brzmi: „Gdy miałem dwadzieścia lat, wysłano mnie na reedukację do Junnanu”, więc tytuł „Złote czasy” jest jest oczywiście ironiczny. I ta wyrafinowana ironia jest jednym z najwazniejszych składników dzieła. Jest to przy tym ironia niejako…

Brawurowa powieść reżysera QT

W dzisiejszych, pospiesznych czasach, spokojnej lekturze nie sprzyjających, czasach ekspresji zredukowanej do emotikonów i (skądinąd często zabawnych) memów, rzadko można przeżyć prawdziwą przyjemność, by nie powiedzieć – radość czytania. I to nie dlatego, że brakuje literatury mogącej sprawić szlachetną i soczystą przyjemność lektury (piszącemu te słowa taką…

„Drugi Mędrzec”, pierwszy po Konfucjuszu

„Mencjusz jest jedną z najważniejszych i największych postaci w całej historii myśli chińskiej, a oddziaływanie jego nauki objęło nie tylko same Chiny, ale całą Azję Wschodnią. Cieszył się oficjalnym tytułem „Drugiego Mędrca”, który oznacza, że ustępował swoim znaczeniem tylko Konfucjuszowi. Jego myśl, spisana w dziele zatytułowanym…

XIX-wieczne źródła naszych czasów

Historiografia poświęcona XIX wiekowi jest tak bogata, że wydawanie kolejnych syntez może się wydawać niecelowe. Znów o kresie epoki napoleońskiej, porządku wiedeńskim i Świętym Przymierzu, o przemianach kapitalistycznych naruszających fundamenty feudalizmu, o Wiośnie Ludów, o polskich powstaniach, o francuskich rewolucjach i Komunie Paryskiej, o wielkich…