19 listopada 2024

loader

Autor: Krzysztof Lubczyński

Krzysztof Lubczyński

Balzac przedwojennej Polski

Powyższy tytuł jest rozmyślnie mocno przesadzony. Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1989-1939) nigdy nie sięgnął skalą talentu artystycznego i duchowych horyzontów rangi twórcy „Komedii Ludzkiej”. A jednak pakiet jego powieści jest z różnych powodów bardzo interesujący, także do dziś. Posługując się rozmaitymi konwencjami…

Odliczanie do rozpadu świata i pochwała izolacji

„Tytuł „Liczby ostatnie”, choć bezpośrednio odnosi się do pewnego uspokajającego i porządkującego przyzwyczajenia głównego bohatera, metaforycznie mówi po prostu o czasie, który został ludziom na tej planecie. Można tu chyba myśleć o symbolicznym i kapryśnym Doomsday Clock albo o bombie zegarowej niemożliwej już do rozbrojenia. „Za kompleksem zmarłych…

Jeremiada

Wrzucę dwa grzyby w barszcz korzystając z faktu, że bohater tej opowieści, Jeremi Przybora, nade wszystko jeden legendarnych, kabaretowych Starszych Panów jest jednym z bohaterów emitowanego ostatnio w TVP serialu „Osiecka” poświęconego nie mniej legendarnej Agnieszce Osieckiej. Tematyka serialu wpisuje się z modną…

Pan nie tylko od „Starej baśni”

Jest wielce prawdopodobne, że Józef Ignacy Kraszewski kojarzy się – tym, którym postać tego pisarza jest w ogóle znana – wyłącznie ze swoim kanonicznym portretem, powszechnie reprodukowanym w rozmaitych publikacjach, w tym w podręcznikach szkolnych – jako nobliwy stary pan z długą, gęstą…

Kapsułki pamięci

Grażyna Hase Kiedy wdrapałem się nie bez wysiłku, po stromych schodach, na ostatnie piętro kamienicy przy Rynku Starego Miasta (warszawskiego oczywiście), było to już moje drugie spotkanie z panią Grażyną (której nazwisko Hase, należy, jak sama podkreśliła, wymawiać z polska, przez „s”, a nie z niemiecka, przez „z”). Podkreślam…

Przygody Dalajlamy

Na autobiografię Dalajlamy postanowiłem przekornie spojrzeć jako na twór pisarski, literacki, całkowicie abstrahując od kontekstu politycznego. Zbyt często bowiem zaangażowanie polityczne stanowi środek służący żyrowaniu wartości literackiej dzieła autora. „Słowo „dalajlama” bywa różnie rozumiane. Dla jednych oznacza, że jestem…

A co, jeśli Jakub Żulczyk ma rację?

Jakub Żulczyk (rocznik 1983) stał się pierwszym od niepamiętnych czasów pisarzem, któremu grozi kara więzienia z powodów politycznych. Warto skorzystać z tej okazji by przywołać tę postać nowego pokolenia polskiej literatury. Z wykształcenia jest amerykanistą i to odzwierciedliło się już w jego debiutanckiej powieści „Zrób mi jakąś…

Liberalizm w sprzeczności zaplątany

Przypadek sprawił, że do lektury studium Patricka J. Deneena, krytyka kultury, rocznik 1964, przystąpiłem po głęboko retrospektywnej lekturze „Nowego Kalibana” (1961) Zygmunta Kałużyńskiego, w którym, przy okazji rozważań o prozie jednego z pisarzy francuskich pisał on – językiem o stylistyce dziś już anachronicznej…

Portrety kamaryli Hitlera

Historyczne totalitaryzmy, mimo upływu dziesięcioleci od ich upadków i pojawiania się nowych politycznych potworów, są niezmiennie atrakcyjne jako temat publikacji dokumentalnych, prozy literackiej, a także kina czy teatru. Można trochę ryzykownie stwierdzić, że totalitaryzmy są fotogeniczne i sztuka je kocha. Wydawałoby się, że Adolf Hitler…

Mieszanka Wierzbickiego

Podejrzewam, że mało kto pamięta, iż Piotr Wierzbicki był kiedyś ostrym, nawet „wściekłym” prawicowym publicystą politycznym, w duchu i stylu dzisiejszych funkcjonariuszy medialnego frontu pisowskiego a la „Do rzeczy” , „Sieci” czy „Gazety Polskiej”. Miał, o ile pamiętam, stały felieton w nieistniejącym już dzienniku…