9 listopada 2024

loader

Autor: Krzysztof Lubczyński

Krzysztof Lubczyński

Żeromski w objęciach performansu

„Spektakl „Przedwiośnia” w reżyserii Pawła Łysaka nadaje mu ponadczasowy wymiar. Koło historii się zatacza i stajemy znów w tym samym punkcie. Babrzemy się w naszym polskim błocie (…) patriotyzm i Polska odmieniane przez wszystkie przypadki. A pod ich sztandarami dochodzi do dyskryminacji mniejszości i niesprawiedliwości społecznej. …

Stary Kenzaburō Ōe na nowo

Sięgając po tę powieść miałem wrażenie, że skądś znam podobny tytuł, choć w  nieco innej  wersji. I nie omyliłem się. Ta powieść ukazała się jako „Sprawa osobista”, w połowie lat siedemdziesiątych, dokładnie w roku 1974, także nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego, w znakomitej Serii Prozy…

Rosja Samo Zło

Interpretatorzy dramatu Zygmunta Krasińskiego „Irydion” zgodnie podkreślają, że Rzym Heliogabala dławiący Grecję tytułowego bohatera, to kryptonim Rosji dławiącej Polskę. Brzemię Rosji ciążyło na milionach Polaków, ale Krasińskiego obciążało także z powodów rodzinnych. Jego ojciec, napoleoński generał Wincenty Krasiński, jeden ze sławnych szwoleżerów,…

Święta Ruś jako beczka (gorzkiego) śmiechu

W generalnym i utrwalonym wyobrażeniu Francja jest krajem, w którym silnym, historycznym już nurtem jest rusofilia, „mięta” do Rosji, a nawet fascynacja nią. Nie mam daleko idącej pewności, ale wydaje mi się, że u początków francuskiej rusofilii leży wielkie lanie, jakie Francja i jej Wielka Armia Cesarza…

Lektura jako zmaganie z nie oczywistością

To dobrze, że Państwowy Instytut Wydawniczy, obok prezentacji literatury obcej i polskiej, tej już uznanej, renomowanej, wydaje także prozę eksperymentalną, nieoczywistą treściowo i formalnie.  To także forma spełniania roli kulturotwórczej. Ten rodzaj prozy często niełatwo się czyta, bywa irytująca, ale stanowiła ona…

Przygoda polskiego romantyzmu

Tom „Romantyzm polski” autorstwa Bohdana Urbankowskiego wydany przez krakowską oficynę „Biały Kruk” nie jest naukową, uniwersytecką syntezą tego kierunku artystycznego-kulturowego, lecz osobistą, subiektywną opowieścią autora o nim. Urbankowski nie koncentruje się wyłącznie na artystycznych tworach polskiego romantyzmu, na poezji i dramaturgii Adama Mickiewicza, Juliusza…

Woroszylski i Legendre – doświadczenie ze wspólnego mianownika

Miłośników gatunku klasycznego opowiadania fabularnego, beletrystycznego z góry informuję, by ich nie narazić na rozczarowanie – owe tytułowe opowiadania Wiktora Woroszylskiego (1927-1996) są istotnie raczej „historiami” niż stricte opowiadaniami. Woroszylski zmarł 27 lat temu, a pierwsze wydanie „Historii” ukazało się w 1988 roku, właściwie bez większego…

Zygmunt Hübner i jego świat

„Był Hübner – jak Bogusławski – aktorem, reżyserem, dyrektorem scen, autorem sztuk i adaptacji scenicznych, krótko mówiąc, łączył w sobie talenty wszystkich niemal teatralnych specjalności” – napisał we wstępie Grzegorz Kozak, autor znakomitej biografii wybitnego człowieka teatru.  Był…

„Ojciec zmarł. Odeszło tylko ciało”

Ten tom osnuty jest wokół dwojga osób. Pierwszą z nich jest profesor medycyny, poeta i tłumacz (m.in. T.S. Eliota), w każdej z tych dziedzin wybitny, Krzysztof Boczkowski. Drugą – jego córka, Małgorzata Sokorska, także poetka, która jednakowoż, zgodnie z własną deklaracją, stała się…

Żydowski świat Izaaka Singera

Wydawnictwo Fame Art z Lublina zarekomendowało „Rudą Kejlę” jako „nieznaną powieść noblisty” 1979 roku, ale już lektura pierwszych stron uświadamia, że czytelnik prozy Singera wchodzi ponownie w bardzo dobrze znany mu świat, znany ze „Sztukmistrza z Lublina”, „Spuścizny”, „Dworu”, „Szoszy” i innych powieści żydowskiego…