Tadeusz Jasiński
Wielcy miłośnicy i amatorzy rozmaitych zjawisk, między innymi w kulturze, często są po trosze fetyszystami, to znaczy poza fascynacją samym zjawiskiem jako takim, w jego finalnym kształcie, mają często potrzebę dotknięcia, „pomacania” jego źródeł, oboczności, substancji materialnej itp. Niejednokrotnie sama iluzja…
Krzysztof Lubczyński
Przedwczesne odejście Lidii Burskiej (1956-2008) było prawdziwą stratą dla polskiej krytyki, historii literatury i literaturoznawstwa w ogólności. Jej „Kłopotliwe dziedzictwo. Szkice o literaturze i historii” (1998) jest książką znakomitą, obejmującą szeroką przestrzeń literatury, i to zarówno w sensie rozległości tematycznej, jak i rozległości…
Tomasz Miłkowski
Teatr powoli otwiera się dla widzów, choć ostrożnie i z pewnym wahaniem. I tak wiadomo, że ten dziwny sezon teatralny przejdzie do historii jako czas wymuszonego letargu. Z ciosem próbuje z tego stanu wyjść Teatr Druga Strefa, otwierający swoje podwoje prapremierą sztuki Władimira…
Krzysztof Lubczyński
Problematyka drugiego tomu szkiców o nowej sytuacji literatury polskiej po 1989 roku skoncentrowana jest wokół pięciu generalnych tematów: rzeczywistości PRL, feminizmu i ruchów LGBT, dyskusji i konfliktu wokół sprawy Jedwabnego, dyskusji i konfliktu wokół katastrofy smoleńskiej oraz roli Kościoła katolickiego w Polsce. W pierwszym…
Krzysztof Lubczyński
Dopiero przy trzeciej lekturze „Pięknych dwudziestoletnich” Marka Hłasko uświadomiłem sobie, że ten słynny, legendarny, frazeologiczny tytuł mało ma wspólnego z treścią wyśmienicie skądinąd napisanej opowieści młodego pisarza. Co prawda sam autor w momencie jej wydania (1966) miał zaledwie 32 lata, ale o młodym…
Krzysztof Lubczyński
Większości z tych, którym słowo „secesja” cokolwiek mówi, kojarzy się ono zapewne głównie z „secesyjnymi” fasadami kamienic z przełomu XIX i XX wieku, z „secesyjną” ornamentyką ilustracyjną książek, pism czy plakatów z tamtego okresu, z charakterystycznym liternictwem obecnym nawet na opakowaniach towarów codziennego użytku, a także…
Krzysztof Lubczyński
Autor tej książki został 3 maja bieżącego roku uhonorowany przez Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego. Aż tak wysoka ranga orderu może wydać się w tym przypadku cokolwiek zawyżona, ale wybór adresata odznaczenia w obecnych okolicznościach politycznych nie może budzić zdziwienia. Profesor Wojciech Roszkowski (w okresie…
Krzysztof Lubczyński
Obraz literatury po ‘89 roku. Najcelniejszym wprowadzeniem w problematykę tego zbioru wydaje się być konstatacja rozpoczynająca szkic autorstwa Przemysława Czaplińskiego („Literatura jest gdzie indziej”): „Życie literackie po roku 1989 toczyło się z dwiema prędkościami: rosnącą i malejącą. Z szybkością rosnącą rozwijał się ruch…
Krzysztof Lubczyński
Reakcję krytyki literackiej na ukazanie się w 1908 roku „Dziejów grzechu” Stefana Żeromskiego najtrafniej można chyba określić słowem – zakłopotanie. Oto pisarz mający opinię „sumienia narodu”, nazywany „sercem nienasyconym”, autor słów o potrzebie „rozdrapywania ran, aby nie zabliźniły się błoną…
Krzysztof Lubczyński
Na czym polega niegasnąca wartość arcydzieł literatury o starej metryce? Czy na jakiejś ich wartości rdzennej, stałej, nieprzemijalnej? Na wartości kruszcu, z którego są skonstruowane? Na tym, że materia z której są zbudowane nie podlega przeterminowaniu i erozji? Na tym, że zaspokajają naszą ciekawość epok dawnych? Czy też może na tym, że mają w sobie zaskakujący…
