24 grudnia 2024

loader

Kategoria: Kultura

Czerwone jabłuszko przekrojone na krzyż

Sto lat historii ma już ta nasza współczesna, niepodległa państwowo Polska. Setkę nieczystą. Wstrząśniętą wojną i okupacjami. Zmieszaną repatriacjami, migracjami, rewolucjami społecznymi i reformami. Pierwsze jej dwadzieścia lat upłynęło w II Rzeczpospolitej. Postępowej i demokratycznej w czasie swych narodzin. Z biegiem lat coraz bardziej…

Jakie czasy – każdy widzi

Pierwszy fragment tytułu książki, stylizowany w treści i formie graficznej na średniowiecznych drukach, wydawał się najlepszym dla syntetycznego opisu współczesnej Polski lat 2019 – 2022. Okres średniowiecza, nazywany jest niejednokrotnie wiekami ciemnymi, ale w innych opiniach przeczą temu niektóre fakty.…

Z historycznej teki – Michał Bobrzyński

Michał Bobrzyński (1849 – 1935) był historykiem (profesorem), współtwórcą krakowskiej szkoły historycznej, prawnikiem, politykiem konserwatywnym (stańczykiem), posłem na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa, dożywotnim członkiem austriackiej Izby Panów, namiestnikiem Galicji i austriackim ministrem dla Galicji. W Dziejach…

Raport z „zaginionego świata”

Jednym z najciekawszych atrybutów tego obszernego, dwutomowego zbioru szkiców, głównie literackich, jest ich tematyczna niejednorodność. To niejednorodność rodem z zaprzeszłej epoki, kiedy autorzy nieczęsto jeszcze mieli ambicje formułowania jednolitej, spójnej, koherentnej, zazębiającej się jak tryby mechanizmu wizji świata,…

Kobiety z charakterem Joanny Żółkowskiej

Pani Pylińska z powieści Érica-Emmanuela Schmitta i spektaklu Roberta Glińskiego to bodaj setna rola teatralna Joanny Żółkowskiej. Składa się jak na zamówienie, bo tą właśnie rolą artystka uświetnia półwiecze swojej obecności na polskiej scenie. Obliczenia podaję za Grzegorzem Janikowskim (PAP), który niedawno przerowadzał rozmowę…

Korzenie antysemityzmu polskiego

– Wywodzące się ze Stronnictwa Narodowego i Obozu Narodowo-Radykalnego ugrupowania, które przyjęły doktrynę równoczesnej walki z Niemcami i „bolszewikami”, a Żydów zaliczyli a priori do tych ostatnich. Zdarzało się, że zabijali rodziny ukrywające Żydów, uważając ich za zdrajców narodu. Mordowanie ukrywających się w lasach Żydów…

Hiszpania w esencji swej

Madre Teresa Andariega, wędrówka na górę Karmel, Escurial, Escritor (pisarz) Cervantes, Święta Inkwizycja, szkic z dziejów hiszpańskiego górnictwa, Pintor (malarz) Goya, Miguel de Unamuno, poeta Federico Garcia Lorca, El Vale do los Caidos, Fandango, miasto Toledo – to tematy zbioru esejów…

Autoportret mimowolny

Bronił się rękami i nogami Wiesław Myśliwski przed wywiadem-rzeką i z tej obrony wyszła książka „W środku jesteśmy baśnią” licząca ponad pół tysiąca stron. Złożona została pod nadzorem autora ze szkiców pisarza i jego okolicznościowych wystąpień, wygłaszanych głównie przy okazji odbieranych nagród i honorów,…

Czar moich „ Jaszczurów”

Nie lękajcie się! – papieskim słowem zachęcam Was do lektury. Dobrotliwym miłosierdziem się kieruję, gdyż o potworach będę Wam dziś kazanie prawił. A apel taki wymusił na mnie wyjątkowo nieudany serial Netflixa, „Krakowskie potwory”, którego strach oglądać. A ja powinienem Wam inne krakowskie potwory,…

Opowieści mądre i pikantne

Na początek wypada sięgnąć do słownika pisarzy świata, jako że w tym przypadku mamy do czynienia z klasyką literacką nie tylko bardzo dawną, ale też bardzo ekskluzywną. „Geoffrey Chaucer, ok. 1340-1400, angielski poeta, doskonały znawca ówczesnej literatury europejskiej, którą bądź przekładał, n.p. „Romans o róży”…