28 marca 2024

loader

Postradziecka Azja wrze

fot. RIA Novosti archive, Vladimir Fedorenko - Wikimedia (CC-BY-SA 3 0)

Массовые беспорядки, произошедшие в Душанбе с 10 по 17 февраля 1990 года. В городе объявлено военное положение. Танки на проспекте Ленина.

Od połowy maja w autonomicznym regionie Górski Badachszan we wschodnim Tadżykistanie trwają starcia pomiędzy miejscową ludnością i państwowymi strukturami siłowymi. W wyniku zamieszek zginęło już kilkadziesiąt osób, a ponad 100 aresztowano.

14 maja sąd w Duszanbe, stolicy Tadżykistanu, skazał pochodzącego z Górskiego Badachszanu zawodnika MMA (mieszanych sztuk walki) Czorszanbe Czorszanbijewa na 8,5 roku pozbawienia wolności za „nawoływanie do siłowej zmiany ustroju konstytucyjnego”. Wywołało to falę protestów w rodzinnym regionie sportowca.

W odpowiedzi na demonstracje tadżykistańskie władze uznały ich uczestników za „członków grup przestępczych”, dążących do „inspirowanego z zagranicy zbrojnego powstania przeciwko rządowi”, a następnie ogłosiły początek „operacji antyterrorystycznej” w Górskim Badachszanie.

W ciągu ostatnich kilkunastu dni w zamieszkach zginęło, według różnych źródeł, od dziewięciu do ponad 40 osób.

22 maja śmierć poniósł jeden z liderów lokalnej społeczności Machmadbokir Machmadbokirow. W ocenie władz w Duszanbe stało się to w wyniku „kryminalnych porachunków”, natomiast zdaniem współpracowników dowódcy został on zamordowany przez siły rządowe. Doszło również do zatrzymania znanej badachszańskiej obrończyni praw człowieka.

W autonomicznym regionie wprowadzane są coraz większe ograniczenia działalności mediów. Największa niezależna tadżykistańska agencja Asia Plus zrezygnowała z relacjonowania sytuacji w Górskim Badachszanie po otrzymaniu ostrzeżeń z prokuratury generalnej. O wydarzeniach na wschodzie Tadżykistanu informuje obecnie tylko Radio Ozodi (lokalna filia Radia Wolna Europa).

Górski Badachszan to wysokogórska prowincja zamieszkana głównie przez Pamirców – społeczność odrębną od Tadżyków pod względem kulturowym i religijnym. Mieszkańcy regionu wyznają islam w rycie ismailickim (Tadżycy są sunnitami) i uważają za swojego nieformalnego przywódcę Agę Chana IV, arystokratę i obywatela Wielkiej Brytanii. W Górskim Badachszanie silne wpływy wciąż posiadają dowódcy polowi z czasów wojny domowej w Tadżykistanie (1992-97), walczący wówczas przeciwko rządowi w Duszanbe.

Na terenie prowincji regularnie dochodzi do starć z państwowymi strukturami siłowymi. W najbardziej krwawych zamieszkach, które wybuchły w 2012 roku, mogło zginąć nawet kilkaset osób.

Warto przypomnieć, że Tadżykistan graniczy między innymi z Afganistanem. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych opisuje sytuację w tym kraju jako napiętą. Ze względu na niestabilne warunki bezpieczeństwa w Afganistanie sytuacja na pograniczu tadżycko-afgańskim pozostaje napięta. Gdy rok temu talibowie przejęli pełną kontrolę nad kilkoma miejscowościami w prowincji Badachszan w Afganistanie, 1037 żołnierzy afgańskich sił rządowych wycofując się, przeszło granicę Tadżykistanu. Wtedy w Tadżykistanie podjęto decyzję o mobilizacji 20 tysięcy żołnierzy rezerwy i skierowanie ich do dalszego wzmocnienia granicy.

Równie niestabilna sytuacja graniczna panuje pomiędzy Kirgistanem a Tadżykistanem. W kwietniu 2021 r. rozpoczął się konflikt graniczny po tym, jak strona tadżycka zaczęła instalować kamery CCTV na słupie elektrycznym w pobliżu punktu dystrybucji wody Golovnaya. Po słownej potyczce strony rozpoczęły wzajemny ostrzał, który doprowadził do ofiar śmiertelnych i wielu rannych.

TR

Redakcja

Poprzedni

Panie minister walczą

Następny

Jutro, a właściwie pojutrze