8 listopada 2024

loader

Klincz trwa

Już wydawało się, że Boris Johnson nie przetrwa druzgocącego werdyktu Sądu Najwyższego, który uznał iż oszukał królową, ale wygląda na to, że wśród opozycji przeważają obawy, że premier może wykorzystać przedterminowe wybory aby doprowadzić do „twardego” brexitu 31 października.

Z inicjatywą złożenia wniosku o wotum nieufności wobec premiera Johnsona nosiła się Szkocka Partia Narodowa), ale przeważyła opinia labourzystów – a konkretnie ich lidera Jeremy’ego Corbyna. Po spotkaniu przywódców partii opozycyjnych, w których wzięli udział szef parlamentarnej frakcji SNP Ian Blackford, liderka Liberalnych Demokratów Jo Swinson, liderka Zielonych Caroline Lucas, szefowa parlamentarnej frakcji walijskiej partii Plaid Cymru Liz Saville Roberts oraz przywódczyni Niezależnej Grupy na rzecz Zmiany Anna Soubry, oświadczył, że poprze taki wniosek „w momencie, w którym będziemy mogli wygrać oraz zdjąć ze stołu opcję brexitu bez porozumienia”. W rezultacie zatem ani wniosku, ani głosowania nie było.
Na ile są to realne obawy – trudno oceniać, ale dowodzą one, że premier Johnson posługuje się straszakiem przedterminowych wyborów bardzo skutecznie. Bo choć to może wyglądać na samobójczą taktykę (podobny pomysł kosztował nie tak dawno temu jego poprzedniczkę utratę większości i konieczność tworzenia koalicji z egzotycznym i trudnym partnerem, jakim są północnoirlandzcy unioniści), niemniej jednak zdaje się liczyć, że nowe wybory pozwolą mu odzyskać utraconą większość i przeprowadzić rozwód z Unią Europejską według swojego uznania. Nie jest to scenariusz nieprawdopodobny, ale też jego ewentualna skuteczność nie poddaje rozsądnym analizom, bo nie oto chodzi, aby przedterminowe wybory wygrali torysi, ale tacy torysi, którzy – ewentualnie z innymi zatwardziałymi brexitowcami – by byli skłonni poprzeć bezumowne opuszczenie Unii. Bo co do tego, że nadal Partia Konserwatywna cieszy się największym poparciem wskazują wszystkie sondaże się zgadzają. I to – niezależnie od straszaka Johnsona – powód dla którego opozycja, a zwłaszcza Partia Pracy, nie palą się do wchodzenia w nieprzygotowaną, improwizowaną kampanię, w której brexit, a nie kwestie programowe, stanowiłby zasadniczy temat. A z powodu, że opinie w sprawie brexitu przecinają w poprzek podziały partyjne, mogłoby to mieć dla Labour bardzo negatywne konsekwencje, nie mówiąc o tym, że szanse na zastąpienie konserwatywnego jakimkolwiek innym są niewielkie. Bo choć opozycja dysponuje większością dzięki której pewnie by była w stanie przegłosować wotum nieufności, poza stosunkiem do sprawy brexitu, nie łączy jej zgoła nic, co by mogło wskazywać na możliwość sformowania koalicji, nawet w najbardziej optymistycznym scenariuszu. Trudno bowiem sobie rząd labourzystów z Liberalnymi Demokratami.
Tymczasem zaś na linii Londyn-Bruksela, a w zasadzie na linii Londyn-Bruksela-Dublin postępu nie widać. Kolejne propozycje składane przez stronę brytyjską, aby rozwiązać kwestię tzw. „bezpiecznika” i granicy celnej pomiędzy Republiką Irlandii a brytyjską Irlandią Północną nie zostały odebrane jako wnoszące jakikolwiek postęp. Zdaniem irlandzkiego ministra spraw zagranicznych Simona Coveney’a sugerowane jakoby przez Brytyjczyków rozwiązania „utworzenia centrów kontroli celnej niedaleko granicy” nie są nawet punktem wyjścia do rozmów. Podobnego zdania jest przewodnicząca nacjonalistycznej irlandzkiej partii Sinn Féin. Z punktu widzenia Dublina przywrócenie granicy dzieląca wyspę byłoby złamaniem „porozumienia wielkopiątkowego” z 1998 roku.
Boris Johnson wprawdzie twierdzi, że takiej propozycji nie było, ale równocześnie też mówi, że suwerenne państwo powinno mieć własną przestrzeń celną.
Pozycje są zatem nadal nieprzejednane, więc trudno poważnie spodziewać się, żeby Boris Johnson spełnił swoje zapowiedzi, że doprowadzi do korekty umowy z UE podczas szczytu 17-18 października.

Tadeusz Jasiński

Poprzedni

Kradną i się dzielą?

Następny

POKOLENIA rekomendują Gadzinowskiego

Zostaw komentarz