22 grudnia 2024

loader

Kategoria: Kultura

Spadek po „Faraonie”

To najprawdopodobniej „Faraon” Bolesława Prusa i powieściowa historia fikcyjnego Ramzesa XIII były zalążkiem polskiej egiptologii. Wspaniała powieść jest od ponad stu lat trochę dziwnym, egzotycznym kwiatem na tle literatury chłodnego raczej kraju środkowoeuropejskiego. Powstanie polskiej egiptologii było więc poniekąd cudem,…

Manganelli, czytelnik arcyprzekorny

Są dwa zasadnicze podejścia do roli literatury. Jedno traktuje ją jako ważny segment najszerzej rozumianego życia społecznego, mający być tego życia mimetycznym obrazem i instrumentem służącym jego przemianie. Drugie odżegnuje się od takiej roli literatury, od takich obowiązków i oczekuje by była tylko i aż literaturą.…

Ryszard Badowski (1930 – 2021)

Dla mnie Ryszard Badowski był przede wszystkim gospodarzem telewizyjnego programu „Klub Sześciu Kontynentów”, emitowanego co niedzielę przez 19 lat (1969-1988) w scenerii „kawiarenki pod Globusem”. Jako dziennikarz zaczynał – nieświadomie – w roli polskiego korespondenta „The Cleveland Press” w USA i polonijnego „Dziennika…

Tadeusz Ross (1937-2021)

Niedawno rozpoznałem go jako statystę właściwie w „Kanale” Andrzeja Wajdy (1957) jako jednego z anonimowych powstańców wybierających się do podziemia. Podobno pojawił się też jako żołnierz Armii Ludowej w serialu „Podziemny front” (1965), ale nie zauważyłem. Jednak los zawodowy zaprowadził Tadeusza Rossa,…

Sylwester Chęciński (1930-2021)

Zanim wraz z całą Polską bawiłem się na komedii „Sami swoi”, będącej perłą w koronie filmowej twórczości Sylwestra Chęcińskiego, jako kilkuletni berbeć z zapartym tchem oglądałem (1961) w kinie jego baśń „Historia żółtej ciżemki”, według powieści Antoniny Domańskiej, film zrealizowany…

Bożyszcze po zmierzchu

Adam Michnik jest (a może był, bo od dawna zamknął się w wieży z kości słoniowej, chorował i „ma swoje lata”, więc być może jego znane przewagi są już nieaktualne bądź wyblakłe?) osobowością tak oryginalną, niepospolitą (mimo skłonności do pospolitych grzechów), tak barwną, fascynującą, dynamiczną, że dobrze…

Czy można żyć bez mrzonki?

To reżyserka Alicja Choińska namówiła Sławomira Hollanda, aby przygotował swój kolejny monodram na podstawie tekstu Antoniego Słonimskiego „Jak to było naprawdę”. Pomysł okazał się nader szczęśliwy. Aktor bowiem, ze swoim doświadczeniem monodramatycznym, predyspozycjami scenicznymi, w których łączy nuty komediowe, liryczne i tragiczne…

Balladyna ginie na malinie

Do swojej inscenizacji „Balladyny” Juliusza Słowackiego, Wojciech Adamczyk wybrał tonację „lugubre”, ponurą, posępną, acz z zauważalną nutą dystansu do tej konwencji, nie stuprocentowo na serio. To bardziej ponurość z gier komputerowych niż z „ciemnego” nurtu romantyzmu. Faktura barw obrazu jest przyszarzała, jakby posypana popiołem,…

Kolekcjoner Hieronima Boscha

Filip II – król Neapolu i Sycylii w latach 1554–1598, władca Niderlandów w latach 1555–1598, król Hiszpanii w latach 1556–1598 i Portugalii w latach 1580–1598 jako Filip I, z dynastii Habsburgów. Syn Karola V Habsburga oraz Izabelli Aviz nie należał do „szeregowych” królów, jakich było wielu. Nie był władcą tylko „lokalnym”,…

„Ale to już było” czyli przejechały „wozy kolorowe”

– Moim ulubionym autorem dzieciństwa, poza Sienkiewiczem i Kraszewskim, był Karol May i jego powieści o przygodach Winnetou, w którym się kochałam, a potem się z nim nawet identyfikowałam – z Marylą Rodowicz, największą polską wokalistką pop, rozmawia Krzysztof Lubczyński. Jak na osobę, która deklaruje,…