Jeżeli przez trzydzieści lat III RP w polskiej polityce tolerowano szambo, to jedna kałuża nie powinna dziwić.
Moje najgłębsze zdumienie wzbudziło zachowanie radnych Koalicji Obywatelskiej, którzy pod adresem swojego byłego kolegi partyjnego, radnego Wojciecha Kałuży podczas pierwszej sesji Sejmiku Województwa Śląskiego krzyczeli „zdrajca”, „Judasz”, „sprzedawczyk”.
Wojciech Kałuża poprzednio był radnym i wiceprezydentem Żor , do Sejmiku Województwa Śląskiego dostał się z listy Koalicji Obywatelskiej, na którą został rekomendowany przez Nowoczesną. Kałuża był pierwszy na liście KO w swoim okręgu – co świadczy o jego silnej pozycji wśród śląskich liberałów i dzięki temu zdobył 25 tysięcy głosów.
W 45 osobowym śląskim Sejmiku decyduje jeden głos – do czasu jak Kałuża zmienił barwy klubowe 22 głosy miało Prawo i Sprawiedliwość a 23 głosy porozumienie Koalicji Obywatelskiej (PO plus Nowoczesna – 20 mandatów), Sojuszu Lewicy Demokratycznej (2 mandaty) i Polskiego Stronnictwa Ludowego (1 mandat). Porozumienie KO-SLD-PSL „już było w ogródku i witało się z gąską” – ustalili kto będzie marszałkiem Sejmiku, kto we władzach województwa. A tu nagle jeden radny Kałuża zmienił polityczną rzeczywistość na Śląsku o 180 stopni, stąd te okrzyki rozgoryczonych radnych pod adresem Kałuży na pierwszej sesji Sejmiku. W nagrodę Kałuża został wybrany głosami PiS wicemarszałkiem województwa, a partyjni koledzy oświadczyli, że złożą na niego doniesienie do prokuratury w związku z „możliwością zaistnienia korupcji politycznej”.
Polityczny „brak wartości”
Najbardziej mnie ubawiło, że szefowa Nowoczesnej Katarzyna Lubnauer zarzuciła Kałuży „kłamstwo, brak wartości, oszustwo”. Zwłaszcza ten „brak wartości” mnie wzruszył. Bo rzeczywiście pomiędzy PiS-em a Nowoczesną jest ogromna programowa przepaść, dzieli ich wszystko co może dzielić. Nowoczesna to partia liberalna, PiS to konserwatywni chrześcijańscy demokraci, Nowoczesna jest raczej za państwem neutralnym światopoglądowo, jest liberalna zarówno w kwestiach gospodarczych, jak i obyczajowych. W PiS-ie wszystko na odwrót – konserwatyzm obyczajowy, etatystyczna, centralnie kierowana gospodarka z dużym udziałem państwa, aktywna polityka społeczna i udział kościoła w życiu publicznym. Jak radnemu Kałuży udała się w jedną noc tak radykalna przemiana? I rozumiem, że musiał zostać wicemarszałkiem województwa żeby mu rozchwiana psychika wróciła do właściwego stanu.
Ale już zupełnie na poważnie – wypowiedź Katarzyny Lubnauer oczywiście w złym świetle stawia Kałużę, ale przecież w nie lepszym ja samą i innych członków Nowoczesnej. Przecież Kałuża był wpływowym członkiem Nowoczesnej, radnym i wiceprezydentem miasta, a Nowoczesna wywalczyła dla niego możliwość startu w wyborach z prestiżowego, pierwszego miejsca na liście wyborczej Koalicji Obywatelskiej. Stąd zapewne te 25 tysięcy głosów. Czy Lubnauer i władze Nowoczesnej nie wiedziały kto to jest Kałuża i do czego jest zdolny w imię osobistej kariery? Bo przecież gdyby nie przeszedł do PiS to i tak byłby w obozie władzy w ramach bloku KO-SLD-PSL, ale zapewne nie na tak eksponowanym stanowisku. Co dla Kałuży znaczą wszystkie programowe założenia Nowoczesnej w obliczu osobistej kariery? Jeżeli tak prominentny działacz Nowoczesnej ma takie podejście do własnej partii to co można powiedzieć o szarych członkach? Rzeczywiście Katarzyna Lubnauer i władze Nowoczesnej mają problem, bo może przy tworzeniu Nowoczesnej nie chodziło o robienie „lepszej”, „prawdziwej” Platformy Obywatelskiej, ale tylko o to żeby był „ruch w interesie” i żeby w nowych strukturach poszczególni działacze uzyskali lepsze pozycje i stanowiska niż w Platformie Obywatelskiej, gdzie układ personalny był już w miarę stabilny?
