Tomasz Miłkowski
„Pułapka” na małej scenie warszawskiego Teatru Dramatycznego to czternasta realizacja tej sztuki Tadeusza Różewicza na polskiej scenie, ale bodaj pierwsza, w której naprawdę głównym bohaterem jest Franz Kafka. Zagrany został sugestywnie, z powściąganą pasją przez Michała Klawitera. Tym razem ani Ojciec (choć Robert T.…
Krzysztof Lubczyński
To najprawdopodobniej „Faraon” Bolesława Prusa i powieściowa historia fikcyjnego Ramzesa XIII były zalążkiem polskiej egiptologii. Wspaniała powieść jest od ponad stu lat trochę dziwnym, egzotycznym kwiatem na tle literatury chłodnego raczej kraju środkowoeuropejskiego. Powstanie polskiej egiptologii było więc poniekąd cudem,…
Krzysztof Lubczyński
Są dwa zasadnicze podejścia do roli literatury. Jedno traktuje ją jako ważny segment najszerzej rozumianego życia społecznego, mający być tego życia mimetycznym obrazem i instrumentem służącym jego przemianie. Drugie odżegnuje się od takiej roli literatury, od takich obowiązków i oczekuje by była tylko i aż literaturą.…
Krzysztof Lubczyński
Adam Michnik jest (a może był, bo od dawna zamknął się w wieży z kości słoniowej, chorował i „ma swoje lata”, więc być może jego znane przewagi są już nieaktualne bądź wyblakłe?) osobowością tak oryginalną, niepospolitą (mimo skłonności do pospolitych grzechów), tak barwną, fascynującą, dynamiczną, że dobrze…
Krzysztof Lubczyński
Filip II – król Neapolu i Sycylii w latach 1554–1598, władca Niderlandów w latach 1555–1598, król Hiszpanii w latach 1556–1598 i Portugalii w latach 1580–1598 jako Filip I, z dynastii Habsburgów. Syn Karola V Habsburga oraz Izabelli Aviz nie należał do „szeregowych” królów, jakich było wielu. Nie był władcą tylko „lokalnym”,…
Krzysztof Lubczyński
Italo Calvino (1923−1985) nie na darmo bywa nazywany literackim kameleonem. O ile w przypadku większości pisarzy ich czytelnicy przyzwyczajeni są do pewnej stabilności tematycznej i estetycznej, a oczekując kolejnego tytułu cenionego autora, wiedzą mniej więcej czego mogą się spodziewać z tematycznego, gatunkowego, formalnego (i często…
Krzysztof Lubczyński
Znów odwołuję się do tych czytelników, którzy potrafią znaleźć przyjemność lektury w prozie, która nie ma nic wspólnego z użytkowym charakterem literatury jako nośnika ściśle określonych treści. „Raport Brodiego” Jorge Luisa Borgesa (1896-1986) to proza, która nie przynosi łatwych, klarownych fabuł, łatwych i prosto nasuwających się…
Krzysztof Lubczyński
Już sama tylko lista tytułów powieści i opowiadań Philipa K. Dicka (1928-1982) wraz z listą ich polskich przekładów i wydań, zajmuje w wikipedii ponad dwadzieścia stron. Pisał od 1953 roku, ale sławę (lecz jeszcze nie sukces finansowy, osiągnięty dopiero pod koniec życia) przyniosła mu dopiero powieść „Człowiek…
Krzysztof Lubczyński
„Ideologia, jaką przyjęło postsolidarnościowe państwo, jego „polityka historyczna” naucza, że najchlubniejszymi kartami polskiej historii są przegrane powstania narodowe, a spośród nich przedmiotem najwyższego, niemal religijnego kultu jest powstanie warszawskie. Na wzorze klęski oparte jest wychowanie patriotyczne, a co jest jeszcze bardziej…
Tomasz Miłkowski
Tak już jest z arcydziełami. Jeśli są dobrze czytane, zadziwiają aktualnością. To również przypadek „Rewizora” Mikołaja Gogola, który w reżyserii Jurija Murawickiego znalazł się na afiszu Teatru Dramatycznego m. st. Warszawy. Trudno policzyć, która to z rzędu realizacja tego dramatu w Polsce. Początek wystawieniom „Rewizora” w Polsce…
