Państwo Środka idzie w górę w rankingach dotyczących gospodarki i poziomu życia.
Spośród bardzo wielu międzynarodowych rankingów, w których klasyfikowane są Chiny, warto zwrócić szczególną uwagę na Indeks Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG-Index). Jest to najmłodszy z ważnych indeksów i także poniekąd wciąż najmniej dopracowany. Związany jest integralnie z Agendą ONZ 2030. Najmłodszy, gdyż sama Agenda będąca jego podstawą została przyjęta dopiero we wrześniu 2015 r. na szczycie ONZ, kiedy uchwalono 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju na okres do 2030 r. Niedopracowany, gdyż wciąż nie zostały przyjęte wszystkie założone wcześniej wskaźniki pomiaru dla monitoringu realizacji celów. A tych wskaźników jest 259; żaden dotychczasowy Indeks nie liczył ich aż tyle.
Warto tu nadmienić, że SDG w odróżnieniu od Milenijnych Celów Rozwojowych uchwalonych przez ONZ piętnaście lat wcześniej, które obejmowały głównie kraje rozwijające się, dotyczy wszystkich krajów świata.
Indeks SDG z ubiegłego roku jest dopiero drugim , po indeksie 2017. Został opracowany przez Fundację Bertelsmanna i Sieć Rozwiązań SDG. Dyrektorem Sieci Rozwiązań SDG jest znany w Polsce prof. Jeffrey Sachs.
Indeks obejmuje formalnie wszystkie 193 kraje członkowskie ONZ. Nie wszystkie jednak kraje dostarczyły swoje dane, a niektóre z nich okazały się nie w pełni wiarygodne i zostały pominięte w edycji z 2018 r. Tak więc, ostatecznie tegoroczny indeks SDG obejmuje 156 krajów. Wszystkie dane służące do jego tworzenia najdują się na stronie www.sdgindex.org, a definicje wskaźników monitorujących także na stronie Głównego Urzędu Statystycznego www.stat.gov.pl w dziale SDG.
Chiny w indeksie SDG 2018 zajmują 54. miejsce, z wartością 70,1, przy średniej regionalnej 64,1. W indeksie 2017 – zajęły 71 miejsce.
Najwyższą ocenę (99,7) Chiny uzyskały w odniesieniu do Celu 1 (koniec z ubóstwem), a wysokie oceny (powyżej 80 pkt.) osiągnęły w realizacji Celów 3 (dobre zdrowia i jakość życia), 6 (czysta woda i warunki sanitarne) oraz 8 (wzrost gospodarczy i godna praca). Postęp w tych ważnych dziedzinach jest więc
Pierwsze miejsce w rankingu 2018 uzyskała Szwecja (85 pkt), ostatnie Republika Afryki Środkowej (37,7). Rosja zajmuje 63. miejsce, Indie 132. Japonia – 15 a USA – 35 (pokazano pierwsze i ostatnie miejsca w indeksie oraz wybrane kraje: Japonię, Stany Zjednoczone, a także Indie i Rosję, jako sąsiadujące z Chinami kraje wchodzące w skład BRICS, czyli grupy państw rozwijających się – Brazylii, Rosji, Indii, Chin i Republiki Południowej Afryki).
W innym znaczącym indeksie, Rozwoju E-Administracji (E-Governemt Development Indeks), w 2018 r. Państwo Środka zajęło 65 miejsce. Indeks ten jest opracowywany od 2001 r. przez departament do spraw Społeczno-Ekonomicznych ONZ i obejmuje 193 kraje członkowskie.
Indeks bazuje na trzech podstawowych członach: usługi online, infrastruktura telekomunikacyjna i kapitał społeczny (ludzki).
Chiny zostały zaliczone do grupy krajów rozwiniętych, zajmujących miejsca w przedziale wartości indeksu 0,50-0,75. Chiny osiągnęły go na poziomie 0,68. Wysokie notowania indeksu osiągnięto w usługach online (0,86) i kapitale społecznym (0,71), niskie natomiast w infrastrukturze telekomunikacyjnej (0,47).