Nie jeden Kałuża
Zmiana poglądów politycznych i co za tym idzie barw partyjnych w jedną noc oczywiście musi budzić co najmniej zdziwienie, zażenowanie czy wręcz oburzenie. Musi rodzić pytanie o kondycję już nawet nie tylko polityczną, ale wręcz moralno-etyczną człowieka. Ale to nie wszystko – przecież gdyby system był zdrowy to nikomu do głowy by nie przyszło zrobienie czegoś takiego. Ale system od dawna jest chory i polityczne wolty, takie jak radnego Kałuży, od lat są elementem polskiej sceny politycznej i są jak najbardziej tolerowane, a nawet pochwalane. Warto przypomnieć, że w chwili rozpadu Akcji Wyborczej „Solidarność” kwestia wyboru pomiędzy PO a PiS dla wielu działaczy politycznych była wielokrotnie sprawą przypadku, a nie poglądów politycznych. Przecież najpierw była koncepcja koalicji PO-PiS, a dopiero później nastąpiło wykrystalizowanie się polityczne tych partii. Więc skąd to zdziwienie i oburzenie na czyn radnego Kałuży? Jego działanie nie odbiegało od normy, tylko było wyjątkowo widowiskowe, bo decyzją jednego człowieka na kilka lat zmieniła się sytuacja polityczna w jednym z największych regionów Polski.
Ale spójrzmy na losy polityczne wybitnych polskich polityków i proszę mi powiedzieć czym się one różnią od politycznych losów radnego Kałuży?
Na początek polityczny życiorys konserwatywnego liberała, prezydenta RP, który raczej nie jest i nie był widziany jako polityczny awanturnik. Bronisław Komorowski – w okresie PRL był związany z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela, od 1980 członek NSZZ „Solidarność”. W 1981 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości. Pełnił różne funkcje w rządach Tadeusza Mazowieckiego, Jana Krzysztofa Bieleckiego i Hanny Suchockiej. Jako bezpartyjny kandydat był posłem z listy Unii Demokratycznej w 1991 i 1993. Od 1994 w Unii Wolności m.in. sekretarz generalny. Wewnątrz UW w 1997 razem z Janem Marią Rokitą współtworzył Koło Konserwatywno-Ludowe. W tym samym roku razem z KKL współtworzył Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe, które przystąpiło do Akcji Wyborczej „Solidarność”. W SKL był sekretarzem generalnym i wiceprezesem. W 1997 został posłem z listy AW„S”. W 2001 razem z grupą działaczy SKL związał się z Platformą Obywatelską, z jej listy uzyskał mandat poselski, wystąpił z SKL i przystąpił do PO. Gdzie był m.in. członkiem Zarządu Krajowego i wiceprzewodniczącym. Z ramienia tej partii był marszałkiem Sejmu i w 2010 z powodzeniem kandydował na urząd prezydenta RP. Po wyborze na urząd prezydenta RP zrezygnował z członkostwa w PO.
Dla odmiany barwny polityczny życiorys człowieka związanego z prawą stroną sceny politycznej, przez wielu ludzi widziany jako polityczny awanturnik, co nie przeszkadza, że dziś jest prezesem Telewizji Polskiej. Jacek Kurski – od połowy lat 80. związany z NSZZ Solidarność”, w pierwszej połowie lat 90. związany z Porozumieniem Centrum Jarosława Kaczyńskiego, potem związany z Ruchem Odbudowy Polski byłego premiera Jana Olszewskiego. Po 1997 związany ze Zjednoczeniem Chrześcijańsko-Narodowym, które wchodziło w skład Akcji Wyborczej „Solidarność”, za manipulacje przy liście wyborczej w 2001 został usunięty z ZChN, w związku z tym wstąpił do Prawa i Sprawiedliwości. Ponieważ w wyborach samorządowych w 2002 nie został umieszczony na listach PiS, wstąpił do Ligi Polskich Rodzin. W 2004 w wyniku lokalnego konfliktu w LPR wystąpił z tejn partii i ponownie wstąpił do PiS. W 2005 wykluczony z PiS za słynny tekst o „dziadku z wehrmachtu” Donalda Tuska, wkrótce jednak został przywrócony. W 2011 ponownie wykluczony z PiS. Od 2012 związany z partią Solidarna Polska Zbigniewa Ziobry, z której został wykluczony w lipcu 2014. Potem formalnie bezpartyjny. Od 2016 prezes TVP.
Powyższe dwa życiorysy, ludzi związanych z PO i z PiS, są charakterystyczne dla polityków tych formacji i bez żadnego trudu można przytoczyć polityczne losy jeszcze bardziej pokomplikowane niż dwa powyższe.
***
Tak wygląda polska polityka i losy jej bohaterów. Politycy zmieniają przynależność partyjną jak przysłowiowe rękawiczki, zakładają kolejne partie i koalicje partyjne tylko po to żeby je wkrótce opuścić w poszukiwaniu kolejnej „szalupy ratunkowej”. Polska polityka wytworzyła klasę polityczną – ludzi, którzy w rubryce „zawód” powinni wpisywać „polityk”. Bo to jest jedyne co potrafią. Dla tych ludzi wypadnięcie z polityki to śmierć życiowa, więc polityki muszą się trzymać za wszelką cenę, niezależnie od posiadanych poglądów i wyznawanych wartości.
Dlatego też działanie radnego Kałuży nie powinno dziwić, bo przecież jest tylko fragmentem większej całości.