10 października 2024

loader

Kategoria: Kultura

Karol Marks jako źródło katharsis

Wystarczy rzucić okiem na grubo ponad dwieście pozycji bibliograficznych w przeważającej większości poświęconych różnym aspektom marksizmu (a przecież to i tak czubek góry lodowej na tle piśmiennictwa światowego), pomieszczonych w obszernym i bardzo cennym dziele-syntezie Jana Marxa (rocznik 1941, znakomitego krytyka literackiego, erudytę, umysł…

Raport z Gomory

Tytuł książki Artura Nowaka i byłego jezuity, prof. Stanisława Obirka jest nawiązaniem do głośnej „Sodomy. Hipokryzji i władzy w Watykanie” Fréderica Martela, który ukazał degenerację Kościoła katolickiego z francuskiej perspektywy. Łącznie więc Martel, Nowak i Obirek stworzyli „Sodomę i Gomorę”, komplementarny obraz Kościoła katolickiego, swoistą…

Bronisław Wildstein – spojrzenie w oko węża

Paweł Śpiewak napisał w 2016 roku w tekście „Nie patrz w oko węża”: „Wildstein nie zostanie największym polskim pisarzem, żeby nie wiadomo jak władza się starała (…) Ks. Oko nie zastąpi ks. Bonieckiego. Nie udawajmy: tombak może udawać złoto, ale jest tombakiem”. Nie jestem aż tak złośliwie surowy w stosunku do Bronisława…

Cierpliwy krytyk – Jerzy Niesiobędzki (1934-2021)

Zmarł JERZY NIESIOBĘDZKI (87 lat), wybitny krytyk i eseista, Prezes Honorowy Klubu Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polski. Przez wiele lat związany z Toruniem i Bydgoszczą, kierownik literacki teatrów w tych miastach, zastępca redaktora naczelnego bydgoskich „Faktów” był wnikliwym obserwatorem teatru…

Moje choinkowe sugestie

Wiem, jaki ból Was w tych dniach trapi. Przed jak poważnymi dylematami stoicie, jak poważne problemy życiowej, a nawet państwowej wagi, rozstrzygać musicie. Przed Wami Wigilia, przed Wami choinka, przed Wami czas Bożego Narodzenia i Nowego Roku. A z tej okazji większość z nas wzajemnie sobie…

Sprawa kobiet! Kwestia prawa do (i zakazu) aborcji

Książka Katarzyny Wężyk datą swego ukazania wpisała się idealnie w okoliczności miejsca i czasu. Kolejny ostry konflikt o prawo do aborcji w Plsce ponad rok temu znów rozpalił opinię publiczną. Stało się to po niesławnym wyroku tzw. Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej z 22 października…

Lord (angielski) to ma klawe życie

Cudnie i słodko jest, pośród ogarniętego chaosem i grozą świata, sięgnąć po tom opowiadań, z których pierwsze, tytułowe, zaczyna się od zdania o „wielkanocnym przyjęciu u lady Windermere”. I chyba dobrze, a nawet na pewno dobrze, że nie znalazł się współczesny nam tłumacz z języka angielskiego, który zechciałby stylistykę tych…

Wolnomyśliciel ze skazą

Andrzej Niemojewski (1864-1921) był prawdopodobnie pierwowzorem postaci Rafała, wydawcy i redaktora antyklerykalnego i wolnomyślicielskiego pisma „Diabeł” z powieści „Pismak” Władysława Terleckiego, uwięzionego za tę działalność i przebywającego w celi z włamywaczem Szpicbródką i z Sykstusem, jasnogórskim zakonnikiem skazanym za zabójstwo na tle miłosnym. Powieść zekranizował w 1985 roku Wojciech…

Do hymnu – powstań!

Encyklopedyści – słowo to usłyszałem po raz pierwszy w liceum, jako określenie licznej grupy uczonych i myślicieli epoki oświecenia, autorów „Wielkiej Encyklopedii Francuskiej”, wśród których byli: Voltaire, Diderot, Rousseau czy Monteskiusz, by wymienić tylko tych kilku, tych najbardziej znanych. Mało kto wie, że wśród…

Trzy łyki klasyki

W stołecznych teatrach zwrot w stronę klasyki. Pod rząd pojawiły się na afiszach: „Młodzik” w Teatrze Ochoty, „Wiśniowy sad” w Teatrze Polskim i „Wieczór Trzech Króli” Szekspira. Teatry podejmując dialog z klasycznymi autorami nie szukają tym razem prostych aluzji ani nie wyręczają się klasyką, aby…