Według indeksu z 2008 r. Chiny także zajmowały 65. miejsce lecz z dużo niższą wartością – tylko 0,5017.
W ubiegłym roku pierwsze miejsce zajęła Dania (0,9150), a ostatnie Somalia (0,0566). Japonia była na 10 pozycji, USA na 11, Rosja – 32 i Indie – 96.
W Indeksie Rozwoju Społecznego (HDI) w ubiegłym roku Chiny zajęły 86 miejsce.
Human Development Indices and Indicators to najstarszy indeks złożony, gdyż publikowany jest już od 1990 r. przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP). Od 2010 r. zweryfikowano częściowo metodologię jego liczenia, ale także i wprowadzono element nierówności, stąd często jego obecna nazwa to Indeks Nierówności Rozwoju Społecznego.
Indeks HDI składa się z czterech czynników: oczekiwana długość życia, lata spędzone w szkole, oczekiwana długość edukacji oraz produkt krajowy brutto na mieszkańca wg parytetu siły nabywczej (PPP).
Chiny w 2018 r. osiągnęły poziom indeksu 0,752. Pierwsze miejsce uzyskała Norwegia na poziomie 0,953 a ostatnie Niger: 0,354.
USA zajęły 13 pozycję, Japonia – 19, Rosja – 49, a Indie – 131.
Jeśli chodzi o lata spędzone w szkole to w Chinach jest to 7,8, gdy w Indiach tylko 6,4.
Z powodu nierówności występujących w poszczególnych częściach składowych indeksu, HDI obniża się w Chinach do 0,643, czyli o 14,5 proc. W skali świata ta strata wynosi 20 proc. W Indiach – aż 26,8 proc., w Rosji 9,5 proc., a w USA 13,8 proc. W Japonii tylko – 3,6 proc., a udział wydatków na ochronę zdrowia w PKB wynosi tam 5,3 proc.
Biorąc pod uwagę kwestię płci (co znajduje wyraz w Indeksie Rozwoju Płci), to w Chinach dla kobiet wartość indeksu HDI wynosi 0,735 a dla mężczyzn 0,769. Chiny według tego indeksu zajęły 36 miejsce w świecie.
Warte uwagi są jeszcze niektóre dane demograficzne. Mediana wieku w Chinach wynosi 37 lat, współczynnik dzietności 1,6, udział osób w wieku powyżej 65 lat w stosunku do liczby ludności w wieku produkcyjnym 14,8 proc, a udział ludności miejskiej to 58 proc.
Przedstawione tu indeksy obejmujące Chiny dotyczyły głównie gospodarki. Pominąłem indeksy klasycznie społeczne, między innymi ze względu na odmienne podejście Chin do spraw wolności obywatelskich, demokracji, wolności mediów itp. W tych indeksach Chiny zajmują zresztą odległe miejsca.
Natomiast w indeksach gospodarczych najwyższe miejsce zajmują w obszarze innowacji (14) – i jest to miejsce stale polepszające się. Wysoką pozycję zajmują także w obszarze konkurencyjności (28). Rokuje to pomyślne perspektywy rozwojowe.
Kontrastują z tym miejsca zajmowane przez Chiny w zakresie warunków prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż w Indeksie Wolności Gospodarczej jest to miejsce zaledwie 100 a w Indeksie Prowadzenia Działalności Gospodarczej (Doing Business) – 46. Raczej ten drugi indeks jest bardziej miarodajny w tej dziedzinie.
Zbliżone miejsca zajmują Chiny w indeksie HDI oraz postrzegania korupcji: 86 i 87. W ineksie związanym z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju zajmowane 54. miejsce należałoby traktować jako wynik bardzo wstępny.
W każdym indeksie Chiny wykazują w ostatnich 10 latach postęp, choć nie zawsze jednostajny. W każdym indeksie Chiny wyprzedzają też Indie, a w niektórych także Rosję. W poszczególnych, choć nielicznych, miernikach oceny, Chiny wyprzedzają nawet USA czy Japonię.
